Bảo quản vắc xin và những yêu cầu quan trọng cần chú ý

Vắc xin chỉ đảm bảo hiệu quả và an toàn khi được bảo quản trong hệ thống kho lạnh đạt chuẩn GSP. Nếu không tuân thủ các tiêu chuẩn bảo quản, vắc xin có thể không đảm bảo tính nguyên vẹn và gây ra nhiều rủi ro không mong muốn. Vì vậy, cần phải tìm hiểu và thực hiện đúng các nguyên tắc bảo quản vắc xin.

Tầm quan trọng của việc bảo quản vắc xin đúng cách

Vắc xin là một chế phẩm sinh học đặc biệt, rất nhạy cảm với các điều kiện môi trường và có nguy cơ bị hư hỏng hoặc biến chất nếu điều kiện bảo quản vắc xin không được tối ưu theo quy định của nhà sản xuất. Nhiệt độ, ánh sáng, độ ẩm và nhiều yếu tố khác như rung lắc, va đập hay nghiêng đổ có thể ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng vắc xin. Vì vậy, việc bảo quản vắc xin đúng cách rất quan trọng.

Đảm bảo chất lượng và hiệu quả của vắc xin

Nếu vắc xin không được bảo quản theo đúng tiêu chuẩn có thể làm giảm chất lượng, mất tác dụng phòng bệnh hoặc thậm chí gây ra các phản ứng không mong muốn khi tiêm. Việc duy trì điều kiện bảo quản phù hợp giúp vắc xin phát huy tối đa hiệu quả trong việc bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Giảm thiểu lãng phí, tiết kiệm chi phí

Bảo quản đúng cách giúp hạn chế tình trạng vắc xin bị hỏng, giảm thiểu số lượng vắc xin phải tiêu hủy, từ đó tiết kiệm đáng kể chi phí sản xuất và cung ứng. Đồng thời, việc hạn chế vắc xin bị loại bỏ cũng góp phần bảo vệ môi trường.

Giảm nguy cơ khan hiếm vắc xin

Việc bảo quản vắc xin đúng tiêu chuẩn giúp hạn chế tình trạng hao hụt, mất mát, từ đó đảm bảo nguồn cung ổn định trên thị trường. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh nguồn vắc xin tại Việt Nam thường xuyên bị thiếu hụt, giúp nhiều người dân có cơ hội được tiêm chủng đầy đủ và đúng lịch, tăng cường khả năng phòng bệnh trong cộng đồng.

Điều kiện bảo quản vắc xin

Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) quy định các điều kiện bảo quản nghiêm ngặt đối với tất cả các loại vắc xin tiêm cho người, nhằm đảm bảo chất lượng và hiệu quả tối ưu.

Nhiệt độ bảo quản

• Vắc xin cần được bảo quản trong mức nhiệt độ ổn định duy trì từ 2 – 8 độ C và tuyệt đối không được tiếp xúc với mức nhiệt độ quá thấp có thể gây đông băng. Một số vắc xin chứa chất bổ trợ như nhôm sẽ dễ bị kết tủa nếu tiếp xúc với nhiệt độ lạnh sâu, dẫn đến giảm hiệu quả.

• Các loại vắc xin dễ bị hỏng khi tiếp xúc với nhiệt độ đông băng bao gồm vắc xin viêm gan B, vắc xin uốn ván đơn, vắc xin phối hợp ngừa bạch hầu – ho gà – uốn ván, vắc xin 5 trong 1 (DPT-VGB-Hib),...

• Một số vắc xin đặc biệt yêu cầu điều kiện bảo quản khắc nghiệt hơn, như trong khoảng -25 đến -15 độ C, -50 đến -15 độ C hoặc -80 đến -60 độ C.

Yếu tố ánh sáng

Một số vắc xin cần được bảo quản trong môi trường tránh ánh sáng trực tiếp. Chúng thường được đóng trong lọ thủy tinh tối màu để hạn chế tác động của tia UV từ ánh sáng tự nhiên hoặc nhân tạo như ánh sáng mặt trời hoặc đèn huỳnh quang để tránh ảnh hưởng đến chất lượng vắc xin.

Điều kiện vận chuyển

Quá trình vận chuyển vắc xin cũng cần tuân thủ các tiêu chuẩn nghiêm ngặt để đảm bảo chất lượng:

• Vắc xin phải được vận chuyển ổn định và an toàn, tránh rung giật quá mức hoặc va đập để không làm giảm hiệu quả sinh miễn dịch.

• Trong suốt quá trình vận chuyển, cần duy trì nhiệt độ bảo quản ổn định, kiểm soát các yếu tố như độ ẩm, ánh sáng và các tác nhân có thể làm ảnh hưởng đến chất lượng vắc xin.

