Trong y học, vùng bụng thường được chia thành 9 khu vực khác nhau, mỗi khu vực tương ứng với những cơ quan nội tạng nhất định. Dựa vào vị trí này, bác sĩ có thể xác định điểm đau, từ đó định hướng chẩn đoán một số bệnh lý liên quan. Với túi mật, việc xác định vị trí đau đóng vai trò quan trọng trong quá trình phát hiện bệnh, đặc biệt là các tình trạng viêm túi mật.
Cách xác định điểm đau túi mật
Túi mật nằm ở phía trên bên phải của bụng, ngay dưới gan. Đau túi mật thường xuất hiện ở vùng này và có thể lan ra sau lưng hoặc lên vai phải. Đau thường xuất hiện sau bữa ăn, đặc biệt là khi ăn nhiều chất béo, có thể kèm theo buồn nôn, nôn mửa hoặc sốt. Khi ấn vào vùng bụng phải dưới, cảm giác đau tăng lên.
Trong thăm khám lâm sàng, bác sĩ thường sử dụng nghiệm pháp Murphy để tìm điểm đau túi mật. Các bước tiến hành như sau:
Xác định điểm túi mật:
- Cách 1: Dựa trên điểm giao nhau giữa bờ ngoài cơ thẳng bụng phải.
- Cách 2: Dựa trên điểm gặp nhau giữa cung sườn bên phải với đường phân giác của góc phần tư trên bên phải, tạo bởi đường trắng giữa bụng và đường ngang đi qua rốn.

Thực hiện nghiệm pháp Murphy:
- Bác sĩ dùng ngón tay (thường là ngón 2, 3, 4) ấn từ từ vào điểm đã xác định, ấn dần từ nông vào sâu.
- Người bệnh được yêu cầu hít sâu. Nếu trong quá trình hít, bệnh nhân không thể hít sâu hết mà phải dừng lại giữa chừng do đau, nghiệm pháp Murphy được xem là dương tính.
Đây là một phương pháp khá đặc hiệu để chẩn đoán viêm túi mật. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, đặc biệt là viêm teo túi mật, nghiệm pháp này có thể cho kết quả âm tính giả. Khi túi mật phình to, nổi rõ trên thành bụng và có triệu chứng điển hình, bác sĩ có thể không cần áp dụng nghiệm pháp Murphy.
Nguyên nhân gây đau túi mật
Trong thực tế, đau túi mật thường liên quan đến tình trạng viêm túi mật, chủ yếu do sỏi mật gây tắc nghẽn. Bệnh thường gặp ở những người có yếu tố nguy cơ như:
- Tiền sử sỏi mật.
- Thừa cân, béo phì.
- Chế độ ăn nhiều dầu mỡ, ít chất xơ.
- Phụ nữ mang thai hoặc người có sự thay đổi hormone.
Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, viêm túi mật có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như nhiễm trùng lan rộng, viêm phúc mạc hoặc thậm chí đe dọa tính mạng.

Khi xuất hiện những cơn đau ở vùng hạ sườn phải, kèm theo các triệu chứng như buồn nôn, sốt hoặc vàng da, người bệnh không nên chủ quan. Việc thăm khám sớm tại cơ sở y tế uy tín sẽ giúp chẩn đoán chính xác nguyên nhân và có phương pháp điều trị phù hợp, ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm.
Triệu chứng viêm túi mật
Viêm túi mật là một bệnh lý đường tiêu hóa khá phổ biến, thường xảy ra khi sỏi mật hoặc một số nguyên nhân khác làm tắc nghẽn đường ra của dịch mật, gây viêm và nhiễm trùng. Điều đáng nói là các triệu chứng của viêm túi mật đôi khi dễ nhầm lẫn với các bệnh lý khác ở ổ bụng như viêm dạ dày, viêm tụy hay bệnh gan mật, khiến việc chẩn đoán trở nên khó khăn. Vì vậy, người bệnh cần nhận biết những dấu hiệu đặc trưng để thăm khám và điều trị kịp thời.
Những triệu chứng thường gặp của viêm túi mật
- Đau bụng vùng hạ sườn phải: Đây là dấu hiệu điển hình và thường gặp nhất. Cơn đau thường xuất hiện đột ngột, dữ dội, kéo dài nhiều giờ và có thể lan ra sau lưng hoặc lên vùng dưới xương bả vai phải. Khi người bệnh hít thở sâu, cơn đau có xu hướng tăng lên.

- Buồn nôn và nôn: Viêm túi mật thường đi kèm với cảm giác buồn nôn, có thể nôn nhiều lần, gây mất nước và mệt mỏi.
- Sốt: Nhiễm trùng túi mật khiến cơ thể phản ứng bằng cách tăng thân nhiệt. Người bệnh có thể bị sốt nhẹ hoặc sốt cao kèm theo rét run.
- Đầy hơi, khó tiêu: Khi túi mật bị viêm, quá trình tiêu hóa chất béo bị ảnh hưởng, dẫn đến tình trạng đầy bụng, khó tiêu sau bữa ăn, đặc biệt là sau khi ăn nhiều đồ chiên xào, nhiều dầu mỡ.
- Vàng da, vàng mắt: Khi sỏi hoặc tình trạng viêm làm tắc nghẽn dòng chảy của dịch mật, bilirubin sẽ tích tụ trong máu, gây vàng da và củng cố thêm dấu hiệu nghi ngờ bệnh lý gan mật.
- Thay đổi màu phân: Phân có thể lỏng, nhạt màu hơn bình thường do dịch mật không xuống được ruột non.

Các triệu chứng viêm túi mật thường khởi phát sau bữa ăn nhiều chất béo và có xu hướng tăng dần về mức độ. Nếu người bệnh cảm thấy đau dữ dội đến mức không thể ngồi yên, kèm theo sốt cao, nôn mửa liên tục hoặc vàng da, cần đến phòng cấp cứu ngay để được xử trí kịp thời.
Túi mật tuy là một cơ quan nhỏ nhưng lại đóng vai trò quan trọng trong hệ tiêu hóa. Khi xuất hiện điểm đau túi mật, đây có thể là tín hiệu cảnh báo bệnh lý tiềm ẩn cần được xử trí sớm. Người bệnh không nên chủ quan tự điều trị tại nhà, thay vào đó hãy thăm khám y tế để được chẩn đoán chính xác và can thiệp đúng cách, bảo vệ sức khỏe lâu dài.