Phòng ngừa ung thư cổ tử cung bằng phương pháp nào?

Theo thống kê, mỗi năm trên thế giới có hàng trăm nghìn ca mắc mới ung thư cổ tử cung, trong đó tỷ lệ tử vong vẫn ở mức cao do phát hiện muộn. Điều đáng nói là căn bệnh này hoàn toàn có thể phòng ngừa bằng các biện pháp đơn giản nhưng hiệu quả, giúp giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh và nâng cao chất lượng cuộc sống cho chị em phụ nữ. Vậy làm thế nào để chủ động phòng tránh ung thư cổ tử cung? Hãy cùng tìm hiểu những phương pháp ngừa ung thư cổ tử cung khoa học giúp bảo vệ sức khỏe một cách toàn diện.

Nguyên nhân gây ung thư cổ tử cung

Ung thư cổ tử cung (CTC) là một trong những loại ung thư phổ biến nhất ở nữ giới, với nguyên nhân hàng đầu xuất phát từ virus HPV (Human Papillomavirus). Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), có đến 99,7% các trường hợp ung thư CTC có sự hiện diện của virus này. Chính vì vậy, HPV được coi là yếu tố nguy cơ cao nhất trong sự phát triển của căn bệnh này.

HPV là một nhóm virus có hơn 100 týp khác nhau, trong đó khoảng 15 týp được xác định là có nguy cơ cao dẫn đến ung thư cổ tử cung. Đáng chú ý nhất là HPV týp 16 và 18, hai týp này gây nên hơn 70% số ca mắc bệnh. Ngoài ra, các týp như 31 và 45 cũng có khả năng gây ra các tổn thương tiền ung thư nghiêm trọng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.

Con đường lây nhiễm chính của HPV là qua quan hệ tình dục không an toàn, bao gồm cả quan hệ qua đường âm đạo, hậu môn và miệng. Đặc biệt, ngay cả khi không có sự xâm nhập thực sự mà chỉ có tiếp xúc da với da ở vùng sinh dục, virus HPV vẫn có thể truyền từ người này sang người khác. Điều này khiến việc lây nhiễm HPV trở nên rất phổ biến ở những người có đời sống tình dục sớm hoặc có nhiều bạn tình.

Trong phần lớn các trường hợp, nhiễm HPV không gây ra triệu chứng rõ ràng và cơ thể có thể tự đào thải virus sau một khoảng thời gian nhất định (thường trong vòng từ vài tháng đến hai năm) mà không cần can thiệp y tế. Tuy nhiên, nếu virus thuộc nhóm nguy cơ cao và tồn tại dai dẳng trong cơ thể, nó có thể gây ra những biến đổi trong cấu trúc tế bào cổ tử cung. Theo thời gian, những tổn thương này có thể tiến triển thành các tổn thương tiền ung thư và cuối cùng là ung thư cổ tử cung.

Ung thư cổ tử cung thường phát triển âm thầm, không có triệu chứng rõ ràng trong giai đoạn đầu. Quá trình từ khi tế bào cổ tử cung bị tổn thương đến khi chuyển thành ung thư có thể kéo dài từ 10 đến 15 năm. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, nhiều quốc gia đã ghi nhận xu hướng trẻ hóa của bệnh. Đặc biệt, ở các khu vực có độ tuổi quan hệ tình dục trung bình ngày càng sớm, nguy cơ mắc bệnh cũng có xu hướng tăng cao.

Ngoài virus HPV, một số yếu tố khác cũng có thể góp phần làm tăng nguy cơ mắc ung thư cổ tử cung, bao gồm:

• Hệ miễn dịch suy giảm, khiến cơ thể khó loại bỏ virus HPV một cách tự nhiên.

• Hút thuốc lá, làm suy yếu khả năng tự bảo vệ của tế bào cổ tử cung.

• Quan hệ tình dục sớm hoặc có nhiều bạn tình, làm tăng khả năng phơi nhiễm với HPV.

• Vệ sinh vùng kín không đúng cách, tạo môi trường thuận lợi cho virus phát triển.

Nhận thức rõ về nguyên nhân gây bệnh, đặc biệt là vai trò của HPV, là bước đầu tiên quan trọng trong việc phòng ngừa ung thư cổ tử cung.

