Bị nổi mề đay liên tục là bệnh gì? Nguyên nhân, triệu chứng và cách chăm sóc

Thông thường, mề đay chỉ xuất hiện thoáng qua rồi tự hết trong vài giờ hoặc vài ngày. Nhưng khi mề đay tái phát liên tục hoặc kéo dài trên 6 tuần, tình trạng này không còn đơn giản là phản ứng dị ứng thông thường mà có thể là mề đay mãn tính hoặc biểu hiện của một bệnh nền trong cơ thể. Việc hiểu rõ nguyên nhân và nhận biết sớm giúp người bệnh kiểm soát triệu chứng, tránh biến chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống.

Bị nổi mề đay liên tục là bệnh gì?

Khi mề đay xuất hiện thoáng qua, kéo dài vài giờ hoặc vài ngày và tự biến mất, thường không nguy hiểm. Nhưng nếu mề đay tái phát nhiều lần hoặc kéo dài trên 6 tuần, tình trạng này được xem là mề đay mãn tính và không còn đơn giản chỉ là phản ứng dị ứng thông thường.

Mề đay mãn tính 

Mề đay mãn tính là tình trạng da nổi sẩn ngứa, đỏ, phù nề kéo dài hoặc tái phát liên tục. Nguyên nhân chính gồm:

• Phản ứng dị ứng với thực phẩm, thuốc, mỹ phẩm hoặc yếu tố môi trường.
• Rối loạn miễn dịch, khiến cơ thể phản ứng quá mức với các tác nhân kích thích.
• Bệnh tuyến giáp, đặc biệt là viêm tuyến giáp tự miễn, có thể khiến hệ miễn dịch hoạt động bất thường.
• Phản ứng với một số loại thuốc hoặc hóa chất.

Mề đay vô căn

Trong một số trường hợp, bác sĩ không tìm được nguyên nhân rõ ràng, gọi là mề đay vô căn. Đây là tình trạng mề đay xuất hiện tự phát, thường liên quan đến yếu tố nội tiết, rối loạn miễn dịch hoặc phản ứng quá mức với môi trường.

Các bệnh lý khác liên quan đến mề đay liên tục

• Bệnh tự miễn: Lupus ban đỏ, viêm tuyến giáp Hashimoto hoặc cường giáp có thể làm hệ miễn dịch tăng phản ứng, dẫn đến nổi mẩn và ngứa dai dẳng.
• Rối loạn gan mật: Khi gan không đào thải độc tố hiệu quả, các chất độc tích tụ trong cơ thể, kích thích phản ứng dị ứng trên da.
• Rối loạn tiêu hóa và nhiễm ký sinh trùng: Một số loại vi khuẩn, virus hoặc ký sinh trùng đường ruột có thể khiến mề đay kéo dài.
• Căng thẳng, stress kéo dài: Hệ miễn dịch bị ảnh hưởng bởi stress, khiến da dễ nổi mẩn, ngứa và tái phát liên tục.

Tóm lại, bị nổi mề đay liên tục không chỉ là vấn đề ngoài da mà còn có thể là biểu hiện của các rối loạn nội tiết, miễn dịch, gan mật hoặc bệnh lý nền khác.

Nguyên nhân khiến mề đay tái phát liên tục

Hiểu rõ nguyên nhân giúp người bệnh phòng ngừa và giảm tái phát hiệu quả. Các nguyên nhân phổ biến gồm:

Dị ứng và kích ứng

• Thực phẩm: Hải sản, trứng, sữa, đậu phộng, các loại hạt…
• Thuốc: Kháng sinh, thuốc giảm đau, thuốc huyết áp…
• Mỹ phẩm, hóa chất, phấn hoa, lông thú.
• Các yếu tố vật lý như ma sát từ quần áo hoặc nhiệt độ quá cao.

Nhiễm trùng và bệnh lý nền

• Nhiễm trùng: Viêm họng, viêm xoang, viêm gan, nhiễm giun sán.
• Bệnh nền: Tiểu đường, viêm tuyến giáp, bệnh tự miễn. Những bệnh lý này làm hệ miễn dịch phản ứng mạnh, dẫn đến nổi mề đay kéo dài hoặc tái phát.

