Sau một ca phẫu thuật gãy xương, cơ thể cần thời gian để phục hồi, đồng thời tăng cường tái tạo mô xương và chữa lành các tổn thương. Một chế độ dinh dưỡng hợp lý không chỉ giúp cung cấp đủ dưỡng chất mà còn ngăn ngừa nguy cơ viêm nhiễm, sưng tấy và các biến chứng hậu phẫu.
Người mới mổ xương xong nên ăn gì?
Trong giai đoạn này, chế độ ăn uống đóng vai trò vô cùng quan trọng, góp phần cung cấp dưỡng chất cần thiết, tăng cường quá trình lành xương và giảm thiểu nguy cơ biến chứng. Người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để xây dựng thực đơn phù hợp, và cân nhắc bổ sung các thực phẩm sau vào thực đơn cho người sau phẫu thuật xương:
Thực phẩm giàu canxi
Canxi là thành phần cấu trúc chính của xương và đóng vai trò thiết yếu trong quá trình sửa chữa xương sau phẫu thuật. Nếu cơ thể thiếu canxi, quá trình hồi phục sẽ bị chậm và cơ thể sẽ lấy canxi từ các xương còn lại, làm giảm mật độ xương tổng thể. Những thực phẩm giàu canxi bao gồm sữa, phô mai, sữa chua, đậu phụ, bông cải xanh và rau cải xoăn.

Thực phẩm giàu protein
Protein chiếm khoảng một nửa cấu trúc xương và là thành phần quan trọng để tạo collagen, giúp xương linh hoạt và dẻo dai hơn. Protein còn giúp cơ thể hấp thụ và sử dụng canxi hiệu quả. Người mới mổ xương nên nạp khoảng 1,2g protein/kg cân nặng mỗi ngày, thông qua các nguồn như thịt, cá, trứng, sữa, đậu nành và các loại hạt.
Thực phẩm giàu vitamin D
Vitamin D giúp cơ thể hấp thụ canxi, cân bằng mức canxi-phốt pho và hỗ trợ hệ miễn dịch. Thiếu vitamin D có thể làm chậm quá trình hồi phục xương. Cá hồi, cá mòi, gan, sữa và ánh nắng mặt trời khoảng 15 phút mỗi sáng là những nguồn vitamin D hiệu quả.
Thực phẩm giàu vitamin C
Vitamin C giúp cơ thể tổng hợp collagen, thúc đẩy quá trình lành xương và mô. Các loại trái cây như cam, kiwi, ớt chuông, quả mọng và cà chua là nguồn vitamin C dồi dào. Lưu ý tránh chế biến lâu hoặc ở nhiệt độ quá cao để bảo toàn dưỡng chất.

Thực phẩm giàu sắt, kali, magie và kẽm
Sắt giúp sản sinh hồng cầu và cung cấp oxy cho mô xương, trong khi kali giúp cân bằng canxi và điện giải, magie hỗ trợ cấu trúc xương và vitamin D, kẽm thúc đẩy tái tạo mô cơ và hỗ trợ miễn dịch. Người bệnh có thể bổ sung qua thịt đỏ, cá, hạt, rau xanh và các loại đậu.
Thực phẩm giàu vitamin nhóm B và photpho
Vitamin B6, B12 hỗ trợ tái tạo tế bào và sức khỏe xương, trong khi photpho là thành phần cấu trúc quan trọng của xương và răng. Các thực phẩm như gan bò, trứng, pho mát, hạt óc chó, cá ngừ và sữa chua là lựa chọn lý tưởng.
Việc xây dựng chế độ ăn uống cân bằng và giàu dưỡng chất sẽ giúp quá trình hồi phục xương diễn ra nhanh hơn, đồng thời giảm nguy cơ viêm nhiễm và các biến chứng hậu phẫu. Tuy nhiên, mỗi người có nhu cầu dinh dưỡng khác nhau, vì vậy nên tham khảo ý kiến bác sĩ để điều chỉnh lượng thức ăn và nhóm thực phẩm phù hợp với từng giai đoạn hồi phục.
Người mới mổ xương kiêng ăn gì?
Bên cạnh việc bổ sung các thực phẩm giàu canxi, protein và vitamin, người bệnh cũng cần chú ý đến những nhóm thực phẩm nên hạn chế hoặc kiêng hoàn toàn.
- Thức ăn mặn: Tiêu thụ quá nhiều muối có thể làm tăng quá trình đào thải canxi qua đường tiểu, đồng thời gây phù nề và ảnh hưởng đến tốc độ lành xương. Để kiểm soát tốt lượng muối, người mới mổ xương nên tránh các thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn nhanh, snack, mì ăn liền, thịt bò khô, pizza, đồ hầm nhiều muối, thậm chí là rong biển nêm muối.
- Đồ ngọt, thực phẩm nhiều đường tinh chế: Sử dụng quá nhiều đường từ nước ngọt, bánh kẹo, hay các thực phẩm chế biến sẵn không chỉ làm chậm quá trình phục hồi xương mà còn cung cấp calo rỗng, không bổ sung dưỡng chất cần thiết cho cơ thể.
- Rượu bia và đồ uống có cồn: Rượu bia làm giảm khối lượng và mật độ xương, đồng thời gây mất nước và chất điện giải, ảnh hưởng đến quá trình hồi phục sau phẫu thuật.
- Cà phê và trà đặc: Uống quá nhiều cà phê hoặc trà đặc có thể làm tăng đào thải canxi qua nước tiểu, từ đó làm chậm quá trình lành xương.
- Đồ chiên xào, nhiều dầu mỡ: Người bệnh nên tránh gà rán, khoai tây chiên, bánh ngọt, đồ chiên giòn và các món nấu nhiều dầu mỡ khác.

