Bầu con trai thường sinh sớm: Thực hư, nguyên nhân và cách theo dõi thai kỳ an toàn

Trong thai kỳ, việc dự đoán ngày sinh luôn khiến mẹ bầu quan tâm. Nhiều người tin rằng mang thai bé trai sẽ sinh sớm hơn bé gái, khiến không ít mẹ lo lắng. Tuy nhiên, yếu tố giới tính của thai nhi chỉ là một phần rất nhỏ, thực tế thời điểm sinh chịu tác động bởi hormone, thể trạng và tình trạng thai phát triển. 

Bầu con trai thường sinh sớm có đúng không?

Quan niệm bầu bé trai thường sinh sớm xuất phát từ kinh nghiệm dân gian và một số quan sát thực tế, nhưng khoa học đã có câu trả lời rõ ràng. Các nghiên cứu lớn trên thế giới cho thấy giới tính thai nhi không phải yếu tố quyết định chính xác thời điểm chuyển dạ. 

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), thời gian mang thai trung bình của bé trai và bé gái chỉ chênh lệch rất nhỏ, thường dưới 2 ngày. Một nghiên cứu lớn tại Thụy Điển với hơn 1.000.000 ca sinh cho thấy bé trai có xu hướng sinh sớm hơn bé gái khoảng 1 ngày, nhưng sự khác biệt này không đủ lớn để kết luận giới tính là nguyên nhân chính. 

Tỷ lệ sinh non trước 37 tuần giữa hai giới cũng gần như tương đương. Thời điểm chuyển dạ thực sự phụ thuộc vào nồng độ hormone estrogen, progesterone và oxytocin trong cơ thể mẹ, cùng với trọng lượng thai nhi tình trạng nước ối nhau thai và sức khỏe tổng thể của mẹ. 

Vì vậy, việc khẳng định bầu bé trai thường sinh sớm chỉ là quan sát cá nhân, chưa có cơ sở khoa học vững chắc để áp dụng cho mọi trường hợp.

Vì sao có người bầu con trai lại sinh sớm?

Mặc dù giới tính không phải nguyên nhân chính, một số trường hợp mẹ bầu con trai sinh sớm vẫn xảy ra do các yếu tố sinh lý và môi trường. Những yếu tố này tác động trực tiếp đến quá trình chuyển dạ, khiến tử cung sẵn sàng co bóp trước tuần thứ 37: 

Ảnh hưởng của hormone và tốc độ phát triển thai

Thai bé trai thường có trọng lượng lớn hơn bé gái cùng tuổi thai khoảng 100 - 200g, điều này tạo áp lực lớn hơn lên tử cung và cổ tử cung, kích thích cơn gò sớm hơn. Ngoài ra, một số mẹ mang thai bé trai có nồng độ hormone testosterone cao hơn bình thường, làm tăng nguy cơ co bóp tử cung trước thời hạn. Tốc độ phát triển phôi thai bé trai cũng nhanh hơn ở giai đoạn đầu, dẫn đến nhau thai hoàn thiện sớm và sẵn sàng cho việc sinh nở. 

Tuy nhiên, sự khác biệt này chỉ làm tăng nhẹ khả năng sinh sớm, không phải quy luật chung. Mẹ bầu cần hiểu rõ để tránh lo lắng không đáng có khi siêu âm biết giới tính bé là trai.

Thể trạng và sức khỏe của mẹ

Sức khỏe mẹ bầu là yếu tố quyết định lớn đến thời điểm sinh. Mẹ bị tăng huyết áp thai kỳ tiểu đường thai kỳ stress nặng hoặc thiếu ngủ kéo dài sẽ làm tăng hormone cortisol, kích thích tử cung co bóp sớm hơn dự kiến. 

Dinh dưỡng không cân đối, lao động nặng hoặc thừa cân trước mang thai cũng làm tăng nguy cơ sinh non, bất kể giới tính thai nhi. 

Yếu tố môi trường và di truyền

Môi trường sống và tiền sử gia đình cũng góp phần không nhỏ. Nhiệt độ cao căng thẳng tâm lý hoặc tiếp xúc với hóa chất độc hại đều có thể khiến mẹ sinh sớm, không liên quan đến việc mang thai bé trai thường sinh sớm. 

Nếu mẹ hoặc chị em trong gia đình từng sinh non, nguy cơ lặp lại sẽ cao hơn do yếu tố di truyền về độ dài cổ tử cung. Những trường hợp này cần theo dõi sát sao từ tam cá nguyệt thứ 2 để phòng ngừa kịp thời.

Dấu hiệu mẹ bầu có thể sinh sớm cần lưu ý

Dù bầu con trai hay con gái, mẹ cần nhận biết sớm các dấu hiệu sinh non để xử lý kịp thời. Các biểu hiện phổ biến bao gồm: 

• Đau bụng dưới liên tục hoặc co thắt tử cung trước 37 tuần.
• Ra dịch nhầy hồng kèm máu hoặc rỉ ối bất thường.
• Cảm giác nặng bụng đau thắt lưng kéo dài không giảm khi nghỉ ngơi.
• Thai máy giảm rõ rệt hoặc ít chuyển động trong vòng 12 giờ. 

