Moraxella Catarrhalis là gì? Tìm hiểu vi khuẩn gây bệnh đường hô hấp thường gặp

Moraxella Catarrhalis là gì? Đây là một loại vi khuẩn thường trú ở đường hô hấp trên, tưởng chừng vô hại nhưng lại có thể gây ra nhiều bệnh lý nguy hiểm như viêm tai giữa, viêm xoang và viêm phổi. Đặc biệt, trẻ nhỏ và người cao tuổi là nhóm dễ bị ảnh hưởng nhất. Việc nhận diện đúng vi khuẩn này và hiểu rõ cách phòng ngừa, điều trị sẽ giúp bảo vệ sức khỏe hô hấp cho cả gia đình, nhất là trong bối cảnh bệnh lý đường hô hấp ngày càng gia tăng.

Moraxella Catarrhalis là gì?

Moraxella Catarrhalis là một vi khuẩn gram âm, ưa khí, thường cư trú ở vùng hầu họng. Trong quá khứ, loại vi khuẩn này từng được xem là một phần vô hại của hệ vi sinh vật thường trú trong cơ thể người. Nó thuộc nhóm Neisseriae không gây bệnh, không phải lậu cầu cũng không phải não mô cầu và từng gây ra nhiều nhầm lẫn trong việc đặt tên cũng như phân loại.

Lịch sử phân loại của Moraxella Catarrhalis khá phức tạp. Khi được mô tả lần đầu vào năm 1896, vi khuẩn này mang tên Micrococcus catarrhalis. Về sau, nó được đổi tên thành Neisseria catarrhalis. Đến năm 1963, nhà nghiên cứu Berger đã chứng minh rằng cái tên Micrococcus catarrhalis thực chất bao gồm hai loài riêng biệt: Neisseria cinerea và Neisseria catarrhalis. Sự khác biệt giữa hai loài này có thể được xác định thông qua các xét nghiệm sinh hóa như khả năng khử nitrat, nitrit hoặc phân giải tributyrin.

Do có nhiều khác biệt rõ rệt so với các loài Neisseria “đích thực”, vi khuẩn này sau đó được tách ra và xếp vào một chi mới – Branhamella, nhằm tôn vinh nhà khoa học Sara E. Branham. Tuy nhiên, vào năm 1984, tên gọi Moraxella (Branhamella) catarrhalis được đưa ra khi loài này được đưa trở lại chi Moraxella, một nhóm bao gồm cả các vi khuẩn hình cầu và hình que có quan hệ di truyền gần gũi.

Như vậy Moraxella Catarrhalis là gì? Moraxella Catarrhalis được công nhận là một tác nhân có khả năng gây bệnh, đặc biệt trong các trường hợp nhiễm trùng đường hô hấp, đồng thời cũng là một chủ đề thú vị trong lĩnh vực vi sinh học nhờ lịch sử phân loại phức tạp của nó.

Tác động gây bệnh của vi khuẩn Moraxella Catarrhalis

Moraxella Catarrhalis là một tác nhân gây nên nhiều bệnh lý liên quan đến đường hô hấp, cụ thể như sau:

• Viêm tai giữa: Moraxella Catarrhalis là một trong những thủ phạm phổ biến gây ra tình trạng viêm tai giữa, đặc biệt ở trẻ nhỏ. Vi khuẩn này thường tồn tại ở vùng mũi họng và có thể lây lan tới tai giữa, dẫn đến hiện tượng viêm nhiễm, gây đau và khó chịu cho trẻ.
• Viêm phổi: Mặc dù không phải là nguyên nhân chính gây viêm phổi, nhưng M. catarrhalis vẫn có thể dẫn đến bệnh lý này, nhất là ở những người trưởng thành có hệ miễn dịch suy yếu hoặc đang mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD). Bệnh nhân có thể gặp các triệu chứng như ho, sốt và khó thở.
• Viêm phế quản: Loại vi khuẩn này cũng có khả năng gây viêm phế quản, đặc biệt là ở người lớn tuổi hoặc những người có sẵn các bệnh lý hô hấp nền. Dấu hiệu thường gặp là ho kéo dài, đàm nhiều, đôi khi kèm theo sốt nhẹ, các triệu chứng này có thể dễ bị nhầm lẫn với cảm lạnh thông thường.
• Viêm xoang (nhiễm trùng xoang): Ở cả trẻ em lẫn người lớn, nhất là những người có sức đề kháng kém, M. catarrhalis có thể gây viêm xoang. Các triệu chứng bao gồm nghẹt mũi, chảy dịch mũi đặc, đau nhức vùng mặt, thường kéo dài hơn một tuần và không thuyên giảm dù đã điều trị cảm cúm thông thường.
• Tình trạng xấu đi ở bệnh nhân COPD: Moraxella Catarrhalis được xác định là yếu tố làm nặng thêm tình trạng bệnh ở người mắc COPD. Vi khuẩn này có thể làm tăng tiết đàm, khiến người bệnh khó thở hơn và dễ tái phát các đợt cấp tính của bệnh.
• Viêm màng não (hiếm gặp): Trong những trường hợp rất hiếm, đặc biệt ở trẻ sơ sinh hoặc người có hệ miễn dịch cực kỳ yếu, M. catarrhalis có thể là nguyên nhân gây viêm màng não – một tình trạng nghiêm trọng đòi hỏi phải can thiệp y tế khẩn cấp.

