Viêm da mủ là một trong những vấn đề về da phổ biến ở trẻ sơ sinh, đặc biệt trong giai đoạn bé mới chào đời và sức đề kháng còn yếu. Những nốt mủ nhỏ xíu tưởng như vô hại lại có thể nhanh chóng lan rộng và khiến bé đau rát, quấy khóc, thậm chí gây sốt nếu không được xử lý đúng cách. Hiểu rõ nguyên nhân gây viêm da mủ ở trẻ sơ sinh là bước đầu quan trọng giúp cha mẹ chủ động phòng ngừa và chăm sóc da bé một cách khoa học và an toàn hơn.
Nguyên nhân gây viêm da mủ ở trẻ sơ sinh
Viêm da mủ ở trẻ sơ sinh là một bệnh lý ngoài da phổ biến do vi khuẩn, chủ yếu là tụ cầu khuẩn (Staphylococcus aureus) và liên cầu khuẩn (Streptococcus) gây ra. Đây là tình trạng nhiễm trùng da dễ lan rộng và có thể dẫn đến biến chứng nghiêm trọng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Trẻ sơ sinh, đặc biệt là trong giai đoạn từ 0 đến 12 tháng tuổi, có nguy cơ cao mắc bệnh này do nhiều nguyên nhân khác nhau.

Trước hết, làn da của trẻ sơ sinh vốn rất mỏng manh, yếu ớt và chưa hoàn thiện đầy đủ hàng rào bảo vệ như người lớn. Nếu bố mẹ không vệ sinh da bé đúng cách, bụi bẩn, mồ hôi và vi khuẩn dễ tích tụ trên bề mặt da, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển, gây viêm nhiễm và hình thành các nốt mủ.
Một nguyên nhân phổ biến khác là việc mặc quần áo không phù hợp. Nhiều cha mẹ vô tình cho bé mặc đồ quá chật, hoặc quần áo được làm từ chất liệu thô ráp, kém thoáng khí, dễ gây kích ứng. Khi da bị cọ xát thường xuyên, cộng thêm việc mồ hôi không được thấm hút tốt, vùng da đó sẽ dễ bị tổn thương, nổi mẩn đỏ, ngứa ngáy và dẫn đến viêm da mủ.
Ngoài ra, việc không thay tã thường xuyên cho trẻ, đặc biệt sau khi bé đi vệ sinh, cũng là một yếu tố nguy cơ nghiêm trọng. Lượng vi khuẩn có trong phân và nước tiểu có thể nhanh chóng xâm nhập vào vùng da nhạy cảm, gây ra tình trạng viêm da kèm theo mủ, sưng tấy và đau rát.
Môi trường sống không đảm bảo vệ sinh, như không gian phòng ngủ ẩm thấp, thiếu thoáng khí hoặc chứa nhiều bụi bẩn, cũng góp phần làm gia tăng nguy cơ nhiễm khuẩn ngoài da ở trẻ sơ sinh.

Cuối cùng, trẻ có sức đề kháng yếu do thiếu sữa mẹ, dinh dưỡng không đầy đủ hoặc mắc các bệnh lý bẩm sinh cũng rất dễ bị vi khuẩn tấn công, gây viêm da mủ. Do đó, việc chăm sóc da và tăng cường sức đề kháng cho bé là yếu tố then chốt để phòng tránh căn bệnh này.
Triệu chứng viêm da mủ ở trẻ sơ sinh
Dấu hiệu đầu tiên dễ thấy là sự xuất hiện của các mụn nước hoặc bọng nước trên da, có kích thước tương đương hạt đậu xanh hoặc hạt đậu phộng. Những tổn thương này có thể mọc rải rác hoặc tập trung thành cụm, thường xuất hiện ở vùng đầu, mặt, tay chân hoặc bất kỳ vị trí nào trên cơ thể.
Ban đầu, các bọng nước có màu trắng trong như nước, tuy nhiên chỉ sau khoảng 12 – 24 giờ, chúng sẽ chuyển sang màu trắng đục do bên trong chứa mủ, biểu hiện rõ ràng của nhiễm trùng. Đây là dấu hiệu cho thấy tình trạng viêm đang tiến triển và có khả năng lan rộng.

