Cá thu là loại hải sản giàu dinh dưỡng, đặc biệt là omega-3 – một dưỡng chất cần thiết cho sự phát triển não bộ thai nhi. Tuy nhiên, bầu ăn cá thu được không vẫn là điều khiến nhiều mẹ lo lắng. Bài viết dưới đây sẽ giúp mẹ bầu hiểu rõ lợi ích, rủi ro và cách sử dụng cá thu an toàn trong thai kỳ.
Bầu ăn cá thu được không?
Câu hỏi bầu ăn cá thu được không nhận được sự quan tâm lớn từ các mẹ bầu, đặc biệt là những người yêu thích hải sản. Theo các chuyên gia dinh dưỡng, mẹ bầu hoàn toàn có thể ăn cá thu nhưng không phải tất cả các loại cá thu đều an toàn cho mẹ bầu.
- Loại cá thu an toàn cho mẹ bầu: Cá thu Đại Tây Dương và cá thu Nhật nằm trong danh sách các loại cá ít thủy ngân theo khuyến cáo của FDA và EPA (Cơ quan Bảo vệ Môi trường Hoa Kỳ). Mẹ bầu có thể ăn 1 - 2 lần/tuần tương đương khoảng 230 - 340g cá/tuần.
- Cá thu cần tránh: Cá thu vua có hàm lượng thủy ngân cao, được FDA liệt vào nhóm cá mẹ bầu nên tránh hoàn toàn do nguy cơ gây hại cho hệ thần kinh thai nhi.

Ăn cá thu có tác dụng gì với bà bầu?
Bầu ăn cá thu được không? Câu trả lời là có. Tuy nhiên mẹ bầu cần chọn đúng loại cá thu an toàn, ăn với lượng vừa phải và chế biến đúng cách để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé.
Cá thu, đặc biệt là cá thu Đại Tây Dương là nguồn thực phẩm giàu dinh dưỡng, mang lại nhiều lợi ích cho mẹ bầu và thai nhi. Tuy nhiên, bạn cần hiểu, các lợi ích chỉ đạt được khi mẹ bầu chọn loại cá thu an toàn và ăn với lượng phù hợp, lạm dụng hoặc chọn sai loại cá có thể gây rủi ro không mong muốn.
Một số lợi ích sức khỏe mà cá thu mang lại cho mẹ bầu có thể kể đến như:
Bổ sung omega-3 – phát triển não bộ và thị lực thai nhi
Cá thu chứa lượng lớn DHA và EPA - hai loại axit béo omega-3 thiết yếu. Các loại chất béo này giúp:
- Hỗ trợ sự hình thành hệ thần kinh trung ương và võng mạc của thai nhi, đóng vai trò quan trọng trong phát triển não bộ và thị lực.
- Giảm nguy cơ sinh non, theo một nghiên cứu được công bố trên tạp chí American Journal of Clinical Nutrition.
Tăng cường hệ miễn dịch và ngăn ngừa viêm nhiễm
Cá thu chứa các axit béo không bão hòa và vitamin D, giúp:
- Tăng sức đề kháng, bảo vệ mẹ bầu khỏi các bệnh nhiễm trùng như cảm cúm hoặc viêm họng – những bệnh dễ gặp trong thai kỳ do hệ miễn dịch suy giảm.
- Chống viêm tự nhiên, giúp giảm nguy cơ viêm nhiễm hoặc các biến chứng liên quan đến viêm trong thai kỳ.

Hỗ trợ tim mạch và ổn định huyết áp
Omega-3 trong cá thu có tác dụng:
- Điều hòa mỡ máu, giảm cholesterol xấu (LDL), hỗ trợ sức khỏe tim mạch của mẹ bầu.
- Phòng ngừa tăng huyết áp thai kỳ và các biến chứng nguy hiểm như tiền sản giật - một tình trạng ảnh hưởng đến khoảng 5 - 8% mẹ bầu.
Giảm nguy cơ trầm cảm sau sinh
Nhiều nghiên cứu, bao gồm một báo cáo từ Journal of Affective Disorders chỉ ra rằng:
- Mẹ bầu tiêu thụ đủ omega-3 từ các nguồn như cá thu có nguy cơ thấp hơn mắc rối loạn cảm xúc hoặc trầm cảm sau sinh.
- DHA giúp cải thiện tâm trạng và giảm căng thẳng, hỗ trợ sức khỏe tinh thần trong suốt thai kỳ.

