Sinh đôi khác trứng là gì? Tìm hiểu từ A đến Z về thai song sinh khác trứng

Sinh đôi khác trứng là hiện tượng xảy ra khi hai trứng riêng biệt được thụ tinh bởi hai tinh trùng khác nhau trong cùng một chu kỳ. Đây là dạng sinh đôi phổ biến nhất hiện nay nhưng không phải ai cũng hiểu rõ cơ chế hình thành và sự phát triển của nó. Cùng Tiêm chủng Long Châu tìm hiểu sâu hơn về sinh đôi khác trứng trong bài viết sức khỏe dưới đây.

Sinh đôi khác trứng là gì?

Sinh đôi khác trứng hay còn gọi là sinh đôi hai hợp tử, xảy ra khi hai trứng riêng biệt được thụ tinh bởi hai tinh trùng khác nhau. Điều này dẫn đến sự phát triển của hai phôi thai độc lập, mỗi phôi có bộ gen riêng biệt và chỉ chia sẻ khoảng 50% ADN, tương tự như anh chị em ruột bình thường. 

Những đặc điểm chính giúp nhận diện sinh đôi khác trứng bao gồm:

• Có thể khác giới tính (một trai – một gái);
• Không giống nhau hoàn toàn về ngoại hình;
• Mỗi bé có túi ối và nhau thai riêng biệt.

Quá trình phát triển của thai sinh đôi khác trứng

Sinh đôi khác trứng có quá trình hình thành và phát triển đặc biệt, khác biệt so với sinh đôi cùng trứng. Dưới đây là các giai đoạn chính trong quá trình phát triển của thai sinh đôi khác trứng, bạn đọc có thể tham khảo:

Từ rụng trứng đến thụ tinh

Quá trình phát triển của thai sinh đôi khác trứng sẽ bắt đầu với cơ chế sinh học đặc biệt:

• Hai trứng chín và rụng gần như đồng thời trong một chu kỳ kinh nguyệt.
• Mỗi trứng được thụ tinh bởi một tinh trùng riêng biệt.
• Kết quả tạo ra hai hợp tử độc lập, mỗi hợp tử mang bộ gen riêng.

Sự phát triển trong tử cung

Trong tử cung, thai sinh đôi khác trứng phát triển theo cách sau:

• Mỗi thai nhi có túi ối riêng và nhau thai riêng biệt.
• Sự phát triển độc lập giúp giảm nguy cơ ảnh hưởng lẫn nhau so với sinh đôi cùng trứng.
• Các thai nhi được cung cấp chất dinh dưỡng qua hai nhau thai riêng, tạo điều kiện phát triển ổn định hơn.

Sự phát triển sau sinh

Sau khi chào đời, các bé sinh đôi khác trứng thường có những đặc điểm riêng biệt như:

• Có thể chênh lệch về cân nặng, chiều cao hoặc tốc độ phát triển do ảnh hưởng của gen và môi trường.
• Tính cách và sở thích của các bé cũng có thể khác nhau rõ rệt.
• Theo CDC Hoa Kỳ, sinh đôi khác trứng chiếm khoảng 70% tổng số ca sinh đôi. Đây là dạng sinh đôi phổ biến nhất.

Những điều thú vị về cặp song sinh khác trứng

Sinh đôi khác trứng mang đến nhiều khía cạnh độc đáo và hấp dẫn. Điều này làm cho hiện tượng sinh đôi khác trứng trở nên đặc biệt:

• Sinh đôi khác trứng không nhất thiết phải giống nhau: Các bé có thể khác nhau về nhóm máu, giới tính, màu tóc, chiều cao và thậm chí tính cách.
• Sinh đôi khác sinh có thể cùng cha hoặc khác cha: Mặc dù hiếm song không thể không nhắc đến trường hợp sinh đôi khác trứng mà mỗi bé có cha sinh học khác nhau (hiện tượng bội thụ tinh khác kỳ).
• Sinh đôi khác trứng không cần cùng ngày sinh: Một số cặp sinh đôi khác trứng có thể ra đời cách nhau vài ngày, thậm chí vài tuần do các yếu tố y khoa hoặc thời điểm sinh.