Sau 3 – 4 ngày, các bọng nước sẽ tự vỡ ra hoặc bị vỡ do ma sát. Khi vỡ, vùng da tổn thương có thể gây ngứa rát, khó chịu cho trẻ, đồng thời tạo nên những mảng da đỏ, rỉ dịch, dễ lan rộng và nhiễm trùng thứ phát nếu không được giữ vệ sinh tốt. Vùng da này sau đó sẽ hình thành vảy tiết màu vàng, khi vảy bong có thể để lại vết thâm hoặc sẹo, ảnh hưởng đến thẩm mỹ làn da.
Ngoài các biểu hiện ngoài da, trẻ sơ sinh bị viêm da mủ còn có thể kèm theo những triệu chứng toàn thân như sốt, quấy khóc, bỏ bú, mệt mỏi. Trường hợp bệnh tiến triển nặng, không được điều trị đúng cách có thể dẫn đến mất nước, rối loạn điện giải, nhiễm trùng lan rộng trong máu, những biến chứng nguy hiểm đe dọa đến tính mạng.
Vì vậy, việc phát hiện sớm triệu chứng viêm da mủ và đưa trẻ đến bác sĩ da liễu hoặc nhi khoa để được tư vấn, điều trị kịp thời là điều vô cùng cần thiết.
Điều trị viêm da mủ ở trẻ sơ sinh
Viêm da mủ tuy là một bệnh lý da liễu phổ biến ở trẻ sơ sinh nhưng nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách, tình trạng này có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng. Đặc biệt, với hệ miễn dịch còn non yếu của trẻ, vi khuẩn có thể nhanh chóng lan rộng, dẫn đến các biến chứng như nhiễm trùng huyết, mất nước, rối loạn điện giải, thậm chí đe dọa đến tính mạng.
Vì vậy, ngay khi nhận thấy trẻ xuất hiện các triệu chứng như mụn mủ, bọng nước, vùng da tấy đỏ, bé sốt nhẹ hoặc quấy khóc bất thường, bố mẹ cần nhanh chóng đưa bé đến bác sĩ chuyên khoa để được thăm khám và điều trị sớm.
Sau khi kiểm tra và chẩn đoán mức độ viêm da, bác sĩ sẽ chỉ định các biện pháp điều trị phù hợp như sau:
- Vệ sinh da đúng cách: Bác sĩ có thể hướng dẫn cha mẹ sử dụng dung dịch để rửa và sát trùng nhẹ nhàng vùng da bị tổn thương. Những dung dịch này có tác dụng làm sạch, kháng khuẩn và giúp vết thương mau lành.
- Dùng thuốc bôi kháng sinh và kháng viêm: Một số loại thuốc bôi tại chỗ thường được sử dụng để tiêu diệt vi khuẩn, hạn chế tình trạng viêm lan rộng. Tuy nhiên, cần tuân thủ tuyệt đối hướng dẫn của bác sĩ khi sử dụng thuốc cho trẻ sơ sinh.
- Dưỡng ẩm cho da bé: Trong quá trình điều trị, làn da của bé có thể bị khô, bong tróc. Việc thoa kem dưỡng ẩm dịu nhẹ, không chứa hương liệu hoặc chất gây kích ứng sẽ giúp duy trì độ ẩm, thúc đẩy quá trình phục hồi da.
- Tăng cường sức đề kháng: Bác sĩ có thể kê thêm các loại vitamin hoặc sản phẩm hỗ trợ miễn dịch nhằm nâng cao sức đề kháng, giúp bé chống lại vi khuẩn gây bệnh.
- Lựa chọn sữa tắm phù hợp: Sử dụng sữa tắm dịu nhẹ, có nguồn gốc từ thiên nhiên, độ pH cân bằng giúp làm sạch nhẹ nhàng, không làm tổn thương da và ngăn ngừa vi khuẩn phát triển thêm.

Việc điều trị viêm da mủ ở trẻ sơ sinh đòi hỏi sự kiên trì và tuân thủ nghiêm ngặt hướng dẫn từ bác sĩ. Cha mẹ tuyệt đối không tự ý mua thuốc điều trị tại nhà vì có thể gây phản tác dụng hoặc khiến tình trạng nặng thêm.