Bị cúm rồi có cần tiêm nữa không? Sự thật nhiều người dễ bỏ qua

Dù đã từng mắc bệnh Cúm, bạn vẫn nên cân nhắc tiêm vắc xin ngừa bệnh Cúm để tăng cường khả năng bảo vệ sức khỏe của bản thân trong mùa dịch. Theo các tổ chức y tế uy tín như US CDC (Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ) và WHO (Tổ chức Y tế Thế giới), vắc xin cúm được khuyến nghị tiêm nhắc định kỳ mỗi năm cho mọi người từ 6 tháng tuổi trở lên, kể cả những người đã từng mắc bệnh Cúm.

Nhiều người cho rằng, sau khi khỏi bệnh Cúm, cơ thể đã có miễn dịch nên không cần tiêm vắc xin nữa. Tuy nhiên, điều này không hoàn toàn chính xác.

Virus cúm là loại virus có khả năng biến đổi vật chất di truyền liên tục, với nhiều chủng khác nhau như cúm A, cúm B và các biến thể của chúng. Miễn dịch hình thành sau khi mắc một chủng Cúm cụ thể không đảm bảo sẽ bảo vệ bạn khỏi các chủng cúm đã  biến đổi vật chất di truyền trong tương lai.

Khi mắc bệnh Cúm, cơ thể tạo ra miễn dịch để chống lại chính chủng virus Cúm đó. Tuy nhiên, hiệu quả bảo vệ này không hoặc ít có tác dụng với các chủng Cúm biến đổi mới.

Trên thực tế, virus Cúm có khả năng thay đổi cấu trúc kháng nguyên theo thời gian – hiện tượng này được gọi là “antigenic drift” (trôi kháng nguyên) và “antigenic shift” (chuyển đổi kháng nguyên). Chính vì vậy, chủng virus mà bạn từng nhiễm vào năm trước có thể đã thay đổi hoàn toàn vào năm sau, khiến miễn dịch của cơ thể đã được tạo ra trước đó không còn nhận diện và phòng ngừa hiệu quả bệnh Cúm mới.

Theo WHO, mỗi năm có thể có tới 3 đến 4 chủng virus Cúm mới khác nhau lưu hành. Điều này lý giải vì sao có những người mắc bệnh Cúm nhiều hơn một lần trong cùng một mùa, hoặc trong các năm liên tiếp dù đã từng bị nhiễm trước đó.

Một điểm đáng lưu ý là miễn dịch tạo ra từ vắc xin Cúm sẽ bắt đầu phát huy hiệu quả bảo vệ sau khi tiêm khoảng 2 tới 4 tuần, do vậy thời điểm tiêm tốt nhất là trước khi vào mùa dịch Cúm dễ phát triển và lây lan. Việt Nam là nước thuộc Bắc bán cầu, do vậy bệnh Cúm hoạt động mạnh nhất là mùa Đông, tuy nhiên với các tỉnh Phía Nam thì bệnh Cúm có thể tản mát quanh năm. Vì vậy, chủ động tiêm phòng vắc xin ngừa bệnh Cúm vẫn là giải pháp tốt nhất giúp tăng cường bảo vệ, tránh nhiễm bệnh hoặc giảm nguy cơ gánh nặng bệnh tật, cũng như hạn chế các biến chứng nghiêm trọng nếu mắc bệnh Cúm.

Câu trả lời là: Có.

Ngay cả khi bạn vừa mới khỏi bệnh Cúm, tiêm vắc xin phòng bệnh Cúm vẫn có ý nghĩa. Theo WHO, mỗi mùa dịch Cúm lại có các chủng virus bị biến đổi khác nhau xuất hiện. Nếu bạn từng mắc cúm A, bạn vẫn có thể bị cúm B hoặc các chủng cúm A khác trong năm sau.

Tiêm vắc xin sau khi khỏi bệnh giúp tăng cường khả năng phòng ngừa, đặc biệt ở những đối tượng có nguy cơ cao như:

• Trẻ em dưới 5 tuổi.
• Người trên 65 tuổi.
• Người mắc bệnh nền như tiểu đường, tim mạch, hen suyễn…
• Phụ nữ mang thai.

Ngoài ra, dữ liệu các nghiên cứu khoa học cho thấy tiêm vắc xin có thể giúp giảm mức độ nghiêm trọng nếu không may vẫn bị mắc bệnh Cúm.