Yếu tố thời tiết và tác động vật lý

• Thay đổi nhiệt độ đột ngột.
• Mồ hôi, áp lực cơ học, quần áo bó sát.

Những tác nhân này dễ gây bùng phát mề đay ở người có da nhạy cảm.

Stress và rối loạn nội tiết

• Căng thẳng, lo âu, mất ngủ kéo dài.
• Phụ nữ trong thời kỳ hành kinh, mang thai hoặc mãn kinh.

Những yếu tố này ảnh hưởng đến hệ thần kinh và nội tiết, dễ gây nổi mề đay tái phát.

Lối sống và thói quen sinh hoạt

• Thiếu ngủ, ăn uống không điều độ.
• Uống rượu, hút thuốc.
• Dùng thuốc không đúng chỉ định, làm suy yếu hệ miễn dịch.

Triệu chứng cần lưu ý và khi nào nên đi khám bác sĩ

Bạn nên đi khám ngay nếu có những dấu hiệu sau:

• Mề đay kéo dài trên 6 tuần hoặc tái phát nhiều lần.
• Phù nề mặt, môi, mí mắt hoặc cổ họng, có thể là dấu hiệu phản vệ.
• Kèm theo khó thở, chóng mặt, đau bụng hoặc buồn nôn.
• Ngứa rát đến mức mất ngủ, ảnh hưởng sinh hoạt.
• Sử dụng thuốc kháng histamin thông thường nhưng không cải thiện.

Bác sĩ sẽ tiến hành khám lâm sàng, xét nghiệm máu, kiểm tra chức năng gan, tuyến giáp và test dị ứng để xác định nguyên nhân chính xác.

Cách chăm sóc mề đay tại nhà

Khi bạn bị nổi mề đay liên tục, việc chăm sóc tại nhà đóng vai trò quan trọng để giảm triệu chứng, tránh bùng phát và hỗ trợ quá trình điều trị.

Dưới đây là hướng dẫn chi tiết mà bạn có thể tham khảo:

• Giữ da sạch, khô thoáng, tránh gãi để hạn chế trầy xước, nhiễm trùng.
• Tắm nước mát hoặc đắp khăn lạnh lên vùng da ngứa để giảm sưng và ngứa.
• Tránh thực phẩm dễ gây dị ứng, rượu, thức ăn cay nóng.
• Uống nhiều nước, ăn nhiều rau xanh, trái cây giàu vitamin C và E giúp giảm phản ứng dị ứng.
• Giữ tâm lý thoải mái, ngủ đủ giấc để ổn định nội tiết và tăng sức đề kháng.
• Không tự ý dùng thuốc bôi hay uống không theo chỉ định, đặc biệt là corticoid.
• Theo dõi và ghi chép tình trạng mề đay: Ghi lại thời điểm xuất hiện mề đay, vị trí, mức độ ngứa và các yếu tố có thể liên quan. Khi đi khám bác sĩ, thông tin này giúp xác định nguyên nhân và lên kế hoạch điều trị chính xác.

Những biện pháp này giúp kiểm soát triệu chứng, giảm nguy cơ tái phát và hỗ trợ quá trình hồi phục.

Bị nổi mề đay liên tục là bệnh gì không chỉ là vấn đề da liễu đơn thuần. Đây có thể là mề đay mãn tính hoặc dấu hiệu cảnh báo các bệnh lý nội tiết, miễn dịch, gan mật hoặc rối loạn tiêu hóa. Việc nhận diện sớm nguyên nhân và chăm sóc đúng cách sẽ giúp giảm triệu chứng, phòng ngừa tái phát và bảo vệ sức khỏe toàn diện.

Nếu mề đay kéo dài hoặc ảnh hưởng nhiều đến sinh hoạt, hãy đến cơ sở y tế để được khám và điều trị đúng cách. Đồng thời, duy trì lối sống lành mạnh, ăn uống điều độ, tránh các yếu tố kích ứng và giữ tinh thần thư giãn sẽ giúp giảm nguy cơ nổi mề đay tái phát.