Những đối tượng có nguy cơ cao mắc ung thư cổ tử cung

Ung thư cổ tử cung là một trong những bệnh ung thư phổ biến nhất ở nữ giới, với nguyên nhân chính là sự nhiễm virus HPV (Human Papillomavirus). Tuy nhiên, không phải ai nhiễm HPV cũng đều phát triển thành ung thư. Một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ chuyển đổi từ tế bào lành tính sang tế bào ác tính, đẩy nhanh quá trình hình thành khối u ở cổ tử cung. Dưới đây là những đối tượng có nguy cơ cao mắc căn bệnh này:

Phụ nữ có nhiều bạn tình

Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, số lượng bạn tình có liên quan mật thiết đến nguy cơ nhiễm virus HPV. Những phụ nữ có nhiều bạn tình hoặc có bạn tình từng quan hệ với nhiều người khác sẽ có nguy cơ cao hơn trong việc tiếp xúc với các chủng HPV nguy cơ cao. Việc thay đổi bạn tình thường xuyên mà không sử dụng biện pháp bảo vệ đúng cách làm tăng khả năng lây nhiễm virus và các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác.

Quan hệ tình dục sớm

Bắt đầu quan hệ tình dục khi còn quá trẻ, đặc biệt là trước tuổi 18, làm tăng nguy cơ nhiễm HPV và dẫn đến những tổn thương tiền ung thư ở cổ tử cung. Khi cơ quan sinh dục chưa phát triển hoàn thiện, niêm mạc cổ tử cung còn mỏng và nhạy cảm, dễ bị tổn thương hơn khi tiếp xúc với virus và các tác nhân gây hại khác.

Mang thai sớm hoặc mang thai nhiều lần

Phụ nữ mang thai và sinh nở khi còn quá trẻ (trước 17 tuổi) có nguy cơ cao mắc ung thư cổ tử cung do cơ quan sinh sản chưa phát triển đầy đủ, dễ bị tổn thương và khó hồi phục. Ngoài ra, những phụ nữ mang thai nhiều lần (từ 4 lần trở lên) cũng có nguy cơ cao hơn, do sự thay đổi hormone liên tục trong thai kỳ và các tổn thương lặp đi lặp lại ở cổ tử cung trong quá trình sinh nở.

Mắc các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục

Nhiễm các bệnh lây truyền qua đường tình dục như chlamydia, giang mai, HIV/AIDS… có thể làm tăng nguy cơ nhiễm HPV. Đặc biệt, những phụ nữ mắc HIV/AIDS có hệ miễn dịch suy yếu, khiến cơ thể khó chống lại sự phát triển của virus HPV, từ đó làm tăng khả năng ung thư hóa tế bào cổ tử cung.

Hệ miễn dịch suy yếu

Hệ miễn dịch có vai trò quan trọng trong việc nhận diện và tiêu diệt các tế bào bất thường trong cơ thể. Nếu hệ miễn dịch bị suy yếu do bệnh lý, lối sống không lành mạnh hoặc sử dụng thuốc ức chế miễn dịch (như thuốc chống thải ghép sau ghép tạng), cơ thể sẽ khó loại bỏ virus HPV, từ đó làm tăng nguy cơ phát triển ung thư cổ tử cung.

Hút thuốc lá

Hút thuốc lá không chỉ làm suy giảm sức đề kháng của cơ thể mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến tế bào cổ tử cung. Nicotine và các chất độc hại trong khói thuốc có thể làm rối loạn quá trình phân chia tế bào, dẫn đến đột biến gen và làm tăng nguy cơ hình thành khối u ác tính. Nhiều nghiên cứu cho thấy, phụ nữ hút thuốc lá có nguy cơ mắc ung thư cổ tử cung cao hơn gấp 2 - 3 lần so với những người không hút thuốc.

Phòng ngừa ung thư cổ tử cung bằng phương pháp nào?

Phòng ngừa ung thư cổ tử cung có thể thực hiện bằng nhiều phương pháp, bao gồm tiêm vắc xin, sàng lọc định kỳ và duy trì lối sống lành mạnh.

