Tăng huyết áp vô căn là gì? Đây là thắc mắc phổ biến khi số người mắc bệnh ngày càng tăng. Tình trạng này không xác định được nguyên nhân rõ ràng nhưng lại tiềm ẩn nhiều nguy cơ biến chứng nguy hiểm như bệnh tim mạch, đột quỵ hay suy thận.
Tăng huyết áp vô căn là gì?
Huyết áp là áp lực của máu tác động lên thành các động mạch, được tạo ra bởi hoạt động bơm máu của tim nhằm đưa máu đi nuôi cơ thể. Khi áp lực này cao hơn mức bình thường, tình trạng tăng huyết áp sẽ xảy ra. Trong đó, tăng huyết áp nguyên phát (hay vô căn) là dạng phổ biến nhất, khi bác sĩ không tìm thấy nguyên nhân cụ thể gây bệnh. Ngược lại, tăng huyết áp thứ phát xuất hiện khi đã xác định rõ yếu tố gây ra, ví dụ như các bệnh lý về thận.

Tăng huyết áp vô căn có nguy hiểm không?
Tăng huyết áp nguyên phát (vô căn) cũng như các dạng cao huyết áp khác nếu không được can thiệp đúng cách có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng, thậm chí đe dọa tính mạng. Một số hậu quả thường gặp gồm:
- Tổn thương hệ thống động mạch: Động mạch khỏe mạnh giúp máu lưu thông dễ dàng. Tuy nhiên, khi áp lực máu cao kéo dài, thành mạch sẽ bị tổn thương, giảm độ đàn hồi và trở nên xơ cứng. Điều này tạo điều kiện cho mỡ máu bám vào, gây hẹp mạch, làm tăng nguy cơ tắc nghẽn, nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ.
- Tác động tiêu cực đến tim: Huyết áp cao khiến tim phải bơm máu mạnh hơn để vượt qua sức cản trong mạch máu. Về lâu dài, cơ tim sẽ dày lên hoặc giãn ra, dẫn đến rối loạn nhịp, suy tim, nhồi máu cơ tim, thậm chí đột tử.
- Ảnh hưởng đến não bộ: Não cần được cung cấp máu giàu oxy liên tục để hoạt động. Cao huyết áp kéo dài làm giảm lượng máu nuôi não, có thể gây thiếu máu não thoáng qua. Nếu tình trạng tắc nghẽn nghiêm trọng xảy ra, các tế bào não sẽ bị tổn thương không hồi phục, dẫn đến đột quỵ.
- Tổn hại tới các cơ quan khác: Áp lực máu cao gây gánh nặng cho thận, lâu dần dẫn đến suy giảm chức năng thận. Ở mắt, bệnh có thể gây phù hoặc xuất huyết võng mạc, giảm thị lực, thậm chí mù lòa. Ngoài ra, bệnh còn ảnh hưởng đến trí nhớ, khả năng ngôn ngữ và tư duy.
Vì vậy, khi nhận thấy dấu hiệu nghi ngờ tăng huyết áp, người bệnh nên đi khám sớm để tìm nguyên nhân và áp dụng phương pháp điều trị phù hợp, phòng ngừa biến chứng nguy hiểm.

Triệu chứng của tăng huyết áp vô căn
Tăng huyết áp vô căn thường diễn tiến âm thầm, khó nhận biết trong giai đoạn đầu vì hầu như không có biểu hiện rõ rệt. Nhiều trường hợp chỉ được phát hiện tình cờ khi khám sức khỏe định kỳ hoặc khi bệnh đã gây biến chứng. Ở giai đoạn nặng hơn, người bệnh có thể xuất hiện một số triệu chứng như:
- Đau đầu, đặc biệt ở vùng sau gáy;
- Hoa mắt, chóng mặt, mất thăng bằng, nhất là khi thay đổi tư thế đột ngột;
- Mệt mỏi, giảm khả năng tập trung;
- Đau tức ngực hoặc cảm giác nặng vùng tim;
- Khó thở, đặc biệt khi gắng sức;
- Ù tai hoặc nhìn mờ.

Phương pháp điều trị tăng huyết áp nguyên phát
Việc kiểm soát tăng huyết áp nguyên phát hướng đến hai mục tiêu chính là giữ huyết áp ổn định ở mức an toàn và phòng ngừa các biến chứng nguy hiểm. Các biện pháp điều trị thường được chia thành hai nhóm là điều chỉnh lối sống và sử dụng thuốc.
Thay đổi lối sống:
- Hạn chế lượng muối trong khẩu phần ăn hàng ngày.
- Duy trì cân nặng hợp lý. Nếu bị thừa cân, nên giảm 5 - 10% trọng lượng cơ thể để cải thiện huyết áp.
- Tăng cường hoạt động thể chất tối thiểu 30 phút mỗi ngày để hỗ trợ sức khỏe tim mạch.
- Tránh hoặc giảm tối đa rượu, bia và thuốc lá nhằm bảo vệ mạch máu.
- Kiểm soát căng thẳng thông qua các phương pháp như thiền, yoga hoặc luyện tập hít thở sâu.
Sử dụng thuốc:
Khi các biện pháp thay đổi lối sống chưa đủ để đưa huyết áp về mức bình thường, bác sĩ có thể chỉ định dùng thuốc. Một số nhóm thuốc thường được sử dụng gồm:
- Thuốc lợi tiểu giúp loại bỏ lượng muối và nước dư thừa, giảm áp lực lên mạch máu.
- Thuốc ức chế men chuyển (ACE inhibitors) hạn chế sản xuất angiotensin, một hormone gây co mạch.
- Thuốc chẹn thụ thể angiotensin II (ARBs).
- Thuốc chẹn beta làm giảm nhịp tim và áp lực máu.
- Thuốc chẹn kênh calci giúp mạch máu giãn nở, giảm co thắt.

Bài viết trên đã giải đáp tăng huyết áp vô căn là gì? Đây là dạng tăng huyết áp thường gặp nhất, đặc trưng bởi việc không xác định được nguyên nhân cụ thể. Bệnh tiến triển âm thầm, khó phát hiện ở giai đoạn đầu, nhưng có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng nếu không được kiểm soát. Do đó, việc kiểm tra huyết áp định kỳ, duy trì lối sống lành mạnh và tuân thủ phác đồ điều trị là yếu tố quan trọng để quản lý bệnh hiệu quả.
Tiêm vắc xin là biện pháp quan trọng giúp nâng cao hệ miễn dịch và phòng ngừa hiệu quả nhiều bệnh nguy hiểm cho bản thân và cộng đồng. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu tự hào là địa chỉ uy tín cung cấp các loại vắc xin chính hãng, được bảo quản nghiêm ngặt theo tiêu chuẩn GSP. Với không gian tiêm chủng hiện đại, sạch sẽ cùng đội ngũ y tế chuyên nghiệp, giàu kinh nghiệm, Long Châu cam kết mang đến dịch vụ an toàn, tiện lợi và thân thiện cho khách hàng. Ngoài ra, trung tâm còn hỗ trợ tư vấn miễn phí và nhắc lịch tiêm tự động để đảm bảo bạn không bỏ lỡ bất kỳ mũi tiêm quan trọng nào. Hãy gọi ngay tổng đài miễn phí 1800 6928 để được tư vấn chi tiết và đặt lịch hẹn nhanh chóng tại Trung tâm Tiêm chủng Long Châu.