Cách phòng ngừa an toàn trước Moraxella Catarrhalis

Việc hiểu rõ Moraxella catarrhalis là gì đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng các biện pháp phòng ngừa hiệu quả đối với các bệnh lý do vi khuẩn này gây ra. Hiện tại, các chuyên gia y tế đang nghiên cứu và phát triển vắc xin nhằm ngăn chặn sự xâm nhập của vi khuẩn Moraxella Catarrhalis. Khi hoàn thiện, loại vắc xin này hứa hẹn sẽ góp phần quan trọng trong việc phòng ngừa viêm tai giữa và các bệnh lý đường hô hấp, đặc biệt ở trẻ nhỏ. Bên cạnh đó, vắc xin cũng được kỳ vọng sẽ hỗ trợ bảo vệ những người trưởng thành mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD), vốn có nguy cơ cao nhiễm loại vi khuẩn này.

Trong lúc chờ đợi vắc xin được phổ biến rộng rãi, biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất hiện nay vẫn là tăng cường sức đề kháng. Điều này có thể đạt được thông qua chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng kết hợp với thói quen tập thể dục thường xuyên.

Với những người có hệ miễn dịch yếu hoặc đang mắc các bệnh lý về phổi, cần đặc biệt chú ý đến vệ sinh cá nhân: Rửa tay bằng xà phòng hoặc sử dụng dung dịch sát khuẩn tay khi cần thiết. Ngoài ra, khi đến nơi đông người như bệnh viện hay phòng khám, việc đeo khẩu trang đúng cách sẽ giúp giảm nguy cơ tiếp xúc với mầm bệnh.

Vi khuẩn Moraxella Catarrhalis là nguyên nhân gây ra nhiều bệnh hô hấp thường gặp, đặc biệt ở trẻ nhỏ và người lớn tuổi. Hiểu rõ Moraxella Catarrhalis là gì, cách lây lan và gây bệnh sẽ giúp mỗi người chủ động hơn trong việc phòng ngừa và điều trị. Đừng chủ quan với các triệu chứng như ho, sốt, nghẹt mũi hay đau tai, bởi đó có thể là dấu hiệu của nhiễm khuẩn hô hấp. Chủ động bảo vệ sức khỏe là cách tốt nhất để tránh những biến chứng không mong muốn.

Trung tâm Tiêm chủng Long Châu luôn đặt chất lượng dịch vụ lên hàng đầu, cung cấp các loại vắc xin thế hệ mới đến từ các nhà sản xuất hàng đầu trên thế giới. Khách hàng đến với trung tâm sẽ được thăm khám và tư vấn miễn phí bởi đội ngũ bác sĩ chuyên khoa có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực tiêm chủng. Với đội ngũ y bác sĩ, điều dưỡng giàu chuyên môn và phản ứng nhanh nhạy trước mọi tình huống y tế, trung tâm đảm bảo sự an toàn tối đa cho khách hàng. Cơ sở vật chất được đầu tư hiện đại, không gian sạch sẽ và tiện nghi, giúp khách hàng luôn cảm thấy yên tâm và thoải mái trong suốt quá trình tiêm chủng.