Tại sao tiêm phòng lao lại để lại sẹo? Cơ chế hình thành sẹo sau tiêm lao

Việc để lại sẹo trên tay sau khi tiêm phòng là một hiện tượng thường gặp, đặc biệt với vắc xin BCG phòng lao. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ tại sao tiêm phòng lao lại để lại sẹo và cơ chế hình thành sẹo, cũng như cách chăm sóc sau khi tiêm nhằm đảm bảo sức khỏe tốt nhất.

Cơ chế hoạt động của vắc xin phòng lao BCG

Để kiểm soát và hạn chế sự lây lan của bệnh lao, việc tiêm vắc xin phòng lao đã được triển khai rộng khắp trên toàn thế giới. Tuy nhiên, trước khi tìm hiểu lý do tại sao tiêm phòng lao lại để lại sẹo, điều quan trọng là phải nắm được cơ chế hoạt động của vắc xin này. Vắc xin BCG phòng lao giúp kích thích hệ miễn dịch nhận diện và phản ứng với các kháng nguyên có trong vắc xin. Khi được tiêm vào cơ thể, vắc xin này giúp hệ miễn dịch sản sinh ra các tế bào bảo vệ, nhận diện vi khuẩn lao và chuẩn bị phản ứng nhanh chóng khi gặp lại chúng trong tương lai.

Mặc dù vắc xin BCG không thể bảo vệ hoàn toàn khỏi bệnh lao, nhưng nó có hiệu quả trong việc giảm thiểu nguy cơ mắc các dạng lao nặng như lao màng não và lao kê, đặc biệt ở trẻ em. Chính vì vậy, tiêm phòng lao được khuyến khích rộng rãi, đặc biệt tại những khu vực có tỷ lệ mắc bệnh cao. Ngoài việc bảo vệ sức khỏe cá nhân, việc tiêm vắc xin còn góp phần quan trọng trong công tác kiểm soát và loại trừ bệnh lao trong cộng đồng.

Tại sao tiêm phòng lao lại để lại sẹo?

Câu trả lời đơn giản cho câu hỏi tại sao tiêm phòng lao lại để lại sẹo là vì đây là một phản ứng bình thường của cơ thể, liên quan đến quá trình kích hoạt hệ miễn dịch. Khi tiêm vắc xin BCG, vùng da nơi tiêm có thể phản ứng với kháng nguyên của vi khuẩn lao, dẫn đến sự hình thành sẹo sau một thời gian.

Vậy tiêm lao bao lâu thì có sẹo? Sau khi tiêm, khoảng hai tuần sau đó, bạn có thể nhận thấy một vùng mủ nhỏ xuất hiện tại chỗ tiêm. Sau khi mụn tiêm lao vỡ mủ, đóng vảy và cuối cùng hình thành sẹo có kích thước khoảng 3-5 mm. Đây là kết quả của quá trình kích thích miễn dịch và những yếu tố khác như cơ địa, kỹ thuật tiêm và cách chăm sóc sau khi tiêm.

Cơ chế sinh lý dẫn đến sẹo

BCG là vắc xin được chế tạo từ vi khuẩn lao đã được làm yếu, nhưng vẫn đủ mạnh để kích thích hệ miễn dịch của cơ thể. Khi được tiêm vào, vắc xin này tạo ra phản ứng miễn dịch, giúp cơ thể sản sinh ra các kháng thể để chống lại bệnh lao. Quá trình này có thể gây viêm nhẹ tại chỗ tiêm, dẫn đến tổn thương một phần mô da. Khi vết viêm lành lại, mô mới sẽ hình thành để thay thế mô bị tổn thương, và đó chính là sẹo.

Những yếu tố ảnh hưởng đến kích thước và hình dạng sẹo

Mặc dù phản ứng miễn dịch là câu trả lời của câu hỏi tại sao tiêm phòng lao lại để lại sẹo, nhưng không phải ai cũng có cùng một loại sẹo sau khi tiêm. Kích thước và hình dạng sẹo có thể khác nhau tùy thuộc vào một số yếu tố như:

• Cơ địa của từng người: Mỗi người có phản ứng miễn dịch khác nhau, vì vậy có người sẽ hình thành sẹo to, trong khi người khác có thể chỉ thấy một vết sẹo nhỏ và mờ.
• Độ tuổi tiêm vắc xin: Trẻ em thường có phản ứng mạnh mẽ hơn, vì vậy sẹo ở trẻ có thể rõ ràng hơn so với người lớn. Tuy nhiên, mức độ này vẫn có thể thay đổi tùy vào từng cá nhân.
• Kỹ thuật tiêm: Việc tiêm vắc xin vào đúng lớp da (lớp trung bì) rất quan trọng. Nếu tiêm không chính xác, phản ứng viêm có thể mạnh hơn và làm sẹo lớn hơn hoặc có hình dạng khác thường.
• Chăm sóc vết tiêm: Cách thức chăm sóc vùng da sau khi tiêm cũng có ảnh hưởng lớn đến sự hình thành sẹo. Nếu vết tiêm bị nhiễm trùng hoặc không được chăm sóc đúng cách, sẹo có thể trở nên lớn hơn hoặc có vết rõ rệt hơn.

Hướng dẫn chăm sóc vùng da sau tiêm phòng lao

Bên cạnh việc hiểu được tại sao tiêm mũi lao lại để lại sẹo, ba mẹ còn cần nắm được cách chăm sóc vùng da sau tiêm đúng cách có thể giúp hạn chế nguy cơ nhiễm trùng cũng như các phản ứng không mong muốn khác. Dưới đây là một số lưu ý quan trọng để đảm bảo vết tiêm lành tốt và an toàn:

• Giữ vùng da tiêm sạch sẽ và khô ráo: Sau khi tiêm, khu vực tiêm có thể xuất hiện tình trạng sưng đỏ hoặc đau nhẹ. Đây là phản ứng tự nhiên của cơ thể và sẽ giảm dần theo thời gian. Để hạn chế nguy cơ nhiễm trùng, bạn nên giữ vùng da này khô ráo, tránh để nước hoặc bụi bẩn tiếp xúc trực tiếp. Nếu vết tiêm có dấu hiệu chảy mủ hoặc loét nhẹ, hãy vệ sinh bằng nước sạch và che phủ bằng băng gạc vô trùng khi cần thiết.
• Hạn chế chạm tay hoặc tác động mạnh vào vết tiêm: Việc gãi hoặc cọ xát lên vùng da tiêm có thể làm tổn thương mô da, khiến vết thương lâu lành hơn và tăng nguy cơ nhiễm khuẩn. Đặc biệt, trong giai đoạn vết tiêm bắt đầu lên mủ hoặc đóng vảy, bạn cần hạn chế tối đa việc chạm vào để tránh làm vỡ mủ và gây viêm nhiễm.
• Không tự ý bôi thuốc hoặc sử dụng kem ngoài da: Việc sử dụng bất kỳ sản phẩm nào trên vùng tiêm cần có sự hướng dẫn của bác sĩ. Việc tự ý bôi thuốc có thể làm vết tiêm bị kích ứng hoặc gây tác dụng không mong muốn.
• Giảm cảm giác khó chịu sau tiêm: Nếu vùng tiêm có dấu hiệu sưng nhẹ hoặc trẻ cảm thấy khó chịu, bạn có thể dùng khăn sạch thấm nước mát để chườm nhẹ nhàng lên vùng da xung quanh vết tiêm. Điều này giúp giảm đau và làm dịu da. Tuy nhiên, không nên chườm trực tiếp bằng đá lạnh hoặc các phương pháp có thể gây kích ứng mạnh lên vùng tiêm.

Bài viết đã giúp ba mẹ hiểu được tại sao tiêm phòng lao lại để lại sẹo. Sẹo do tiêm phòng lao là một phản ứng bình thường của cơ thể khi tiếp nhận vắc xin BCG. Đây là dấu hiệu cho thấy hệ miễn dịch đã được kích hoạt và có thể giúp bảo vệ cơ thể khỏi bệnh lao. Nếu trẻ có sẹo sau tiêm BCG, đừng quá lo lắng – đó là một dấu hiệu tốt của hiệu quả tiêm chủng.

Tiêm vắc xin phòng lao giúp giảm nguy cơ mắc bệnh và hạn chế các biến chứng nguy hiểm, đặc biệt ở trẻ nhỏ. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu cung cấp vắc xin chính hãng, bảo quản theo tiêu chuẩn GSP, đảm bảo chất lượng tối ưu. Khách hàng sẽ được đội ngũ y bác sĩ giàu kinh nghiệm tư vấn tận tình, quy trình tiêm an toàn và dịch vụ linh hoạt, bao gồm đặt giữ vắc-xin online. Hãy chủ động bảo vệ sức khỏe ngay hôm nay bằng cách liên hệ hotline miễn phí 1800 6928 để đặt lịch hẹn!