Phương pháp điều trị viêm túi mật do sỏi​

Sỏi túi mật không chỉ gây cản trở hoạt động tiêu hóa mà còn là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến viêm túi mật cấp. Đây là tình trạng cần được can thiệp y tế sớm để tránh các biến chứng nguy hiểm như viêm phúc mạc hay nhiễm trùng huyết. Tùy vào mức độ bệnh và thể trạng của người bệnh, bác sĩ sẽ lựa chọn phác đồ điều trị phù hợp nhằm đảm bảo hiệu quả và an toàn tối đa.

Điều trị nội khoa viêm túi mật do sỏi​

Điều trị nội khoa viêm túi mật do sỏi​ là một trong những phương pháp điều trị viêm túi mật do sỏi​ hiện nay.

Nhập viện và theo dõi

Hầu hết bệnh nhân viêm túi mật do sỏi cần được nhập viện để theo dõi sát tình trạng sức khỏe. Người bệnh thường được yêu cầu nhịn ăn nhằm giảm áp lực lên hệ tiêu hóa và hạn chế co bóp túi mật. Trong giai đoạn này, truyền dịch tĩnh mạch được chỉ định để cung cấp đủ nước và điện giải, đặc biệt quan trọng đối với những bệnh nhân bị sốt, nôn ói nhiều hoặc mất nước.

Thuốc giảm đau

Đau bụng vùng hạ sườn phải là triệu chứng điển hình và thường gây khó chịu cho người bệnh. Để cải thiện tình trạng này, bác sĩ có thể chỉ định các thuốc giảm đau như acetaminophen, ibuprofen, ketorolac, hoặc trong trường hợp đau dữ dội hơn có thể sử dụng morphine. Việc lựa chọn loại thuốc phụ thuộc vào mức độ đau và tình trạng sức khỏe toàn thân.

Kháng sinh kiểm soát nhiễm trùng

Viêm túi mật do sỏi thường đi kèm với nhiễm khuẩn. Để kiểm soát, bác sĩ thường sử dụng kháng sinh phổ rộng. Một số thuốc được lựa chọn phổ biến được bác sĩ chỉ định gồm:

• Ceftriaxone (Rocephin) kháng sinh phổ biến trong điều trị nhiễm khuẩn đường mật.
• Metronidazole thường phối hợp cùng ceftriaxone để kiểm soát vi khuẩn kỵ khí.
• Piperacillin - tazobactam được chỉ định trong những trường hợp nhiễm trùng nặng.

Hầu hết các loại kháng sinh này được truyền tĩnh mạch để đảm bảo hiệu quả tối ưu.

Thuốc giảm viêm

Phản ứng viêm mạnh mẽ trong túi mật có thể làm bệnh nặng hơn. Do đó, thuốc giảm viêm được chỉ định nhằm hạn chế tổn thương. NSAIDs như ibuprofen hoặc ketorolac vừa có tác dụng giảm đau vừa chống viêm. Trong một số tình huống đặc biệt, bác sĩ có thể cân nhắc dùng corticosteroids, nhưng đây không phải là lựa chọn thường quy.

Phẫu thuật cắt túi mật

Trong điều trị viêm túi mật do sỏi, các biện pháp nội khoa như thuốc kháng sinh, giảm đau hay truyền dịch chỉ có tác dụng kiểm soát tạm thời tình trạng viêm và nhiễm trùng. Tuy nhiên, để giải quyết tận gốc bệnh, lựa chọn điều trị triệt để hiện nay là phẫu thuật cắt túi mật. Phương pháp này giúp loại bỏ hoàn toàn túi mật, nơi sỏi hình thành nhờ đó ngăn ngừa tái phát cũng như những biến chứng nguy hiểm về sau. Thông thường, phẫu thuật chỉ được tiến hành sau khi tình trạng viêm cấp tính đã được kiểm soát, người bệnh ổn định hơn và đủ điều kiện phẫu thuật.

Có hai kỹ thuật chính được áp dụng:

Cắt túi mật nội soi (Laparoscopic cholecystectomy)

Đây là phương pháp được sử dụng phổ biến nhất hiện nay. Bác sĩ sẽ rạch vài đường nhỏ trên thành bụng, sau đó đưa dụng cụ nội soi và camera vào để quan sát, bóc tách và loại bỏ túi mật. So với mổ hở truyền thống, phẫu thuật nội soi ít xâm lấn, ít gây đau sau mổ, thời gian nằm viện ngắn (thường chỉ 1 - 3 ngày) và bệnh nhân có thể phục hồi, quay lại sinh hoạt bình thường nhanh chóng.