Chăm sóc người bệnh sau mổ xương
Việc chăm sóc người bệnh sau phẫu thuật gãy xương đóng vai trò vô cùng quan trọng trong quá trình hồi phục. Ngoài việc lựa chọn thực phẩm phù hợp, cách chăm sóc đúng cách sẽ giúp giảm thiểu rủi ro, phòng tránh biến chứng và đẩy nhanh tốc độ lành xương. Dưới đây là các hướng dẫn chi tiết để chăm sóc người bệnh mổ xương hiệu quả:
Theo dõi sức khỏe thường xuyên: Người chăm sóc cần giám sát các chỉ số sinh tồn cơ bản như huyết áp, nhịp tim, nhiệt độ cơ thể và nhịp thở cho đến khi bệnh nhân ổn định.
Tuân thủ hướng dẫn y tế: Việc thay băng, sử dụng thuốc, vệ sinh vết mổ hay chăm sóc phần cơ thể được bó bột cần tuân thủ nghiêm ngặt theo chỉ định của bác sĩ. Tuyệt đối không tự ý tháo hoặc cắt bột khi chưa được phép, vì điều này có thể gây tổn thương thêm cho xương và mô xung quanh. Vết mổ và phần bó bột phải luôn sạch sẽ, khô ráo, tránh tiếp xúc với nước để giảm nguy cơ viêm nhiễm.
Thực hiện vật lý trị liệu phù hợp: Tập các bài vận động nhẹ nhàng, cử động khớp, duy trì sức cơ và tập đi lại theo hướng dẫn của bác sĩ là bước quan trọng để phục hồi chức năng xương khớp.

Xây dựng chế độ dinh dưỡng khoa học: Người bệnh cần bổ sung đầy đủ các dưỡng chất thiết yếu như canxi, protein, vitamin D, vitamin C, sắt, kẽm, magie và kali. Tránh thực phẩm nhiều đường, dầu mỡ và nên uống nước ấm thay vì nước lạnh. Tốt nhất, bệnh nhân nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để lên thực đơn phù hợp với từng giai đoạn hồi phục.
Duy trì tinh thần tích cực: Tâm lý ảnh hưởng rất lớn đến quá trình hồi phục. Người bệnh nên giữ tinh thần lạc quan, thoải mái, hạn chế căng thẳng và lo lắng quá mức. Các hoạt động giải trí nhẹ nhàng, trò chuyện cùng người thân, nghe nhạc hay đọc sách sẽ giúp bệnh nhân giảm stress và cải thiện sức khỏe tinh thần.
Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Việc kiểm tra sức khỏe định kỳ giúp bác sĩ đánh giá tình trạng xương, phát hiện những bất thường tiềm ẩn và đưa ra các hướng dẫn chăm sóc phù hợp. Nếu xuất hiện các triệu chứng bất thường như sưng tấy, đau dữ dội hoặc chảy máu, người bệnh cần đến cơ sở y tế ngay để được xử lý kịp thời.
Hy vọng qua nội dung bài viết bạn đã có thêm thông tin về mới mổ xương xong nên ăn gì. Chế độ dinh dưỡng sau mổ xương đóng vai trò rất quan trọng trong việc giúp cơ thể hồi phục nhanh chóng và liền xương hiệu quả. Việc bổ sung đầy đủ protein, canxi, vitamin D cùng các khoáng chất thiết yếu sẽ giúp xương chắc khỏe, giảm sưng viêm và tăng khả năng tái tạo mô. Bên cạnh đó, người bệnh cũng nên uống đủ nước, ngủ đủ giấc và tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ để quá trình hồi phục đạt kết quả tốt nhất.