Các biến chứng viêm dạ dày phổ biến và dấu hiệu cảnh báo cần lưu ý

Viêm dạ dày nếu không được phát hiện và điều trị đúng cách có thể tiến triển âm thầm và dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng trực tiếp đến chức năng tiêu hóa và sức khỏe. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn nhận diện những biến chứng thường gặp và cách phòng ngừa hiệu quả.

4 biến chứng viêm dạ dày và dấu hiệu cần lưu ý

Viêm loét dạ dày tuy là bệnh lý tiêu hóa phổ biến nhưng nếu không được điều trị đúng cách, bệnh có thể tiến triển nặng và gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Các biến chứng có thể đe dọa trực tiếp đến tính mạng người bệnh. Dưới đây là bốn biến chứng thường gặp nhất ở người bị viêm loét dạ dày nặng.

Hẹp môn vị dạ dày

Hẹp môn vị là tình trạng lỗ môn vị, nơi thức ăn đi từ dạ dày xuống tá tràng, bị thu hẹp do phù nề, viêm mạn tính hoặc sẹo xơ từ ổ loét lâu ngày. Khi môn vị bị hẹp, thức ăn không thể lưu thông bình thường, gây ứ đọng trong dạ dày. Người bệnh có thể gặp các triệu chứng:

• Đau bụng dữ dội và tái diễn, nhất là sau ăn.
• Buồn nôn hoặc nôn ra thức ăn cũ, có mùi hôi.
• Rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy hoặc táo bón.
• Cơ thể suy nhược, mệt mỏi, toát mồ hôi, mất nước do nôn nhiều.

Hẹp môn vị nếu không được can thiệp sớm có thể dẫn đến rối loạn điện giải, suy kiệt và cần phẫu thuật để giải quyết triệt để.

Thủng dạ dày

Thủng dạ dày là biến chứng của viêm dạ dày cấp tính và cực kỳ nguy hiểm. Đây là tình trạng ổ loét ăn sâu toàn bộ thành dạ dày, tạo ra lỗ thủng khiến dịch vị và thức ăn tràn vào ổ bụng. Triệu chứng đặc trưng gồm:

• Đau bụng đột ngột, dữ dội như dao đâm, tăng lên khi hít thở mạnh.
• Bụng gồng cứng, chướng, không thể xoay trở hoặc thay đổi tư thế.
• Mệt mỏi, mặt tái, vã mồ hôi, tay chân lạnh; có thể kèm tụt huyết áp.

Thủng dạ dày là tình trạng cấp cứu ngoại khoa. Nếu không phẫu thuật kịp thời, bệnh nhân có thể bị viêm phúc mạc dẫn đến sốc nhiễm trùng và tử vong.

Xuất huyết tiêu hóa

Xuất huyết tiêu hóa xảy ra khi ổ loét ăn sâu vào mạch máu, gây chảy máu trong đường tiêu hóa. Đây cũng là biến chứng nguy cấp, dễ xảy ra ở người viêm loét dạ dày kéo dài hoặc dùng thuốc NSAID không đúng cách.

Dấu hiệu nhận biết:

• Nôn ra máu tươi hoặc dịch nâu đen như bã cà phê.
• Đi ngoài phân đen hoặc lẫn máu.
• Hoa mắt, choáng váng, tụt huyết áp do mất máu.

Người bệnh cần được đưa đến bệnh viện ngay lập tức để được cầm máu và điều trị nội soi hoặc phẫu thuật nếu cần.

Ung thư dạ dày

Viêm loét dạ dày mạn tính, đặc biệt do nhiễm Helicobacter pylori, có thể dẫn đến biến đổi tế bào niêm mạc và tăng nguy cơ ung thư dạ dày. Đây là biến chứng nghiêm trọng nhất, có tỷ lệ tử vong cao do thường phát hiện muộn. Một số triệu chứng cảnh báo:

• Sụt cân nhanh không rõ nguyên nhân.
• Chán ăn, buồn nôn, đau bụng kéo dài.
• Thiếu máu, mệt mỏi, tiêu hóa kém.

Tầm soát ung thư dạ dày định kỳ ở người có yếu tố nguy cơ, là biện pháp quan trọng giúp phát hiện sớm và điều trị hiệu quả.

