Nguyên nhân gây bệnh và những cách trị viêm nang lông hiệu quả

Bạn đã bao giờ gặp những nốt mẩn đỏ nhỏ, đôi khi có mủ, xuất hiện ở chân lông và gây khó chịu? Đây có thể là dấu hiệu của viêm nang lông - tình trạng không chỉ ảnh hưởng đến thẩm mỹ mà còn tiềm ẩn nguy cơ lan rộng nếu không xử lý đúng cách. Vậy nguyên nhân nào gây bệnh và cách trị viêm nang lông hiệu quả là gì?

Nguyên nhân gây viêm nang lông

Viêm nang lông là tình trạng các nang lông bị viêm do sự xâm nhập của vi khuẩn, nấm hoặc virus, dẫn đến những phản ứng viêm như ngứa, nổi mẩn đỏ và hiện tượng lông mọc ngược. Bệnh có thể xuất hiện ở bất kỳ vùng da nào có lông như mặt, tay, chân, lưng…

Theo các chuyên gia da liễu, những yếu tố sau đây thường là nguyên nhân khởi phát viêm nang lông:

• Nhiễm vi khuẩn, nấm hoặc virus: Đặc biệt phổ biến là vi khuẩn tụ cầu vàng Staphylococcus aureus gây tổn thương tại các nang lông.
• Thói quen cạo hoặc tẩy lông sai cách: Việc cạo râu, cạo lông thường xuyên mà không đúng kỹ thuật dễ gây trầy xước và viêm nhiễm.
• Tình trạng da nền: Người bị mụn trứng cá hoặc viêm da tiết bã nhờn thường có nguy cơ bít tắc lỗ chân lông, tạo điều kiện cho viêm nang lông phát triển.
• Tác động của thuốc: Sử dụng thuốc chứa corticosteroid hoặc kháng sinh kéo dài có thể làm mất cân bằng hệ vi sinh trên da, góp phần gây bệnh.
• Yếu tố môi trường và sinh hoạt: Mặc quần áo quá chật, chất liệu không thấm hút mồ hôi, sống trong điều kiện nóng ẩm, ô nhiễm hoặc thường xuyên tắm nước nóng, dùng nguồn nước bẩn đều làm tăng nguy cơ viêm nang lông.
• Hoạt động thể chất: Tập luyện cường độ cao gây đổ mồ hôi nhiều nhưng không vệ sinh kịp thời khiến vi khuẩn dễ dàng xâm nhập vào nang lông.

Việc nhận biết nguyên nhân gây bệnh đóng vai trò quan trọng để lựa chọn cách trị viêm nang lông phù hợp và ngăn ngừa tình trạng tái phát.

Cách trị viêm nang lông tại nhà đơn giản nhưng hiệu quả 

Viêm nang lông thường xảy ra do vi khuẩn, nấm hoặc ma sát từ quần áo, khiến lỗ chân lông sưng đỏ, đôi khi có mủ. Nếu tình trạng nhẹ, bạn hoàn toàn có thể xử lý tại nhà bằng những phương pháp an toàn dưới đây.

Giữ vệ sinh da và tẩy tế bào chết

Làm sạch da thường xuyên là cách trị viêm nang lông cơ bản và quan trọng nhất. Bạn nên tắm 2 lần/ngày với sữa tắm hoặc xà phòng chứa salicylic acid để làm thông thoáng lỗ chân lông. Ngoài ra, hãy tẩy tế bào chết 1 - 2 lần/tuần giúp loại bỏ lớp sừng, hạn chế bít tắc. Sau khi tắm, lau khô da bằng khăn sạch, tránh dùng chung khăn với người khác để hạn chế lây nhiễm.

Đừng quên vệ sinh đồ dùng cá nhân: Quần áo, khăn tắm nên được giặt bằng nước nóng và chất giặt gốc thực vật để loại bỏ vi khuẩn.

Mặc quần áo rộng rãi, thoáng khí

Quần áo bó sát hoặc chất liệu thô ráp dễ gây ma sát và kích ứng, làm tình trạng viêm nang lông nghiêm trọng hơn. Hãy ưu tiên mặc đồ rộng, thoáng khí, thấm hút mồ hôi tốt như cotton, lụa hoặc linen. Nếu bạn ra nhiều mồ hôi, cần lau khô cơ thể và thay đồ ngay để tránh da ẩm ướt - môi trường lý tưởng cho vi khuẩn phát triển.

