Nội soi mũi là một kỹ thuật quan trọng trong lĩnh vực tai mũi họng giúp bác sĩ có thể quan sát chi tiết bên trong khoang mũi và các xoang, từ đó đưa ra chẩn đoán chính xác về các bệnh lý liên quan. Dù đây là thủ thuật phổ biến, nhiều người vẫn băn khoăn về việc nội soi mũi có đau không và quy trình thực hiện như thế nào để giảm thiểu cảm giác khó chịu. Bài viết này sẽ cung cấp những thông tin đầy đủ và chi tiết nhằm giúp bạn đọc hiểu rõ về nội soi mũi và những cảm giác có thể gặp phải trong quá trình thực hiện.
Khái niệm nội soi mũi
Nội soi mũi là phương pháp sử dụng các thiết bị nội soi hiện đại, có gắn camera và đèn chiếu sáng, để quan sát toàn diện bên trong khoang mũi và các xoang cạnh mũi. Kỹ thuật này giúp phát hiện các tổn thương, viêm nhiễm, polyp mũi hoặc các u bất thường trong vùng mũi một cách trực tiếp và chính xác hơn so với các phương pháp chẩn đoán truyền thống.
Nội soi mũi áp dụng ống nội soi mảnh và linh hoạt hoặc cứng, giúp bác sĩ quan sát hình ảnh bên trong một cách rõ ràng. Đây là phương pháp không xâm lấn, ít đau và được sử dụng rộng rãi trong chẩn đoán các bệnh lý tai mũi họng. Thông qua hình ảnh nội soi, bác sĩ có thể phát hiện sớm các tổn thương viêm, polyp, dị vật hoặc các khối u vùng mũi và xoang, từ đó đưa ra phương án điều trị phù hợp.

Nội soi mũi có đau không?
Nội soi mũi có gây đau không là thắc mắc chung của nhiều người khi được chỉ định thực hiện thủ thuật này. Thực tế, nội soi mũi là một kỹ thuật ít gây đau nhưng có thể mang đến cảm giác khó chịu nhẹ tùy vào từng trường hợp. Trong quá trình thực hiện, người bệnh thường chỉ cảm thấy hơi khó chịu do ống nội soi đi qua khoang mũi hẹp, đôi khi kèm theo hiện tượng chảy nước mắt hoặc hắt hơi nhẹ do kích thích niêm mạc và các dây thần kinh cảm giác. Nhờ việc sử dụng thuốc gây tê tại chỗ và kỹ thuật nội soi hiện đại, cảm giác đau thường rất nhẹ hoặc gần như không xuất hiện, đồng thời thời gian thủ thuật ngắn cũng giúp giảm thiểu sự khó chịu, phần lớn bệnh nhân có thể chịu đựng được mà không cần gây mê.
Mức độ đau hoặc khó chịu khi nội soi mũi còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Cơ địa từng người, độ nhạy cảm của niêm mạc mũi, tình trạng viêm hoặc tổn thương hiện tại đều ảnh hưởng đến cảm giác trong quá trình thực hiện. Ngoài ra, kinh nghiệm và kỹ thuật của bác sĩ cũng quyết định sự thoải mái của bệnh nhân, cùng với việc lựa chọn loại dụng cụ nội soi phù hợp và hiện đại giúp giảm ma sát, hạn chế tổn thương niêm mạc, từ đó giảm đau và khó chịu đáng kể.
Trong một số trường hợp đặc biệt, cảm giác khó chịu hoặc đau có thể tăng lên, chẳng hạn khi mũi có dịch viêm nhiều, niêm mạc phù nề hoặc tồn tại polyp mũi lớn. Không gian khoang mũi bị chật hẹp và niêm mạc nhạy cảm khiến việc đưa ống nội soi dễ kích thích, gây đau, chảy máu nhẹ hoặc cảm giác khó chịu rõ hơn. Để hạn chế tình trạng này, bác sĩ thường bôi thuốc tê và thuốc co mạch trước khi nội soi, đồng thời thao tác nhẹ nhàng và chính xác nhằm bảo đảm an toàn và giảm tối đa cảm giác đau cho người bệnh.