Hướng dẫn cách bảo quản vắc xin đúng cách

Quy trình bảo quản vắc xin cần tuân thủ nghiêm ngặt trong dây chuyền lạnh (Cold Chain) để đảm bảo chất lượng vắc xin từ khi sản xuất, lưu kho, vận chuyển cho đến khi sử dụng. Mỗi loại vắc xin đều có điều kiện bảo quản riêng theo hướng dẫn của nhà sản xuất và cần phải được kiểm soát chặt chẽ về nhiệt độ và môi trường bảo quản.

Bảo quản vắc xin trong kho lạnh

Theo quy định tại Thông tư 34/2018/TT-BYT ngày 16/11/2018 của Bộ Y tế và Nghị định 104/2016/NĐ-CP ngày 1/7/2016 của Chính phủ, vắc xin phải được bảo quản trong kho lạnh đạt chuẩn để đảm bảo chất lượng. Cụ thể:

• Kho lạnh bảo quản vắc xin phải đáp ứng tiêu chuẩn Thực hành bảo quản thuốc tốt (Good Storage Practices - GSP).

• Quá trình vận chuyển vắc xin từ kho bảo quản đến điểm tiêm chủng phải sử dụng phương tiện chuyên dụng như xe lạnh, phích vắc xin hoặc hòm lạnh để duy trì nhiệt độ ổn định.

• Vắc xin cần được bảo quản chuyên biệt trong thiết bị dây chuyền lạnh, không được đặt chung với các sản phẩm khác.

• Nhiệt độ kho lạnh phải duy trì ổn định từ 2 – 8 độ C.

• Hệ thống theo dõi nhiệt độ phải hoạt động liên tục trong quá trình bảo quản, vận chuyển và sử dụng, đồng thời ghi chép đầy đủ thông số nhiệt độ để kiểm soát chặt chẽ.

• Nhân viên y tế có trách nhiệm kiểm tra tình trạng bảo quản và các thông tin liên quan khi tiếp nhận vắc xin.

• Vắc xin cần được sắp xếp khoa học, đúng vị trí để tránh tình trạng đông băng làm ảnh hưởng đến chất lượng.

• Khi thao tác với hộp, lọ vắc xin, cần đảm bảo vệ sinh nghiêm ngặt.

• Nhiệt độ bảo quản vắc xin phải được theo dõi liên tục 24/24, kể cả vào các ngày nghỉ, ngày lễ. Việc ghi chép nhiệt độ phải thực hiện ít nhất 2 lần/ngày, vào đầu và cuối ngày làm việc.

• Các kho lạnh tại tuyến tỉnh, quận, huyện cần trang bị nhiệt kế điện tử và chỉ thị đông băng để theo dõi nhiệt độ bảo quản. Đối với các điểm bảo quản ở xã, phường, cần có nhiệt kế điện tử để giám sát nhiệt độ trong phích vắc xin hoặc hòm lạnh.

Bảo quản vắc xin trong quá trình tiêm chủng

• Tại điểm tiêm chủng, vắc xin phải được bảo quản trong tủ lạnh chuyên dụng, hòm lạnh hoặc phích lạnh nhằm duy trì nhiệt độ từ 2 – 8 độ C từ khi bắt đầu đến khi kết thúc buổi tiêm.

• Nếu cần lưu trữ vắc xin tại điểm tiêm chủng, nhân viên y tế phải kiểm tra và ghi chép nhiệt độ bảo quản tối thiểu hai lần mỗi ngày.

• Những lọ vắc xin chưa mở sau buổi tiêm chủng phải tiếp tục được bảo quản trong kho lạnh đạt chuẩn GSP hoặc hệ thống dây chuyền lạnh để sử dụng trong lần tiêm kế tiếp.

Hệ thống bảo quản vắc xin tại Trung tâm Tiêm chủng Long Châu

Trung tâm Tiêm chủng Long Châu cam kết cung cấp dịch vụ tiêm chủng an toàn với các loại vắc xin thế hệ mới từ các hãng dược phẩm uy tín. Tất cả vắc xin tại Long Châu đều được bảo quản trong kho lạnh đạt chuẩn GSP, đảm bảo chất lượng và an toàn tuyệt đối cho người sử dụng.

Hệ thống kho lạnh tại Long Châu duy trì nhiệt độ bảo quản nghiêm ngặt từ 2 – 8 độ C. Nhân viên theo dõi nhiệt độ kho lạnh 2 lần/ngày, kể cả ngày nghỉ, ngày lễ. Dữ liệu nhiệt độ được ghi chép, kiểm tra và lưu trữ đầy đủ để đảm bảo vắc xin luôn được bảo quản trong điều kiện tốt nhất.

Với hệ thống dây chuyền lạnh đạt chuẩn quốc tế, Trung tâm Tiêm chủng Long Châu cam kết bảo quản vắc xin trong điều kiện tối ưu, duy trì chất lượng vắc xin nguyên vẹn, an toàn và đạt hiệu quả chủng ngừa cao nhất.