Việc tiêm phòng cúm cần được thực hiện vào thời điểm cơ thể đã hồi phục hoàn toàn, không còn triệu chứng cấp tính như sốt cao, đau nhức toàn thân hoặc mệt mỏi.

Thông thường, người bệnh có thể tiêm vắc xin cúm sau khoảng 1 đến 2 tuần kể từ khi khỏi bệnh. Điều quan trọng là bạn cảm thấy sức khỏe ổn định và không còn triệu chứng liên quan đến nhiễm virus Cúm. Đồng thời, bác sỹ khám sàng lọc đánh giá, chỉ định tiêm nếu tình trạng sức khỏe ổn định.

Nếu còn lo lắng, bạn nên tham khảo ý kiến từ bác sĩ hoặc đơn vị y tế uy tín trước khi tiêm. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu là một trong những địa điểm cung cấp vắc xin ngừa bệnh Cúm chính hãng, với quy trình tư vấn và tiêm chủng an toàn, phù hợp dành cho tất cả khách hàng ở mọi độ tuổi khác nhau nói chung, cũng như người đã từng mắc bệnh Cúm nói riêng.

Virus cúm luôn tự biến đổi vật chất di truyền theo nhiều cơ chế khác nhau. Mỗi năm, các nhà khoa học từ WHO đều theo dõi và cập nhật các chủng virus Cúm mới nhất, để đưa ra khuyến cáo các công ty, nhà sản xuất vắc xin ngừa bệnh Cúm phù hợp với các chủng Cúm lưu hành mùa dịch năm đó.

Vì vậy, việc tiêm phòng cúm định kỳ hàng năm mang lại lợi ích lâu dài:

• Phòng ngừa nhiễm cúm do các chủng mới.
• Giảm tỷ lệ nhập viện và tử vong do biến chứng.
• Tạo miễn dịch cộng đồng, góp phần hạn chế lây lan trong cộng đồng.
• Bảo vệ các thành viên trong gia đình, đặc biệt là người có sức đề kháng yếu.

Ngay cả khi bạn đã từng mắc cúm, điều đó không có nghĩa là bạn đã được bảo vệ vĩnh viễn. Việc tiêm vắc xin cúm định kỳ là cách đơn giản và hiệu quả để chủ động bảo vệ sức khỏe.

Mặc dù vắc xin ngừa bệnh Cúm đã được sử dụng rộng rãi trong nhiều năm, vẫn còn không ít quan niệm chưa đúng khiến nhiều người do dự khi quyết định tiêm phòng. Việc hiểu đúng sẽ giúp bạn đưa ra lựa chọn phù hợp hơn để bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình.

Tiêm vắc xin cúm sẽ khiến bị bệnh cúm

Vắc xin cúm hiện nay không chứa virus sống nên không thể gây bệnh Cúm. Một số người có thể gặp phản ứng nhẹ sau tiêm như đau tại chỗ tiêm, mỏi cơ, sốt nhẹ... Đây là phản ứng miễn dịch bình thường, sẽ bình phục hoàn toàn sau 1, vài ngày và không để lại bất kỳ di chứng nào ảnh hưởng lâu dài tới sức khỏe.

Chỉ cần tiêm một lần duy nhất trong đời

Hiệu lực của vắc xin Cúm kéo dài nhưng chỉ đáp ứng với chính chủng Cúm có trong vắc xin. Mỗi năm, virus Cúm lại tự biến đổi vật chất di truyền, nên cần tiêm nhắc lại vắc xin ngừa bệnh Cúm hàng năm để đảm bảo hiệu quả phòng bệnh.

Tiêm vắc xin ngừa bệnh Cúm sau khi đã từng mắc bệnh Cúm là khuyến cáo mạnh. Không chỉ giúp bạn tăng cường khả năng bảo vệ trước các chủng virus Cúm mới biến đổi, mà việc tiêm định kỳ còn góp phần hạn chế biến chứng nặng và bảo vệ sức khỏe cộng đồng thông qua việc tạo Miễn dịch cộng đồng.

Nếu bạn vẫn đang phân vân “bị bệnh Cúm rồi có cần tiêm nữa không?”, hãy nhớ rằng tiêm vắc xin đúng thời điểm, đúng cách là bước đi chủ động để bảo vệ sức khỏe mỗi khi bước vào mùa dịch Cúm.