Dấu hiệu nhận biết và cách xử trí tăng đường huyết​ bạn cần biết

Không ít người chỉ phát hiện đường huyết cao khi cơ thể đã xuất hiện biến chứng nguy hiểm. Thực tế, nếu nhận biết sớm và xử lý kịp thời, việc kiểm soát sẽ đơn giản và hiệu quả hơn nhiều. Nắm rõ cách xử trí tăng đường huyết giúp bạn chủ động điều chỉnh chế độ ăn, vận động và điều trị, giữ đường máu ổn định và bảo vệ sức khỏe lâu dài.

Dấu hiệu tăng đường huyết

Tăng đường huyết thường diễn tiến âm thầm nên dễ bị bỏ qua cho đến khi xuất hiện triệu chứng rõ rệt. Nếu không được nhận biết và xử lý sớm, tình trạng này có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm.

Một số dấu hiệu thường gặp bao gồm:

• Đi tiểu nhiều lần trong ngày, đặc biệt là tiểu đêm;
• Thường xuyên khát nước và uống nhiều hơn;
• Cảm giác đói liên tục;
• Sụt cân không rõ nguyên nhân. 

Trong trường hợp đường huyết tăng đột ngột hoặc đạt mức quá cao, người bệnh có thể rơi vào tình trạng nhiễm toan ceton hoặc tăng áp lực thẩm thấu máu. Khi đó, các biểu hiện nôn ói, đau bụng, thở nhanh, kèm rối loạn ý thức như lú lẫn, buồn ngủ, lơ mơ hay hôn mê có thể xuất hiện.

Kết quả xét nghiệm lúc này thường cho thấy đường máu và đường niệu đều tăng cao, thậm chí có sự xuất hiện của ceton trong máu hoặc nước tiểu khi đường huyết vượt quá 250 mg/dl. Vì vậy, việc theo dõi đường huyết định kỳ và áp dụng cách xử trí tăng đường huyết phù hợp sẽ giúp kiểm soát tốt tình trạng này, giảm thiểu nguy cơ biến chứng và bảo vệ sức khỏe lâu dài.

Cách xử trí tăng đường huyết

Tăng đường huyết không chỉ gây khó chịu trước mắt mà còn tiềm ẩn nhiều biến chứng nghiêm trọng nếu không được xử lý đúng cách. Để bảo vệ sức khỏe, bạn cần hiểu rõ từng tình huống và lựa chọn cách xử trí tăng đường huyết phù hợp.

Khi đường huyết tăng đột ngột hoặc ở mức nguy hiểm

Khi nhận thấy dấu hiệu đường huyết tăng cao đột ngột, bạn cần đo ngay chỉ số đường máu và liên hệ bác sĩ để được hướng dẫn cách xử trí tăng đường huyết khẩn cấp.

Nếu có triệu chứng nhiễm toan ceton hoặc tăng áp lực thẩm thấu máu, nhất là ở bệnh nhân đái tháo đường típ 1, cần đưa ngay đến bệnh viện để điều trị cấp cứu, tránh biến chứng nguy hiểm.

Cách xử trí tăng đường huyết nhẹ tại nhà

Với các trường hợp nhẹ, người bệnh vẫn tỉnh táo và ăn uống bình thường, bạn có thể thực hiện cách xử trí tăng đường huyết tại nhà gồm:

• Uống nhiều nước để hỗ trợ thải bớt đường qua nước tiểu và tránh mất nước.
• Dùng thuốc đúng liều theo chỉ định của bác sĩ, không tự ý thay đổi.
• Giảm thực phẩm nhiều đường, ngọt, tinh bột; điều chỉnh thực đơn theo tư vấn y khoa.
• Vận động hợp lý giúp hạ đường huyết, nhưng cần hỏi ý kiến bác sĩ để chọn bài tập phù hợp.
• Tái khám sớm để được đánh giá và điều chỉnh thuốc kịp thời.

Khi nào cần đến gặp bác sĩ ngay?

Bạn nên tìm kiếm sự hỗ trợ y tế ngay khi xuất hiện các dấu hiệu: 

• Mệt mỏi, ốm, nôn ói, đau bụng;
• Thở nhanh hoặc tim đập nhanh;
• Buồn ngủ, khó tỉnh táo;
• Hơi thở có mùi trái cây;
• Bối rối, khó tập trung;
• Xét nghiệm thấy ceton trong máu hay nước tiểu.

Những biểu hiện này cho thấy tình trạng đang trở nặng và cần được áp dụng cách xử trí tăng đường huyết khẩn cấp tại cơ sở y tế để ngăn ngừa biến chứng.

Tăng đường huyết nên uống gì để hạ?

Khi đường huyết tăng cao, ngoài việc điều chỉnh chế độ ăn và vận động, việc lựa chọn đồ uống phù hợp cũng là một phần quan trọng trong cách xử trí tăng đường huyết. Một số loại nước không chỉ giúp cơ thể duy trì đủ nước mà còn hỗ trợ hạ và ổn định đường máu một cách an toàn, đồng thời mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe tổng thể.

Các loại nước nên uống:

• Nước lọc: Không chứa calo, không ảnh hưởng chỉ số đường huyết, giúp thận đào thải glucose dư thừa qua nước tiểu và ngăn ngừa mất nước.
• Sữa ít béo hoặc không đường: Cung cấp protein và carbohydrate chỉ số đường huyết thấp, duy trì năng lượng ổn định và giảm cảm giác thèm ăn; tránh sữa nguyên kem hoặc có đường để không làm tăng calo.
• Cà phê đen nguyên chất: Chứa hợp chất sinh học giúp tăng độ nhạy insulin và cải thiện chuyển hóa glucose; nên uống không đường, không kem béo để đạt hiệu quả tốt.
• Trà đen: Giàu polyphenol - chất chống oxy hóa giúp cải thiện độ nhạy insulin, giảm stress oxy hóa và hỗ trợ sức khỏe tim mạch; nên dùng không đường hoặc sữa.
• Trà xanh: Chứa catechin chống viêm, hỗ trợ chức năng insulin và kiểm soát cân nặng; nên uống trà tươi không đường, tránh dùng quá nhiều để hạn chế tác dụng phụ của caffeine.
• Trà thảo dược: Trà hoa cúc giúp giảm viêm, trà quế cải thiện độ nhạy insulin, trà gừng tăng tuần hoàn máu; thích hợp uống buổi tối vì không chứa caffeine.
• Kombucha ít đường: Trà lên men giàu lợi khuẩn (probiotic) hỗ trợ tiêu hóa, cải thiện sức khỏe đường ruột và chức năng insulin; chọn loại ít đường để tránh tăng calo.
• Nước ép cà chua: Giàu lycopene và chất chống oxy hóa, giúp giảm viêm, hỗ trợ tuần hoàn máu và hạ chỉ số đường huyết; dùng nguyên chất, không thêm muối/đường.
• Nước ép mướp đắng: Chứa hợp chất tự nhiên hỗ trợ chức năng insulin và hạ đường máu; nên dùng lượng vừa phải để tránh kích ứng dạ dày.
• Nước ép rau củ: Cần tây, cải bó xôi, cà rốt giàu chất xơ, vitamin và khoáng chất, giúp giảm hấp thụ glucose và kiểm soát cảm giác thèm ăn.
• Nước chanh không đường: Cung cấp vitamin C, hỗ trợ miễn dịch, giảm stress oxy hóa và là lựa chọn an toàn cho người muốn ổn định đường huyết.

Phòng ngừa tình trạng tăng đường huyết

Để hạn chế nguy cơ đường huyết tăng cao, người bệnh cần chủ động quản lý tốt tình trạng tiểu đường và biết cách ứng phó kịp thời khi có dấu hiệu bất thường. Dưới đây là những biện pháp giúp duy trì đường máu ổn định và phòng tránh biến chứng:

• Tuân thủ chế độ ăn hợp lý: Lựa chọn thực phẩm phù hợp cho người tiểu đường, tránh đồ ngọt, tinh bột tinh chế và chất béo xấu; ưu tiên rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt, đạm nạc và chất béo tốt.
• Dùng thuốc đúng chỉ định: Thực hiện chính xác liều lượng, thời gian và cách dùng thuốc mà bác sĩ kê, không tự ý điều chỉnh.
• Theo dõi đường huyết định kỳ: Ghi lại chỉ số đường máu theo hướng dẫn của bác sĩ, có thể kiểm tra vài lần mỗi tuần hoặc nhiều lần trong ngày tùy phác đồ điều trị. Việc này giúp kịp thời phát hiện và áp dụng cách xử trí tăng đường huyết nếu cần.
• Hạn chế rượu bia và chất kích thích: Giảm tối đa nguy cơ ảnh hưởng đến quá trình kiểm soát đường máu và sức khỏe tim mạch.
• Không hút thuốc lá: Giúp bảo vệ hệ tim mạch, phổi và giảm biến chứng của đái tháo đường.
• Duy trì cân nặng hợp lý: Giảm cân nếu thừa cân hoặc béo phì để cải thiện độ nhạy insulin và kiểm soát đường huyết tốt hơn.

Tăng đường huyết có thể âm thầm gây hại và dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời. Việc trang bị kiến thức về dấu hiệu nhận biết cũng như cách xử trí tăng đường huyết sẽ giúp bạn chủ động bảo vệ sức khỏe, duy trì đường máu ổn định và phòng ngừa biến chứng lâu dài. Hãy kết hợp chế độ ăn uống lành mạnh, luyện tập đều đặn, tuân thủ điều trị và theo dõi đường huyết thường xuyên để luôn kiểm soát tốt bệnh lý này.

Tiêm phòng đầy đủ giúp cơ thể tăng sức đề kháng, hạn chế nguy cơ nhiễm trùng - yếu tố có thể khiến tình trạng tăng đường huyết trở nên nghiêm trọng hơn. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu cung cấp các loại vắc xin chính hãng, an toàn, cùng đội ngũ y tế giàu kinh nghiệm. Liên hệ 1800 6928 (miễn phí) để được tư vấn và đặt lịch tiêm phù hợp.