Yếu tố nào làm tăng khả năng sinh đôi khác trứng?

Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến khả năng mang thai sinh đôi khác trứng. Dưới đây là những yếu tố chính được ghi nhận có liên quan đến việc làm tăng khả năng sinh đôi khác trứng, bạn đọc có thể tham khảo:

• Di truyền: Yếu tố di truyền đóng vai trò quan trọng trong việc tăng khả năng sinh đôi. Nếu mẹ có mẹ hoặc chị em gái từng sinh đôi, khả năng rụng nhiều trứng sẽ cao hơn. Gen di truyền từ phía mẹ ảnh hưởng trực tiếp đến việc rụng nhiều hơn một trứng trong một chu kỳ.
• Tuổi của người mẹ: Tuổi tác của mẹ cũng là một yếu tố quan trọng. Phụ nữ từ 35 tuổi trở lên có xu hướng rụng nhiều trứng hơn trong mỗi chu kỳ. Điều này làm tăng khả năng thụ tinh hai trứng, dẫn đến sinh đôi khác trứng.
• Hỗ trợ sinh sản: Các phương pháp hỗ trợ sinh sản hiện đại góp phần lớn vào tỷ lệ sinh đôi. Sử dụng thuốc kích trứng hoặc thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) thường dẫn đến đa thai. Theo NIH, các cặp đôi sử dụng hỗ trợ sinh sản có tỷ lệ sinh đôi cao gấp 4 lần so với thụ thai tự nhiên.
• Chế độ ăn uống, thể trạng: Lối sống và chế độ dinh dưỡng cũng có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh đôi khác trứng. Phụ nữ có chỉ số BMI cao thường có tỷ lệ sinh đôi cao hơn. Một số thực phẩm giàu phytoestrogen như khoai lang châu Phi được ghi nhận làm tăng khả năng sinh đôi ở một số khu vực.

Sinh đôi khác trứng có nguy hiểm không? 

Mang thai sinh đôi khác trứng có những đặc điểm riêng nhưng cũng đi kèm một số rủi ro và lưu ý quan trọng để đảm bảo sức khỏe cho mẹ và bé.

So với mang thai đơn, mang thai đôi có một số rủi ro cần chú ý, bao gồm tăng nguy cơ tiền sản giật, sinh non và tiểu đường thai kỳ. Tuy nhiên, sinh đôi khác trứng thường an toàn hơn sinh đôi cùng trứng vì mỗi thai nhi phát triển độc lập, giảm nguy cơ biến chứng chồng chéo.

Một số lưu ý khi sinh đôi khác trứng

Để đảm bảo thai kỳ khỏe mạnh, mẹ bầu mang thai sinh đôi khác trứng cần lưu ý:

• Thăm khám thai định kỳ 2 tuần/lần hoặc theo hướng dẫn của bác sĩ.
• Bổ sung sắt, axit folic và DHA với liều lượng gấp đôi so với thai đơn để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng, đảm bảo dinh dưỡng cho thai kỳ khỏe mạnh.
• Cân nhắc nghỉ ngơi nhiều hơn từ tam cá nguyệt thứ hai để giảm áp lực lên cơ thể.

Tóm lại, sinh đôi khác trứng là hiện tượng thai kỳ phổ biến và nhìn chung an toàn nếu được theo dõi sát sao. Hai em bé trong trường hợp này phát triển độc lập về mặt di truyền, thể chất lẫn tính cách, mang đến sự thú vị và phong phú trong gia đình. Việc hiểu đúng về sinh đôi khác trứng sẽ giúp mẹ bầu có kế hoạch chăm sóc, dinh dưỡng và chuẩn bị tâm lý phù hợp trong suốt hành trình mang thai. Nếu bạn đang mang thai sinh đôi hoặc có nguy cơ cao, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để đảm bảo thai kỳ diễn ra suôn sẻ và an toàn cho cả mẹ và bé.