Các phương pháp nội soi mũi và ưu, nhược điểm
Hiện nay, có hai loại ống nội soi phổ biến được sử dụng trong nội soi mũi là ống cứng và ống mềm.
- Ống nội soi cứng: Có độ cứng và thẳng, cho hình ảnh sắc nét, phù hợp với quan sát các vùng mũi xoang lớn, đặc biệt trong phẫu thuật nội soi. Tuy nhiên, do độ cứng của thiết bị, người bệnh có thể cảm thấy khó chịu hơn khi đưa vào mũi.
- Ống nội soi mềm: Linh hoạt, có khả năng uốn cong giúp dễ dàng đi sâu vào các ngóc ngách nhỏ trong khoang mũi, thích hợp cho việc thăm khám toàn diện và giảm cảm giác khó chịu. Tuy nhiên, hình ảnh thu được có thể không sắc nét bằng ống cứng.
Việc lựa chọn phương pháp nội soi phù hợp sẽ dựa trên mục đích chẩn đoán, điều kiện cơ sở vật chất và kinh nghiệm của bác sĩ thực hiện.

Khi nào cần nội soi mũi?
Nội soi mũi được chỉ định khi bệnh nhân xuất hiện các triệu chứng hoặc dấu hiệu nghi ngờ các bệnh lý tai mũi họng. Thực hiện nội soi kịp thời không chỉ giúp chẩn đoán chính xác mà còn đánh giá mức độ tổn thương và lên kế hoạch điều trị phù hợp, từ đó phòng ngừa các biến chứng nghiêm trọng.
Các trường hợp thường cần nội soi mũi bao gồm:
- Viêm mũi dị ứng hoặc viêm mũi mãn tính, khi bệnh kéo dài và không thuyên giảm.
- Viêm xoang cấp hoặc mãn tính, đặc biệt khi chảy dịch mũi có mủ hoặc màu vàng.
- Polyp mũi hoặc nghi ngờ khối u vùng mũi xoang, nhằm xác định chính xác vị trí, kích thước và mức độ tổn thương.
- Chảy máu mũi bất thường, mà nguyên nhân không rõ ràng sau khi kiểm tra ban đầu.
Bên cạnh việc chẩn đoán ban đầu, nội soi mũi còn giúp theo dõi tiến triển bệnh và đánh giá hiệu quả điều trị. Thông qua hình ảnh nội soi, bác sĩ có thể quan sát sự thay đổi của niêm mạc mũi, đồng thời đánh giá mức độ viêm hoặc sự phát triển của polyp, từ đó điều chỉnh phác đồ điều trị một cách kịp thời và chính xác.
Về thời điểm thực hiện, bệnh nhân nên nội soi mũi:
- Khi các triệu chứng kéo dài hoặc tái phát, chẳng hạn như nghẹt mũi, chảy dịch mũi, hoặc đau đầu vùng trán và xoang.
Theo chỉ định định kỳ với các bệnh lý mãn tính như viêm xoang hoặc polyp, nhằm theo dõi sát sao tình trạng bệnh và hiệu quả điều trị. - Trong các trường hợp cấp tính, nội soi được tiến hành ngay khi bác sĩ nghi ngờ tổn thương nghiêm trọng hoặc cần đánh giá lại sau điều trị.
Như vậy, việc xác định đúng thời điểm nội soi mũi và thực hiện theo chỉ định của bác sĩ sẽ giúp phát hiện sớm bệnh lý, hạn chế biến chứng, đồng thời tối ưu hóa kết quả điều trị.

Tổng kết lại, nội soi mũi là thủ thuật an toàn, ít gây đau và thường chỉ tạo cảm giác khó chịu nhẹ trong quá trình thực hiện. Việc chuẩn bị kỹ lưỡng và lựa chọn cơ sở y tế uy tín với bác sĩ chuyên môn cao sẽ giúp giảm bớt cảm giác không thoải mái và hạn chế tối đa các tác dụng phụ. Nếu bạn có dấu hiệu bệnh lý vùng mũi xoang, đừng ngần ngại thực hiện nội soi để được chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời, đảm bảo sức khỏe đường hô hấp của mình.