Cách ăn cá thu an toàn cho mẹ bầu
Để đảm bảo an toàn khi ăn cá thu, mẹ bầu cần tuân thủ các hướng dẫn sau để tận hưởng lợi ích của cá thu mà không gây hại:
- Ưu tiên loại cá thu an toàn: Chọn cá thu Đại Tây Dương hoặc cá thu Nhật - các loại cá thu được FDA liệt vào nhóm cá ít thủy ngân; tránh cá thu vua hoặc các loại cá lớn khác như cá kiếm, cá ngừ đại dương.
- Hạn chế lượng ăn: Chỉ nên ăn 1 - 2 lần/tuần, tương đương 230 - 340g cá đã nấu chín để đảm bảo cân bằng giữa lợi ích dinh dưỡng và nguy cơ từ các chất gây ô nhiễm.
- Chế biến kỹ lưỡng: Nấu chín hoàn toàn bằng cách luộc, hấp, nướng hoặc kho để loại bỏ nguy cơ nhiễm khuẩn hoặc ký sinh trùng; tránh ăn gỏi cá thu, sashimi hoặc cá chưa nấu chín vì có thể chứa vi khuẩn Listeria, gây nguy hiểm cho thai nhi.
- Kết hợp với thực phẩm lành mạnh: Ăn cá thu cùng rau xanh (như cải bó xôi, bông cải xanh) và ngũ cốc nguyên hạt (gạo lứt, yến mạch) để tăng hấp thu dưỡng chất và cân bằng dinh dưỡng.

Những lưu ý khi mẹ bầu ăn cá thu
Để đảm bảo an toàn tuyệt đối khi ăn cá thu, mẹ bầu cần lưu ý những điểm sau:
- Tránh cá thu vua: Loại cá này chứa hàm lượng thủy ngân cao, có thể gây tổn thương hệ thần kinh và não bộ của thai nhi nếu tiêu thụ.
- Hạn chế cá chiên nhiều dầu mỡ: Cá thu chiên ngập dầu có thể gây tăng cân nhanh, ợ nóng hoặc khó tiêu – những vấn đề thường gặp trong thai kỳ.
- Không ăn cá để lâu: Cá thu để lâu trong tủ lạnh (quá 2 - 3 ngày) dễ sinh độc tố histamin, gây ngộ độc thực phẩm với các triệu chứng như mẩn ngứa, buồn nôn hoặc đau bụng.
- Cẩn trọng với dị ứng hải sản: Mẹ bầu có tiền sử dị ứng hải sản (như tôm, cua) nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi ăn cá thu để tránh phản ứng dị ứng.
- Đa dạng nguồn omega-3: Không nên chỉ dựa vào cá thu để bổ sung omega-3. Mẹ bầu có thể kết hợp các thực phẩm khác như hạt lanh, óc chó hoặc bổ sung DHA dạng viên theo chỉ định của bác sĩ.

Tóm lại, bầu ăn cá thu được không? Câu trả lời là có, nếu mẹ bầu chọn đúng loại cá thu an toàn, ăn với lượng hợp lý và được chế biến đúng cách. Cá thu Đại Tây Dương hoặc cá thu Nhật cung cấp các dưỡng chất thiết yếu như omega-3, vitamin D và protein, giúp hỗ trợ sự phát triển não bộ, thị lực của thai nhi, tăng cường miễn dịch và cải thiện sức khỏe tim mạch cho mẹ. Tuy nhiên, mẹ bầu cần tránh cá thu vua do hàm lượng thủy ngân cao, tuân thủ liều lượng 230 - 340g/tuần và chế biến kỹ lưỡng để đảm bảo an toàn.
Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ nếu có bất kỳ lo ngại nào về chế độ ăn, để đảm bảo thai kỳ khỏe mạnh và an toàn cho cả mẹ và bé. Mong rằng những chia sẻ hôm nay của Tiêm chủng Long Châu sẽ giúp bạn đọc có thêm nhiều kiến thức hữu ích để chăm sóc thai kỳ tốt hơn.