Hướng dẫn cách đọc kết quả test cúm A,B và Covid-19

Cúm A, cúm B và Covid-19 có triệu chứng khá giống nhau như sốt, ho, đau họng nên xét nghiệm nhanh là công cụ hữu ích để xác định chính xác nguyên nhân gây bệnh. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ ý nghĩa của các chỉ số trên kết quả test. Việc hiểu đúng cách đọc kết quả test cúm A,B và Covid-19 sẽ giúp bạn biết khi nào cần cách ly, điều trị, theo dõi bệnh đúng cách.

Hướng dẫn cách đọc kết quả test cúm A,B và Covid-19

Kết quả xét nghiệm nhanh thường hiển thị vạch tại vị trí C, vạch kiểm soát và T, vạch thử nghiệm tương ứng với từng loại virus. Nếu có vạch tại cả hai vị trí thì kết quả thường là dương tính và ngược lại nếu chỉ có vạch tại C kết quả là âm tính.

Khi thực hiện xét nghiệm nhanh, bạn sẽ thấy các vạch xuất hiện trên que thử sau khoảng 10 đến 15 phút. Dưới đây là cách đọc kết quả xét nghiệm cúm A, cúm B và Covid-19 chi tiết cho từng trường hợp:

• Âm tính: Chỉ xuất hiện một vạch tại vị trí C, vạch kiểm soát. Điều này cho thấy không phát hiện virus cúm A, cúm B hoặc SARS-CoV-2 trong mẫu xét nghiệm tại thời điểm đó.
• Dương tính cúm A hoặc cúm B: Xuất hiện hai vạch, một tại C và một tại T tương ứng với cúm A hoặc cúm B. Một số que thử sẽ có ký hiệu riêng để phân biệt cúm A, thường là A, và cúm B, thường là B. Điều này cho thấy có sự hiện diện của virus cúm A hoặc cúm B trong mẫu bệnh phẩm.
• Dương tính Covid-19: Hai vạch xuất hiện, một tại C và một tại T ở phần dành riêng cho Covid-19, thường ký hiệu là COV hoặc S. Điều này cho thấy mẫu có chứa virus SARS-CoV-2.
• Kết quả không hợp lệ: Nếu không có vạch nào ở vị trí C, dù có hoặc không có vạch ở T, kết quả được coi là không hợp lệ. Bạn cần thực hiện lại xét nghiệm với que thử mới, đảm bảo tuân thủ đúng hướng dẫn sử dụng.

Một số lưu ý quan trọng khi đọc kết quả xét nghiệm cúm A, cúm B và Covid-19:

• Xét nghiệm nhanh chỉ mang tính định tính, tức là xác định sự hiện diện của virus chứ không đo được tải lượng virus trong cơ thể.
• Kết quả có thể có sự sai lệch nếu bạn lấy mẫu không đúng cách, chẳng hạn như lấy không đủ dịch mũi họng hoặc thực hiện sai quy trình. Ngoài ra, việc xét nghiệm quá sớm hoặc quá muộn trong quá trình nhiễm bệnh cũng có thể dẫn đến kết quả không chính xác.

Các loại test cúm A,B và Covid-19 phổ biến hiện nay

Hiện nay, có nhiều loại xét nghiệm được sử dụng để phát hiện cúm A, cúm B và Covid-19, mỗi loại có đặc điểm và mục đích sử dụng riêng. Dưới đây là các loại xét nghiệm phổ biến:

• Xét nghiệm nhanh kháng nguyên: Đây là loại xét nghiệm được sử dụng rộng rãi, cả tại nhà và các cơ sở y tế. Xét nghiệm nhanh kháng nguyên phát hiện protein của virus trong mẫu dịch mũi họng, cho kết quả trong vòng 10–20 phút. Loại xét nghiệm này tiện lợi, dễ sử dụng và phù hợp để sàng lọc nhanh.
• PCR (Realtime RT-PCR): Đây là phương pháp xét nghiệm có độ chính xác cao, thường được thực hiện tại các phòng xét nghiệm chuyên dụng. PCR phát hiện vật liệu di truyền của virus, giúp xác định chính xác sự hiện diện của cúm A, cúm B hoặc SARS-CoV-2, ngay cả khi tải lượng virus thấp.
• Xét nghiệm kháng thể (IgM/IgG): Loại xét nghiệm này không dùng để chẩn đoán nhiễm bệnh cấp tính mà để đánh giá phản ứng miễn dịch của cơ thể. Nó xác định sự hiện diện của kháng thể IgM, thường xuất hiện trong giai đoạn sớm của nhiễm trùng, hoặc IgG, thường xuất hiện trong giai đoạn muộn hoặc sau khi đã hồi phục, trong máu.

So sánh ưu nhược điểm các loại test

Mỗi loại xét nghiệm đều có những ưu điểm và nhược điểm riêng, phù hợp với các mục đích sử dụng khác nhau:

• Xét nghiệm nhanh kháng nguyên: Ưu điểm là nhanh, dễ thực hiện và chi phí thấp, phù hợp cho việc tự kiểm tra tại nhà. Tuy nhiên, độ nhạy của xét nghiệm nhanh thường thấp hơn so với PCR, có thể bỏ sót trường hợp nhiễm virus ở giai đoạn đầu hoặc khi tải lượng virus còn thấp.
• PCR: Phương pháp này có độ chính xác cao, có thể phát hiện virus ngay từ những ngày đầu nhiễm bệnh. Tuy nhiên, chi phí thực hiện PCR thường cao hơn, thời gian chờ kết quả lâu hơn, thường từ 6 đến 24 giờ và cần thiết bị chuyên dụng tại phòng xét nghiệm.
• Xét nghiệm kháng thể: Loại xét nghiệm này hữu ích để xác định một người đã từng nhiễm bệnh hay đang trong giai đoạn hồi phục. Tuy nhiên, nó không phù hợp để chẩn đoán nhiễm bệnh cấp tính vì kháng thể chỉ xuất hiện sau vài ngày đến vài tuần kể từ khi nhiễm trùng.

Khi nào nên thực hiện test cúm A,B và Covid-19?

Việc thực hiện xét nghiệm đúng thời điểm là yếu tố có ý nghĩa quan trọng để đảm bảo kết quả chính xác. Bạn nên thực hiện xét nghiệm cúm A, cúm B và Covid-19 trong các trường hợp sau:

• Khi xuất hiện các triệu chứng nghi ngờ: Như sốt, ho, đau họng, mệt mỏi, mất vị giác hoặc khứu giác. Những triệu chứng này có thể liên quan đến cúm A, cúm B hoặc Covid-19 và xét nghiệm sẽ giúp xác định nguyên nhân chính xác.
• Khi bạn tiếp xúc gần với người được xác định là F0, người dương tính với Covid-19, hoặc người có triệu chứng khác: Điều này đặc biệt quan trọng nếu bạn sống cùng hoặc chăm sóc người có nguy cơ cao, chẳng hạn như người già, trẻ nhỏ hoặc người có bệnh nền.
• Trước khi tham gia các hoạt động cộng đồng: Như đi học, đi làm, khám bệnh hoặc thăm người thân. Xét nghiệm giúp giảm nguy cơ lây lan virus trong cộng đồng.

Một lưu ý quan trọng là không nên xét nghiệm quá sớm sau khi tiếp xúc với nguồn bệnh. Để có kết quả chính xác, bạn nên đợi ít nhất 24 đến 72 giờ sau khi tiếp xúc, vì virus cần thời gian để nhân lên đủ lượng có thể phát hiện được.

Những điều cần lưu ý sau khi có kết quả test

Hiểu cách đọc kết quả test cúm A,B và Covid-19 là bước đầu tiên, nhưng việc xử lý sau khi có kết quả cũng quan trọng không kém. Dưới đây là hướng dẫn cụ thể:

• Nếu kết quả dương tính: Bạn cần tuân thủ hướng dẫn cách ly của cơ quan y tế, thường là 5 đến 7 ngày tùy theo quy định địa phương. Theo dõi triệu chứng cẩn thận và sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ. Đồng thời, thông báo cho những người đã tiếp xúc gần để họ thực hiện xét nghiệm và phòng ngừa lây nhiễm.
• Nếu kết quả âm tính nhưng vẫn có triệu chứng: Có khả năng kết quả là âm tính giả, đặc biệt nếu bạn thực hiện test nhanh quá sớm. Trong trường hợp này, bạn nên xét nghiệm lại sau 1 đến 2 ngày hoặc thực hiện PCR để xác nhận. Tiếp tục đeo khẩu trang và hạn chế tiếp xúc với người khác để đảm bảo an toàn.
• Nếu kết quả không rõ ràng: Điều này có thể xảy ra nếu vạch T quá mờ hoặc không có vạch C. Bạn nên kiểm tra lại que thử, đảm bảo thực hiện đúng hướng dẫn và sử dụng que thử mới. Nếu vẫn không chắc chắn, hãy đến cơ sở y tế để được xét nghiệm lại bằng phương pháp chính xác hơn như PCR.

Trên đây là những thông tin về hướng dẫn cách đọc kết quả test cúm A,B và Covid-19 mà bạn có thể tham khảo. Hiểu cách đọc kết quả test cúm A,B và Covid-19 là kỹ năng quan trọng giúp bạn chủ động theo dõi sức khỏe bản thân và gia đình. Dù test nhanh mang tính hỗ trợ, việc kết hợp kết quả với triệu chứng và tư vấn y tế luôn là yếu tố quyết định.