Khuyến cáo y khoa cho thấy, việc tiến hành cắt túi mật nội soi sớm, trong vòng 7 ngày từ khi xuất hiện triệu chứng, sẽ giúp giảm nguy cơ biến chứng, hạn chế viêm nhiễm lan rộng và mang lại hiệu quả điều trị tối ưu.

Cắt túi mật mở (Open cholecystectomy)

Trong một số trường hợp, phẫu thuật mở vẫn cần thiết, mặc dù ít được lựa chọn hơn. Phương pháp này đòi hỏi bác sĩ phải rạch một đường mổ lớn trên thành bụng để tiếp cận và loại bỏ túi mật. So với mổ nội soi, thời gian hồi phục lâu hơn, nguy cơ đau sau mổ cao hơn và sẹo cũng lớn hơn. Tuy nhiên, phẫu thuật mở lại là giải pháp an toàn và cần thiết khi:

• Người bệnh có tình trạng viêm túi mật quá nghiêm trọng hoặc có biến chứng phức tạp.
• Có nhiều mô sẹo dày do phẫu thuật trước đó.
• Cấu trúc giải phẫu vùng túi mật bất thường, gây khó khăn cho mổ nội soi.

Nhìn chung, cắt túi mật bằng nội soi vẫn là lựa chọn ưu tiên hàng đầu nhờ tính an toàn và khả năng phục hồi nhanh. Trong khi đó, mổ hở được xem như giải pháp thay thế trong những tình huống đặc biệt, nhằm đảm bảo tính triệt để và an toàn cho người bệnh.

Tán sỏi hoặc lấy sỏi qua nội soi

Không phải tất cả trường hợp viêm túi mật do sỏi đều chỉ dừng lại ở việc cắt bỏ túi mật. Với những bệnh nhân có sỏi mắc kẹt trong ống mật chủ hoặc sỏi gây tắc nghẽn đường mật, bác sĩ có thể chỉ định các thủ thuật can thiệp nội soi để xử lý trực tiếp viên sỏi, giúp khai thông dòng chảy của dịch mật và ngăn ngừa biến chứng. Hai phương pháp thường được áp dụng là nội soi mật tụy ngược dòng (ERCP) và tán sỏi bằng laser.

Nội soi mật tụy ngược dòng (ERCP – Endoscopic Retrograde Cholangiopancreatography)

Đây là kỹ thuật vừa chẩn đoán vừa điều trị, được sử dụng khi sỏi gây tắc nghẽn đường mật chính. Bác sĩ sẽ đưa ống nội soi mềm qua đường miệng, xuống thực quản, dạ dày và tá tràng, sau đó bơm thuốc cản quang để quan sát hình ảnh hệ thống đường mật trên màn hình X-quang. Nếu phát hiện sỏi, các dụng cụ chuyên dụng sẽ được đưa vào để gắp hoặc tán sỏi, giúp loại bỏ tình trạng tắc nghẽn.

Ưu điểm của phương pháp này là không cần phẫu thuật mở bụng, ít xâm lấn, bệnh nhân thường hồi phục nhanh và có thể xuất viện sau vài ngày. Ngoài ra, ERCP cũng giúp chẩn đoán chính xác những bất thường khác của đường mật và tụy, hỗ trợ bác sĩ đưa ra kế hoạch điều trị toàn diện.

Tán sỏi bằng sóng laser

Trong một số trường hợp đặc biệt, khi sỏi nằm ở đường mật chính và khó lấy bằng các biện pháp thông thường, bác sĩ có thể sử dụng năng lượng laser để phá vỡ sỏi. Sóng laser có khả năng làm vỡ sỏi thành nhiều mảnh nhỏ, giúp chúng dễ dàng theo dịch mật trôi xuống ruột non và đào thải ra ngoài một cách tự nhiên.

Đây là kỹ thuật hiện đại, ít xâm lấn, giúp giảm thiểu tổn thương mô xung quanh và hạn chế biến chứng. Tuy nhiên, không phải tất cả bệnh nhân đều phù hợp để áp dụng phương pháp này. Chỉ những trường hợp có chỉ định rõ ràng, được thực hiện tại cơ sở y tế chuyên khoa với trang thiết bị đầy đủ và đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm mới đảm bảo tính an toàn.

Viêm túi mật do sỏi là bệnh lý cần được chẩn đoán và điều trị sớm để tránh những biến chứng đe dọa sức khỏe. Với sự tiến bộ của y học, người bệnh có nhiều lựa chọn từ điều trị nội khoa, phẫu thuật cắt túi mật đến các kỹ thuật nội soi tiên tiến. Quan trọng nhất là người bệnh nên thăm khám tại cơ sở y tế uy tín, tuân thủ chỉ định của bác sĩ và chủ động thay đổi lối sống để bảo vệ hệ tiêu hóa khỏe mạnh.