Đắp khăn ấm giảm sưng đau

Đắp khăn ấm là một cách trị viêm nang lông đơn giản giúp làm dịu vùng viêm. Bạn có thể pha dung dịch nước muối loãng bằng cách:

• Đun khoảng 500 ml nước, để nguội đến mức ấm.
• Thêm 1 thìa cà phê muối, khuấy tan.
• Ngâm khăn sạch vào dung dịch, vắt nhẹ và đắp lên vùng viêm.

Thực hiện vài lần mỗi ngày, mỗi lần dùng khăn mới hoặc đã được tiệt trùng.

Sát khuẩn bằng oxy già

Oxy già (hydrogen peroxide) có khả năng tiêu diệt vi khuẩn và nấm. Bạn có thể dùng trực tiếp hoặc pha loãng với nước sạch, thoa bằng tăm bông hoặc bình xịt. Tuy nhiên, tránh lạm dụng và không bôi trên vùng da lành để bảo vệ vi khuẩn có lợi cho da.

Bôi kem dưỡng chống ngứa và retinoid

Kem dưỡng chứa urea 5 - 10% giúp cấp ẩm, giảm khô rát. Một số trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định retinoid để loại bỏ tế bào sừng, cải thiện tình trạng viêm. Nếu tự dùng tại nhà, nên bắt đầu với nồng độ thấp và bôi một lớp mỏng, tránh kích ứng.

Tránh cạo hoặc wax lông khi đang viêm

Dao cạo có thể làm trầy xước và khiến nang lông hở, tăng nguy cơ nhiễm trùng. Tốt nhất nên ngừng cạo hoặc wax lông cho đến khi vùng da hồi phục. Nếu bắt buộc phải cạo, hãy dùng lưỡi dao sắc, làm sạch da trước và sau bằng nước ấm để giảm kích ứng.

Cách trị viêm nang lông triệt để bằng thuốc

Điều trị viêm nang lông bằng thuốc là một trong những phương pháp phổ biến, nhanh chóng và đem lại hiệu quả rõ rệt nếu áp dụng đúng theo hướng dẫn của bác sĩ. Tùy vào nguyên nhân gây bệnh (vi khuẩn, nấm, hoặc tình trạng viêm đặc biệt), bác sĩ có thể kê các nhóm thuốc dưới đây.

Thuốc kháng sinh bôi và uống

Đây là lựa chọn đầu tiên trong nhiều trường hợp viêm nang lông do vi khuẩn. Thuốc có tác dụng kháng khuẩn, giảm viêm đỏ và ngăn ngừa nhiễm trùng lan rộng. Một số dạng thường dùng gồm:

• Dung dịch sát khuẩn: Chlorhexidine 4%, Povidone-iod 0,1%, Hexamidine 0,1% giúp làm sạch vùng da viêm.
• Thuốc kháng sinh bôi tại chỗ: Neomycin, mỡ Mupirocin, dung dịch Erythromycin.
• Kháng sinh đường uống: Metronidazol, Ciprofloxacin, Cephalosporin, Amoxicillin... thường được chỉ định cho trường hợp viêm lan rộng hoặc tái phát.

Thuốc chống nấm

Khi viêm nang lông do nấm (như Malassezia), bác sĩ sẽ chỉ định thuốc chống nấm bôi hoặc uống. Các loại thường gặp gồm: Canesten (Clotrimazol), Mycoster, Nizoral (Ketoconazol)...

Thuốc giảm viêm và chống ngứa

Một số trường hợp viêm nang lông có tăng bạch cầu ái toan hoặc ngứa nhiều có thể cần dùng: Kem chứa steroid. Kem này sẽ giúp giảm ngứa và viêm nhanh chóng, tuy nhiên cần dùng đúng chỉ định để tránh tác dụng phụ.

Viêm nang lông tuy không nguy hiểm nhưng gây khó chịu và ảnh hưởng thẩm mỹ nếu không được xử lý đúng cách. Hiểu rõ nguyên nhân và áp dụng những cách trị viêm nang lông phù hợp sẽ giúp kiểm soát bệnh hiệu quả, ngăn ngừa tái phát. Trong trường hợp tình trạng kéo dài hoặc xuất hiện nhiều ổ viêm, bạn nên đến bác sĩ da liễu để được chẩn đoán và điều trị chuyên sâu.