Các phương pháp điều trị viêm loét dạ dày

Viêm loét dạ dày là một bệnh lý tiêu hóa phổ biến, có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời. Các phương pháp điều trị thường được áp dụng bao gồm:

Điều trị bằng thuốc

Người bệnh có thể điều trị bằng thuốc uống:

• Thuốc diệt vi khuẩn Helicobacter pylori (nếu có nhiễm H. pylori) kết hợp với thuốc ức chế bơm proton (PPI) để giảm tiết acid dạ dày.
• Thuốc kháng acid và thuốc tạo màng bảo vệ niêm mạc dạ dày giúp giảm đau và ngăn ngừa tổn thương thêm.

Lưu ý: Quá trình điều trị cần tuân thủ chặt chẽ theo hướng dẫn của bác sĩ, việc tự ý dùng thuốc hoặc bỏ thuốc có thể làm bệnh tái phát hoặc gây tác dụng phụ nghiêm trọng.

Thực phẩm hỗ trợ kháng viêm và bảo vệ niêm mạc

Một số thực phẩm tự nhiên như nghệ vàng, nha đam có tác dụng giảm viêm, hỗ trợ làm lành các vết loét và cải thiện tiêu hóa. Thực phẩm giàu vitamin và chất xơ (rau xanh, trái cây tươi) giúp cải thiện chức năng tiêu hóa và tăng sức đề kháng đường ruột.

Chế độ ăn uống và sinh hoạt khoa học

Ngoài điều trị bằng thuốc, người bệnh cũng cần xây dựng chế độ ăn uống và sinh hoạt khoa học, cần lưu ý:

• Hạn chế thực phẩm cay nóng, nhiều dầu mỡ, thức uống có cồn hoặc cafein.
• Ăn đúng giờ, chia nhỏ bữa ăn, nghỉ ngơi hợp lý, tập thể dục đều đặn giúp tăng cường sức khỏe và hỗ trợ phục hồi niêm mạc dạ dày.

Phẫu thuật

Chỉ định khi bệnh nhân không đáp ứng với điều trị nội khoa hoặc xuất hiện biến chứng nghiêm trọng như thủng dạ dày, hẹp môn vị. Phẫu thuật giúp loại bỏ mô viêm hoặc tổn thương, ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm đến tính mạng.

Phòng ngừa biến chứng của viêm loét dạ dày như thế nào?

Phòng ngừa biến chứng của viêm loét dạ dày giúp hạn chế nguy cơ xuất huyết tiêu hóa, thủng dạ dày hay hẹp môn vị. Người bệnh cần kết hợp điều chỉnh chế độ ăn uống, thói quen sinh hoạt và tuân thủ điều trị để bảo vệ niêm mạc dạ dày một cách tối ưu. Một số biện pháp cần lưu ý gồm:

• Tuân thủ điều trị theo đúng phác đồ, đặc biệt với trường hợp nhiễm Helicobacter pylori, tránh tự ý ngưng thuốc hoặc thay đổi liều dùng.
• Hạn chế tối đa thuốc NSAIDs và các thuốc gây kích ứng niêm mạc, chỉ sử dụng khi có chỉ định và nên phối hợp thuốc bảo vệ dạ dày theo hướng dẫn bác sĩ.
• Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh: Ăn đúng giờ, không bỏ bữa, tránh thức ăn cay nóng, chua, nhiều dầu mỡ, hạn chế rượu bia, cà phê, nước ngọt có ga và thuốc lá.
• Tăng cường thực phẩm giàu chất xơ, vitamin A, D, B12, K và khoáng chất như sắt, kẽm, canxi từ rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên cám và tinh bột dễ tiêu để nâng cao khả năng tái tạo niêm mạc.
• Chia nhỏ bữa ăn trong ngày để giảm áp lực tiết dịch vị và hạn chế kích ứng niêm mạc dạ dày.
• Duy trì vận động thể chất đều đặn khoảng 30 phút mỗi ngày để cải thiện tuần hoàn máu và giảm stress.
• Sắp xếp thời gian nghỉ ngơi hợp lý, ngủ đủ giấc, không thức khuya và chủ động kiểm soát căng thẳng bằng thiền, yoga hoặc các hoạt động thư giãn.
• Giữ vệ sinh cá nhân tốt, đặc biệt là rửa tay trước khi ăn để giảm nguy cơ tái nhiễm HP.

Hy vọng bài viết đã giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về những biến chứng viêm dạ dày nguy hiểm có thể xảy ra khi không được điều trị đúng cách. Chủ động thăm khám sớm, tuân thủ phác đồ và duy trì lối sống khoa học chính là chìa khóa để bảo vệ hệ tiêu hóa, phòng ngừa biến chứng và nâng cao chất lượng cuộc sống. Nếu xuất hiện bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, hãy đến cơ sở y tế để được tư vấn và can thiệp kịp thời.