Tiêm vắc xin

Tiêm vắc xin HPV là phương pháp đơn giản, an toàn và hiệu quả nhất để phòng ngừa ung thư cổ tử cung. Các tổ chức y tế hàng đầu thế giới như Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) và Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) đã chứng minh tính an toàn và hiệu quả của vắc xin này. Tiêm phòng không chỉ bảo vệ cá nhân mà còn góp phần nâng cao miễn dịch cộng đồng, giảm nguy cơ lây nhiễm virus HPV.

Hiện nay, Việt Nam có 02 loại vắc xin HPV phổ biến:

Vắc xin Gardasil 9: Phòng ngừa 9 chủng HPV (6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52, 58) các tác nhân chính gây ung thư cổ tử cung, ung thư hậu môn, ung thư hầu họng và mụn cóc sinh dục. Vắc xin này dành cho nam và nữ từ 9 đến 45 tuổi.

Vắc xin Gardasil: Bảo vệ chống lại 4 chủng HPV (6, 11, 16, 18), được khuyến nghị cho trẻ em và phụ nữ từ 9 đến 26 tuổi.

Duy trì lối sống lành mạnh

HPV lây lan chủ yếu qua quan hệ tình dục không an toàn, bao gồm cả quan hệ qua đường âm đạo, hậu môn và miệng. Sử dụng bao cao su đúng cách có thể giảm nguy cơ lây nhiễm, tuy nhiên không bảo vệ hoàn toàn vì virus có thể lây qua tiếp xúc da. Duy trì mối quan hệ chung thủy với một bạn tình duy nhất giúp giảm nguy cơ nhiễm HPV.

Vệ sinh vùng kín sạch sẽ giúp ngăn ngừa viêm nhiễm, hạn chế sự phát triển của vi khuẩn và virus. Rửa vùng kín bằng nước ấm, tránh sử dụng dung dịch vệ sinh chứa hóa chất mạnh. Mặc quần lót thoáng khí, thay đồ lót thường xuyên. Tránh thụt rửa sâu vào âm đạo để không làm mất cân bằng hệ vi sinh.

Tầm soát ung thư cổ tử cung

Các phương pháp tầm soát ung thư cổ tử cung bao gồm:

• Xét nghiệm Pap smear (Pap test): Kiểm tra sự thay đổi bất thường của tế bào cổ tử cung.

• Xét nghiệm HPV: Phát hiện sự hiện diện của virus HPV có nguy cơ cao.

• Khám sức khỏe phụ khoa.

Chị em phụ nữ cần duy trì thói quy khám sức khỏe phụ khoa định kỳ, thực hiện các biện pháp tầm soát ung thư cổ tử cung theo chỉ định của bác sĩ. Nếu phát hiện bất thường trong xét nghiệm Pap test hoặc HPV, bạn cần theo dõi và điều trị sớm để tránh nguy cơ biến chưng nguy hiểm.

Ung thư cổ tử cung là căn bệnh có thể phòng ngừa hiệu quả nếu phụ nữ chủ động thực hiện các biện pháp bảo vệ như tiêm vắc xin, duy trì lối sống lành mạnh và kiểm tra sức khỏe định kỳ. Việc nâng cao nhận thức về căn bệnh này không chỉ giúp bảo vệ bản thân mà còn góp phần xây dựng một cộng đồng khỏe mạnh hơn.

Tiêm vắc xin HPV là biện pháp quan trọng giúp phòng ngừa ung thư cổ tử cung và các bệnh liên quan đến virus HPV. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu cung cấp các loại vắc xin Gardasil, Gardasil 9 được bảo quản theo tiêu chuẩn GSP (Good Storage Practices), đảm bảo chất lượng và hiệu quả phòng bệnh cao. Đội ngũ bác sĩ và nhân viên y tế chuyên nghiệp tại Trung tâm Tiêm chủng Long Châu có chuyên môn cao, tư vấn kỹ lưỡng trước khi tiêm. Quy trình tiêm an toàn, theo dõi chặt chẽ phản ứng sau tiêm để đảm bảo sức khỏe cho khách hàng. Bạn có thể liên hệ hotline 1800 6928 để đặt lịch tiêm vắc xin HPV giúp bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình!