Bầu ăn cá ngừ được không? Mẹ bầu cần lưu ý gì khi ăn cá ngừ?

Trong giai đoạn mang thai, việc lựa chọn thực phẩm an toàn và giàu dinh dưỡng là điều khiến nhiều mẹ bầu trăn trở. Cá ngừ là một loại cá biển giàu đạm, omega-3 và vitamin, thường được nhắc đến như một nguồn thực phẩm tốt cho sự phát triển trí não của thai nhi. Tuy nhiên, bên cạnh lợi ích, nhiều người lại lo lắng về nguy cơ nhiễm thủy ngân khi ăn cá ngừ trong thai kỳ. Vậy bầu ăn cá ngừ được không, ăn bao nhiêu là đủ và cần lưu ý gì để đảm bảo an toàn? Hãy cùng tìm hiểu rõ hơn trong bài viết dưới đây.

Bầu ăn cá ngừ được không?

Trên hành trình mang thai, nhiều mẹ bầu cũng đặc biệt quan tâm đến việc liệu cá ngừ có an toàn trong thai kỳ hay không. Vậy, mẹ bầu ăn cá ngừ được không? Thực tế, cá ngừ là một loại thực phẩm giàu giá trị dinh dưỡng, đặc biệt chứa nhiều axit béo omega-3 như EPA và DHA, có vai trò thiết yếu đối với sự phát triển não bộ và hệ thần kinh của thai nhi. 

Tuy nhiên, hàm lượng thủy ngân trong cá ngừ có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe mẹ và bé nếu ăn không đúng cách. Do đó, mẹ bầu có thể ăn cá ngừ, nhưng cần phân biệt loại cá và kiểm soát liều lượng để đảm bảo an toàn.

• Cá ngừ vây dài: Đây là loại cá có hàm lượng thủy ngân thấp hơn, thịt trắng, thường được đóng hộp. Phụ nữ mang thai có thể ăn tối đa khoảng 300g/tuần (tương đương 2 hộp tiêu chuẩn).
• Cá ngừ vây vàng: Dù giàu dinh dưỡng, loại cá này có hàm lượng thủy ngân cao hơn. Mẹ bầu nên giới hạn ở 2-3 khẩu phần nhỏ/tuần và tuyệt đối không dùng ở dạng sống.
• Cá ngừ mắt to và cá ngừ vây xanh: Hai loại cá này chứa lượng thủy ngân cao và thường được dùng làm sashimi hoặc bít tết. Mẹ bầu không nên ăn trong thai kỳ, đặc biệt là trong tam cá nguyệt đầu tiên, để tránh ảnh hưởng đến sự phát triển hệ thần kinh thai nhi.

Cá ngừ là thực phẩm bổ dưỡng nếu biết lựa chọn đúng loại và liều lượng hợp lý. Mẹ bầu nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi đưa cá ngừ vào chế độ ăn để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé.

Lợi ích của cá ngừ đối với mẹ bầu

Bầu ăn cá ngừ được không? Câu trả lời là có, tuy nhiên mẹ bầu cần chọn đúng loại cá và ăn với lượng phù hợp để tránh nguy cơ nhiễm thủy ngân. Nếu được sử dụng đúng cách, cá ngừ là thực phẩm giàu dinh dưỡng, mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe của mẹ và sự phát triển toàn diện của thai nhi. Dưới đây là một số lợi ích tuyệt vời mà cá ngừ mang lại cho thai kỳ:

Giàu protein chất lượng cao

Cá ngừ là nguồn cung cấp protein dồi dào và dễ hấp thu. Protein đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng tế bào, mô và cơ bắp cho cả mẹ và bé. Trong thai kỳ, nhu cầu protein tăng cao để đáp ứng sự phát triển nhanh chóng của thai nhi và hỗ trợ phục hồi mô ở người mẹ. Ăn cá ngừ với lượng hợp lý sẽ giúp mẹ bầu duy trì cơ thể khỏe mạnh và tăng cường sức đề kháng.

Phát triển não bộ và hệ thần kinh

Một trong những thành phần quan trọng nhất trong cá ngừ là axit béo omega-3, đặc biệt là DHA và EPA. Đây là các chất thiết yếu cho sự hình thành và phát triển của não bộ, hệ thần kinh trung ương, cũng như thị giác của thai nhi. Bổ sung omega-3 đầy đủ trong thai kỳ còn giúp làm giảm nguy cơ trầm cảm sau sinh ở mẹ bầu.

Tốt cho xương và răng

Cá ngừ chứa nhiều vitamin D và canxi, là hai thành phần quan trọng giúp cơ thể hấp thu và chuyển hóa canxi hiệu quả. Nhờ vậy, ăn cá ngừ không chỉ giúp mẹ bầu duy trì hệ xương chắc khỏe mà còn hỗ trợ quá trình hình thành khung xương và răng cho thai nhi, giảm nguy cơ còi xương sau sinh.

Bảo vệ sức khỏe thị giác

Vitamin A tự nhiên trong cá ngừ có tác dụng tăng cường chức năng thị giác và phòng ngừa các bệnh lý về mắt. Việc bổ sung đủ vitamin A trong thai kỳ góp phần giúp thai nhi phát triển đôi mắt sáng khỏe, đồng thời hỗ trợ hệ miễn dịch và sức khỏe làn da của mẹ bầu.

Tác dụng phụ khi ăn nhiều cá ngừ

Dù cá ngừ mang lại nhiều lợi ích trong thai kỳ, nếu mẹ bầu ăn quá nhiều loại thực phẩm này có thể dẫn đến một số tác dụng phụ nghiêm trọng, đặc biệt liên quan đến hàm lượng thủy ngân tích lũy trong cơ thể.

Cá ngừ là loài cá biển có vòng đời dài, thường tích lũy thủy ngân và các chất ô nhiễm sinh học như dioxin và PCBs qua chuỗi thức ăn. Khi mẹ bầu ăn quá nhiều cá ngừ, lượng thủy ngân nạp vào cơ thể có thể vượt quá mức cho phép, từ đó gây ra các ảnh hưởng bất lợi cho thai nhi:

• Tổn thương hệ thần kinh trung ương: Thủy ngân là chất độc thần kinh có thể ảnh hưởng đến quá trình hình thành và phát triển não bộ của thai nhi, gây ra các vấn đề như chậm phát triển trí tuệ, giảm khả năng tập trung và học tập sau này.
• Ảnh hưởng đến thị lực: Một số nghiên cứu cho thấy thai nhi tiếp xúc với nồng độ thủy ngân cao có thể gặp vấn đề về võng mạc và thị giác.
• Gia tăng nguy cơ dị tật bẩm sinh: Việc hấp thụ lượng lớn thủy ngân trong giai đoạn đầu thai kỳ làm tăng nguy cơ dị tật thai nhi và rối loạn chức năng tim mạch.
• Suy giảm miễn dịch: Chất ô nhiễm tích lũy lâu dài như PCBs còn có thể ảnh hưởng đến hệ miễn dịch và nội tiết của thai nhi.

Theo FDA (Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ), phụ nữ mang thai nên tiêu thụ cá ngừ giới hạn từ 225-340g mỗi tuần và lựa chọn các loại cá ngừ có hàm lượng thủy ngân thấp như cá ngừ vây dài. Tuyệt đối tránh ăn cá ngừ sống để phòng ngừa nhiễm khuẩn Listeria, một tác nhân nguy hiểm có thể gây sảy thai hoặc sinh non.

Tóm lại, bầu ăn cá ngừ được không? Câu trả lời là có, nhưng cần kiểm soát chặt chẽ về liều lượng và loại cá ngừ sử dụng. Cá ngừ là nguồn thực phẩm giàu omega-3, protein và nhiều vi chất thiết yếu, hỗ trợ hiệu quả cho sự phát triển não bộ, thị giác và hệ miễn dịch của thai nhi. Tuy nhiên, việc cá ngừ gây dư thừa thủy ngân và các chất ô nhiễm sinh học khiến mẹ bầu không nên chủ quan khi bổ sung loại thực phẩm này vào khẩu phần ăn.