Dấu hiệu băng huyết sau sinh mổ: Nhận biết sớm để tránh biến chứng nguy hiểm

Tuy nhiên, trong thực hành lâm sàng, không ít trường hợp sản phụ hoặc người nhà chậm trễ trong việc phát hiện các bất thường ban đầu. Việc này khiến cho thời gian can thiệp bị kéo dài, làm tăng nguy cơ tổn thương cơ quan, phải cắt tử cung, hoặc thậm chí nguy hiểm đến tính mạng. Hiểu rõ dấu hiệu băng huyết sau sinh mổ là bước đầu tiên trong việc bảo vệ người mẹ trong giai đoạn hậu phẫu.

Dấu hiệu băng huyết sau sinh mổ trong 24 giờ đầu

Thường xảy ra ngay tại bệnh viện, băng huyết sớm sau sinh mổ có thể biểu hiện bằng một số triệu chứng rõ ràng. Nếu không theo dõi sát, các dấu hiệu này rất dễ bị bỏ qua, đặc biệt trong giai đoạn còn nằm hậu phẫu.

Một trong những dấu hiệu băng huyết sau sinh mổ quan trọng nhất là sản dịch đỏ tươi ra nhiều và không có xu hướng giảm. Nếu máu thấm ướt liên tục 2-3 miếng băng vệ sinh trong vòng 1 giờ, hoặc nhỏ thành giọt xuống giường, cần báo ngay cho nhân viên y tế. Ngoài ra, tử cung mềm, co hồi kém hoặc có khối lồi bất thường ở bụng dưới cũng là dấu hiệu cho thấy tử cung không co tốt - nguyên nhân phổ biến gây băng huyết.

Các triệu chứng toàn thân đi kèm như chóng mặt, da tái, mạch nhanh, huyết áp tụt, thở dốc hoặc vật vã, lơ mơ... là dấu hiệu cảnh báo mất máu cấp. Trong giai đoạn này, can thiệp y khoa càng sớm thì tỷ lệ bảo tồn tử cung và tính mạng càng cao.

Tại sao băng huyết vẫn có thể xảy ra sau sinh mổ?

Dù sinh mổ là một thủ thuật được kiểm soát tốt trong môi trường vô khuẩn, nguy cơ băng huyết vẫn hiện diện do nhiều cơ chế phức tạp. Một trong những nguyên nhân phổ biến nhất là đờ tử cung - tình trạng tử cung không co hồi hiệu quả sau khi lấy thai, khiến các mạch máu tại vị trí bám nhau không được co thắt để cầm máu như bình thường.

Ngoài ra, bóc nhau khó hoặc nhau bám sâu bất thường (nhau cài răng lược) cũng có thể gây tổn thương cơ tử cung và mạch máu trong quá trình phẫu thuật, dẫn đến chảy máu kéo dài sau sinh. Một số trường hợp băng huyết liên quan đến rối loạn đông máu tiềm ẩn, thường gặp ở sản phụ có bệnh lý gan, tiền sản giật hoặc mất máu nhiều trong thai kỳ.

Tổn thương mạch máu vùng hạ vị, do kỹ thuật mổ hoặc do tử cung bị kéo giãn quá mức trong thai kỳ đôi, thai to hoặc đa ối, cũng làm tăng nguy cơ chảy máu. Cuối cùng, sót nhau hoặc nhiễm trùng nội mạc tử cung sau mổ là nguyên nhân băng huyết muộn, thường khởi phát sau vài ngày và tiến triển âm thầm nếu không được phát hiện sớm.

Chính vì vậy, nhận diện sớm dấu hiệu băng huyết sau sinh mổ tại bệnh viện và sau khi về nhà là điều cần thiết để ngăn ngừa những hậu quả nghiêm trọng.

Dấu hiệu băng huyết sau sinh mổ muộn khi đã về nhà

Băng huyết muộn sau sinh mổ có thể xảy ra từ ngày thứ 2 đến vài tuần sau khi xuất viện. Đây là giai đoạn người mẹ đã về nhà, nên việc phát hiện hoàn toàn phụ thuộc vào sự theo dõi của bản thân và người nhà.

Dấu hiệu băng huyết sau sinh mổ trong giai đoạn muộn bao gồm: Sản dịch bỗng nhiên ra nhiều trở lại, có màu đỏ tươi, có mùi hôi hoặc kèm máu cục lớn. Nếu sản phụ cảm thấy nặng bụng dưới, đau nhiều hơn mức bình thường, sốt nhẹ hoặc ớn lạnh kèm theo lượng máu ra tăng đột ngột, rất có thể có tình trạng nhiễm trùng tử cung, sót nhau hoặc rối loạn đông máu thứ phát.

Nhiều trường hợp băng huyết muộn bị nhầm với "hành kinh lại sớm", khiến người nhà chủ quan. Tuy nhiên, việc mất máu kéo dài trên nền thể trạng yếu có thể dẫn đến thiếu máu mạn tính, mệt mỏi, giảm tiết sữa và kéo dài quá trình phục hồi hậu sản.

Cần làm gì khi có dấu hiệu nghi ngờ băng huyết?

Ngay khi phát hiện dấu hiệu băng huyết sau sinh mổ, dù là sớm hay muộn, cần liên hệ với cơ sở y tế gần nhất để được đánh giá. Tuyệt đối không tự ý dùng thuốc cầm máu, thuốc đông y hoặc các biện pháp dân gian, vì có thể che lấp triệu chứng, gây trì hoãn điều trị chính xác.

Trong thời gian chờ đến bệnh viện, nên để người bệnh nằm đầu thấp, giữ ấm, không vận động mạnh và nếu có thể, theo dõi mạch, huyết áp tạm thời. Ghi nhớ lượng máu mất, màu sắc, mùi và đặc điểm sản dịch là thông tin quan trọng giúp bác sĩ đánh giá nhanh nguyên nhân.

Việc điều trị băng huyết sau sinh mổ có thể bao gồm truyền dịch, thuốc tăng co tử cung, đặt bóng chèn, can thiệp phẫu thuật hoặc truyền máu - tùy theo mức độ nặng nhẹ. Vì vậy, phát hiện sớm vẫn là yếu tố quyết định đến khả năng bảo toàn tử cung và tính mạng sản phụ.

Dấu hiệu băng huyết sau sinh mổ có thể kín đáo và dễ nhầm lẫn, nhưng hậu quả lại rất nghiêm trọng nếu chậm xử trí. Sản dịch ra nhiều bất thường, không co hồi tử cung, chóng mặt, mạch nhanh, đau bụng tăng dần... là những tín hiệu cần theo dõi chặt chẽ cả trong bệnh viện lẫn khi đã xuất viện. Sản phụ và người nhà nên được hướng dẫn rõ cách theo dõi sản dịch, chăm sóc hậu phẫu đúng cách và luôn giữ liên lạc với bác sĩ trong những ngày đầu sau sinh. Chủ động nhận biết các dấu hiệu bất thường không chỉ giúp phát hiện kịp thời băng huyết mà còn bảo vệ sức khỏe lâu dài của người mẹ trong hành trình phục hồi sau sinh.