Khi xuất hiện bất kỳ dấu hiệu nào, mẹ cần đến bệnh viện ngay để bác sĩ đánh giá độ mở cổ tử cung đo tim thai và quyết định phương án giữ thai nếu cần. Việc phát hiện sớm giúp tăng tỷ lệ thành công trong việc kéo dài thai kỳ thêm vài tuần quý giá.

Cách chăm sóc và theo dõi thai kỳ giúp hạn chế sinh sớm

Để giảm nguy cơ sinh sớm dù bầu con trai hay con gái, mẹ cần duy trì lối sống khoa học từ những tháng đầu. Các biện pháp dưới đây đã được chứng minh hiệu quả trong việc giữ thai kỳ đủ tháng: 

Duy trì chế độ dinh dưỡng cân bằng

Chế độ ăn đầy đủ dưỡng chất giúp thai nhi phát triển đều và giảm áp lực lên tử cung, mẹ bầu nên:

• Bổ sung thực phẩm giàu canxi sắt protein như trứng cá hồi đậu hũ rau lá xanh đậm để ngăn ngừa thiếu máu và loãng xương.
• Hạn chế đồ cay nóng caffeine nước có gas vì chúng làm tăng cơn gò tử cung.
• Uống đủ 2 - 2,5 lít nước ấm mỗi ngày giúp duy trì lượng nước ối ổn định.
• Bữa ăn nên chia nhỏ thành 5 - 6 lần để tránh đầy bụng và đảm bảo năng lượng liên tục cho cả mẹ lẫn bé.

Giữ tâm lý ổn định

Stress là kẻ thù lớn nhất gây sinh non vì làm tăng hormone cortisol kích thích co bóp tử cung. Mẹ nên dành thời gian thư giãn nghe nhạc nhẹ tập thở yoga thai kỳ hoặc trò chuyện với người thân để giải tỏa lo lắng. Ngủ đủ 7 - 8 giờ mỗi đêm và tránh làm việc quá sức cũng giúp cơ thể phục hồi tốt hơn. Khi tâm lý ổn định, mẹ sẽ ăn ngon ngủ tốt hơn, từ đó thai nhi phát triển khỏe mạnh và ít nguy cơ sinh sớm.

Khám thai định kỳ và theo dõi dấu hiệu chuyển dạ

Tuân thủ lịch khám thai là cách tốt nhất để phát hiện sớm nguy cơ sinh non. Bác sĩ sẽ siêu âm kiểm tra độ dài cổ tử cung tình trạng nhau thai lượng nước ối và trọng lượng thai nhi ở các mốc quan trọng. Nếu cổ tử cung ngắn dưới 2,5cm trước tuần thứ 24, mẹ có thể được chỉ định thuốc giữ thai hoặc khâu vòng cổ tử cung. 

Khi có dấu hiệu đau bụng và rỉ ối sớm, mẹ cần đến bệnh viện ngay để được tiêm corticoid giúp phổi thai nhi trưởng thành nhanh hơn nếu phải sinh non.

Khi nào mẹ bầu cần đi khám bác sĩ?

Không chờ đến lịch hẹn, mẹ cần đến bệnh viện ngay lập tức khi gặp các tình trạng sau: 

• Đau bụng từng cơn kèm ra dịch hồng trước 37 tuần.
• Thai ít đạp hoặc không đạp trong 24 giờ.
• Có dấu hiệu tiền sản giật như phù chân tay tăng huyết áp đột ngột đau đầu dữ dội chóng mặt.
• Rỉ ối hoặc vỡ ối sớm dù chưa có cơn gò.
• Bác sĩ sẽ đánh giá tình trạng và chỉ định thuốc ức chế co bóp dưỡng thai nằm nghỉ tuyệt đối hoặc nhập viện theo dõi sát sao.

Việc can thiệp kịp thời có thể giúp kéo dài thai kỳ thêm vài tuần, tăng cơ hội sống sót và sức khỏe lâu dài cho bé.

Quan niệm bầu con trai thường sinh sớm có một phần cơ sở quan sát thực tế, nhưng chưa có bằng chứng khoa học khẳng định giới tính là nguyên nhân chính khiến mẹ sinh sớm. Thay vào đó, thể trạng hormone chế độ sinh hoạt và sức khỏe thai kỳ mới là yếu tố then chốt. Mẹ bầu nên duy trì ăn uống lành mạnh nghỉ ngơi hợp lý và khám thai định kỳ để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé. Hãy lắng nghe cơ thể, ghi chép thai máy hàng ngày và đừng ngần ngại liên hệ bác sĩ khi có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào.