Bệnh Alzheimer giai đoạn cuối cần lưu ý điều gì?

Khi bệnh Alzheimer tiến triển đến giai đoạn cuối, người bệnh gần như mất hoàn toàn khả năng tự chăm sóc và phụ thuộc hoàn toàn vào người thân trong mọi sinh hoạt hằng ngày. Đây là giai đoạn đầy thử thách không chỉ với bệnh nhân mà cả với gia đình, bởi các biến chứng đi kèm có thể xuất hiện liên tục và diễn biến phức tạp.

Người bệnh Alzheimer giai đoạn cuối có biểu hiện gì?

Nếu như ở giai đoạn đầu, Alzheimer chỉ biểu hiện bằng những rối loạn trí nhớ nhẹ nên dễ bị nhầm với suy giảm trí nhớ do tuổi tác, thì đến giai đoạn cuối, những triệu chứng của bệnh trở nên rõ rệt và nghiêm trọng hơn nhiều. Đây là giai đoạn người bệnh gần như mất hoàn toàn khả năng tự chăm sóc, phụ thuộc hoàn toàn vào người thân hoặc nhân viên y tế.

Suy giảm chức năng ngôn ngữ

Ở giai đoạn nặng, người bệnh dần đánh mất khả năng giao tiếp. Vốn từ giảm mạnh, họ chỉ có thể nói những từ đơn lẻ, sau đó không còn khả năng nói rõ ràng mà chỉ phát ra những âm thanh vô nghĩa như “ú ú, ớ ớ”. Tuy nhiên, dù không thể diễn đạt bằng lời, người bệnh vẫn có thể cảm nhận cảm xúc từ giọng nói, ánh mắt và sự quan tâm của người xung quanh.

Mất kiểm soát hành vi

Người bệnh Alzheimer giai đoạn cuối thường không thể kiểm soát hành động của mình. Họ có thể trở nên hung hăng, kích động, chống đối hoặc bùng nổ cảm xúc bất thường. Ngược lại, một số người lại trở nên thờ ơ, kiệt sức, ít phản ứng với môi trường xung quanh. Những hành vi này diễn ra do chức năng não bị tổn thương nặng, khiến khả năng điều chỉnh cảm xúc gần như biến mất.

Mất khả năng vận động

Ở giai đoạn này, người bệnh không còn đủ khả năng thực hiện các hoạt động sống cơ bản như tắm rửa, thay quần áo, ăn uống hay đi lại. Họ cần sự hỗ trợ hoàn toàn từ người chăm sóc trong mọi sinh hoạt hằng ngày.

Nằm liệt giường

Cơ bắp của người bệnh dần thoái hóa, khả năng phối hợp vận động suy giảm, khiến họ gần như nằm liệt giường. Việc ăn uống cũng trở nên khó khăn do giảm khả năng nuốt và phối hợp các cơ vùng miệng.

Tử vong do các bệnh cơ hội

Alzheimer không trực tiếp gây tử vong, nhưng các biến chứng đi kèm lại rất nguy hiểm. Người bệnh dễ mắc viêm phổi do sặc thức ăn, nhiễm trùng từ các vết loét tỳ đè khi nằm lâu ngày hoặc chấn thương do té ngã. Những biến chứng này là nguyên nhân phổ biến dẫn đến tử vong ở bệnh nhân Alzheimer giai đoạn cuối.

Bệnh Alzheimer giai đoạn cuối cần lưu ý điều gì?

Ở giai đoạn cuối của Alzheimer, người bệnh gần như mất hoàn toàn khả năng tự chăm sóc và không thể đáp ứng các nhu cầu tối thiểu của bản thân. Từ ăn uống, vệ sinh cá nhân đến vận động đều phụ thuộc hoàn toàn vào người chăm sóc. Vì vậy, việc chăm sóc đúng cách, kiên nhẫn và an toàn là điều vô cùng quan trọng để giúp người bệnh giữ được chất lượng sống tốt nhất có thể.

Động viên và an ủi

Trước hết, người chăm sóc cần động viên và an ủi người bệnh thường xuyên. Dù khả năng giao tiếp của họ suy giảm, cảm xúc vẫn còn và những lời nói nhẹ nhàng, sự hiện diện yêu thương sẽ giúp họ cảm thấy an toàn, bớt lo lắng và giảm sự kích động.

Tạo một môi trường sống an toàn

Bên cạnh đó, cần tạo một môi trường sống an toàn. Hãy đảm bảo không có các vật sắc nhọn, vật dễ gây nguy hiểm hoặc chướng ngại vật trong khu vực sinh hoạt của người bệnh nhằm tránh té ngã hoặc chấn thương.

Chia nhỏ bữa ăn

Về chế độ ăn uống, người bệnh Alzheimer giai đoạn cuối thường khó nhai và nuốt. Do đó, người chăm sóc nên chia nhỏ bữa ăn, cắt nhỏ hoặc nghiền thức ăn để dễ nuốt hơn. Nếu người bệnh có dấu hiệu nuốt kém, bác sĩ có thể chỉ định sử dụng ống thông dạ dày nhằm đảm bảo cung cấp đủ dinh dưỡng và tránh nguy cơ sặc gây viêm phổi.

Tránh tác động tâm lý

Một lưu ý quan trọng là không được bỏ đói hoặc trói buộc bệnh nhân. Những hành động này có thể khiến họ hoảng sợ, gia tăng kích động và làm bệnh nặng hơn. Trong trường hợp đặc biệt, việc cố định nhẹ có thể được cân nhắc để tránh người bệnh tự gây tổn thương hoặc nhằm hỗ trợ quá trình ăn uống, nhưng phải thực hiện dưới hướng dẫn của nhân viên y tế.

Nhìn chung, chăm sóc người bệnh Alzheimer giai đoạn cuối đòi hỏi sự kiên trì, thấu hiểu và chuẩn bị kỹ lưỡng. Mỗi hành động nhỏ đúng cách đều góp phần giúp người bệnh cảm thấy thoải mái hơn và giảm thiểu các biến chứng nguy hiểm.

Chăm sóc người bệnh Alzheimer giai đoạn cuối

Khi Alzheimer bước vào giai đoạn cuối, người bệnh không chỉ suy giảm nhận thức nặng nề mà còn dễ mắc kèm nhiều bệnh lý khác như loét tỳ đè, suy dinh dưỡng, nhiễm trùng, viêm phổi hay các vấn đề răng miệng. Những biến chứng này khiến việc chăm sóc trở nên phức tạp và đòi hỏi sự theo dõi sát sao cùng các kỹ năng y tế chuyên sâu.

Ở giai đoạn này, đa số bệnh nhân cần sự chăm sóc toàn diện, bài bản và liên tục để giảm đau đớn và duy trì chất lượng cuộc sống tốt nhất có thể.

Chính vì những yêu cầu chăm sóc đặc biệt, nhiều gia đình lựa chọn đưa người bệnh đến các cơ sở chăm sóc chuyên nghiệp như viện dưỡng lão, trung tâm điều dưỡng hoặc cơ sở điều trị sa sút trí tuệ. Tại đây, bệnh nhân được hỗ trợ bởi đội ngũ nhân viên y tế có kinh nghiệm, đảm bảo theo dõi dinh dưỡng, kiểm soát nhiễm trùng, xử lý loét tỳ đè và hỗ trợ các hoạt động sinh hoạt hằng ngày. Việc này không chỉ giúp người bệnh được chăm sóc đầy đủ và đúng chuyên môn, mà còn giảm bớt gánh nặng tâm lý, thể chất cho gia đình, đặc biệt là người chăm sóc chính.

Bệnh Alzheimer giai đoạn cuối đem đến nhiều thách thức nhưng nếu người chăm sóc nắm rõ những điều cần lưu ý và chuẩn bị tốt về tâm lý, quá trình chăm sóc sẽ trở nên nhẹ nhàng và hiệu quả hơn. Dù không thể cải thiện tình trạng bệnh, sự quan tâm, kiên nhẫn và chăm sóc đúng cách vẫn có thể giúp người bệnh cảm thấy an toàn và thoải mái trong những ngày tháng cuối đời. Sự thấu hiểu và đồng hành của gia đình chính là nguồn động viên lớn nhất, góp phần mang lại cho người bệnh sự bình yên và phẩm giá khi đối mặt với giai đoạn khó khăn nhất của hành trình Alzheimer.