Vì sao vết tiêm phòng bị sưng cứng lâu ngày và cách xử lý hiệu quả

Tiêm phòng là một biện pháp quan trọng giúp bảo vệ sức khỏe khỏi nhiều bệnh truyền nhiễm nguy hiểm. Tuy nhiên, sau mỗi lần tiêm, cơ thể đôi khi phản ứng bằng việc tạo ra các vết sưng hoặc cứng tại vị trí tiêm. Đây là một hiện tượng khá phổ biến và thường chỉ kéo dài trong một thời gian ngắn. Tuy nhiên, khi vết tiêm phòng bị sưng cứng lâu ngày, người bệnh có thể cảm thấy lo lắng. Vậy nguyên nhân là gì và có cách nào để giảm thiểu tình trạng này không? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

Nguyên nhân khiến vết tiêm phòng bị sưng cứng lâu ngày sau khi tiêm chủng

Việc tiêm vắc xin có thể khiến một số trẻ gặp phải phản ứng phụ, trong đó tình trạng sưng cứng tại chỗ tiêm khá phổ biến. Nguyên nhân dẫn đến hiện tượng này có thể đến từ nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm tâm lý của trẻ, đặc điểm cơ địa, loại vắc xin sử dụng hoặc sai sót trong quá trình tiêm chủng.

Cơ địa của trẻ

Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ có làn da mỏng manh hơn so với người trưởng thành. Lớp sừng của da trẻ mỏng hơn khoảng 30%, trong khi lớp biểu bì cũng mỏng hơn khoảng 20%. Do cấu trúc da chưa hoàn thiện, khả năng bảo vệ kém hơn, nên khi tiêm vắc xin, trẻ dễ gặp phản ứng viêm mạnh hơn tại vị trí tiêm.

Phản ứng do loại vắc xin

Một số vắc xin có thể gây ra phản ứng phụ sau tiêm như sưng đỏ, đau nhức hoặc thậm chí sưng hạch ở nách. Chẳng hạn, vắc xin phòng lao (BCG) thường để lại vết sẹo nhỏ tại vị trí tiêm trong vòng 6 tuần. Đây là phản ứng bình thường, cho thấy cơ thể trẻ đã kích hoạt hệ miễn dịch để bảo vệ trước bệnh lao. Vì vậy, cha mẹ không cần quá lo lắng khi thấy những dấu hiệu này.

Phản ứng với thành phần vắc xin

Vắc xin không chỉ chứa kháng nguyên mà còn có các thành phần khác như tá dược hoặc chất bảo quản để duy trì hiệu quả của vắc xin. Một số trẻ có thể nhạy cảm hoặc dị ứng với các thành phần này, dẫn đến tình trạng sưng cứng tại chỗ tiêm. Tuy nhiên, phản ứng này thường không nghiêm trọng và sẽ tự khỏi sau vài ngày.

Sai sót trong quy trình tiêm chủng

Nếu nhân viên y tế thực hiện sai kỹ thuật tiêm hoặc vắc xin không được bảo quản đúng cách, trẻ có thể gặp phản ứng sưng đau tại vị trí tiêm. Tuy nhiên, các cơ sở y tế uy tín như Trung tâm Tiêm chủng Long Châu luôn đảm bảo quy trình bảo quản vắc xin, vận chuyển và tiêm chủng nghiêm ngặt, giúp hạn chế tối đa tình trạng này.

Trùng hợp với bệnh lý khác

Trong một số trường hợp, trẻ bị sưng cứng tại vị trí tiêm không phải do vắc xin mà trùng hợp với việc trẻ đang mắc bệnh hoặc đang sử dụng thuốc điều trị. Điều này có thể gây nhầm lẫn, khiến cha mẹ lo lắng không cần thiết.

Tâm lý của trẻ

Nhiều trẻ cảm thấy sợ hãi khi tiêm, dẫn đến căng thẳng, thở nhanh, chóng mặt, nôn ói hoặc vã mồ hôi. Một số trường hợp hiếm gặp, trẻ có thể ngất xỉu tạm thời. Để giúp con có tâm lý thoải mái hơn, cha mẹ nên vỗ về, trò chuyện nhẹ nhàng và giúp trẻ thư giãn trước khi tiêm.

Cách xử lý khi vết tiêm phòng bị sưng cứng lâu ngày

Chườm ấm hoặc chườm lạnh

• Trong 24 giờ đầu sau tiêm, có thể chườm mát để giảm sưng.

• Sau 24 giờ, chườm ấm nhẹ để giúp vết tiêm tan nhanh hơn.

Giữ vệ sinh vết tiêm

• Hạn chế chạm tay vào vị trí tiêm để tránh nguy cơ nhiễm khuẩn.

• Không bóp nắn hay cọ xát mạnh vùng tiêm, vì điều này có thể làm tăng nguy cơ viêm nhiễm.

Xoa bóp nhẹ nhàng vùng tiêm

• Xoa bóp nhẹ nhàng giúp lưu thông máu, giảm sưng cứng.

• Không nên ấn mạnh hoặc chà xát quá nhiều.

Dùng thuốc giảm đau, kháng viêm

• Nếu vị trí tiêm gây đau nhức, khó chịu, có thể sử dụng thuốc giảm đau theo chỉ định của bác sĩ hoặc dược sĩ.

• Không nên lạm dụng và cần đảm bảo rằng người tiêm không bị dị ứng với bất kỳ thành phần nào của thuốc.

Theo dõi các dấu hiệu bất thường

• Nếu vết tiêm đỏ nhiều, đau, chảy dịch hoặc không giảm sau hơn 7 ngày, cần đưa trẻ đi khám bác sĩ.

• Nếu trẻ có sốt cao, quấy khóc không dứt, cần được kiểm tra ngay.

Khi nào cần đưa trẻ đi bác sĩ nếu vết tiêm phòng bị sưng cứng lâu ngày?

Thông thường, vết tiêm của trẻ sẽ giảm sưng cứng sau 1 - 2 ngày, ngoại trừ vắc xin lao (BCG). Trong thời gian này, bố mẹ nên theo dõi tình trạng vết tiêm, chăm sóc trẻ sau tiêm đúng cách và có thể sử dụng thuốc hạ sốt, giảm đau theo hướng dẫn của bác sĩ.

Tuy nhiên, nếu vết tiêm không cải thiện, kèm theo các dấu hiệu như sốt cao kéo dài, trẻ bỏ bú, vết tiêm có mủ hoặc đau nhức dai dẳng hơn một tuần, bố mẹ cần đưa trẻ đến cơ sở y tế ngay. Đây có thể là dấu hiệu của một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, cần được thăm khám và xử lý kịp thời.

Mặc dù các phản ứng sau tiêm là điều khó tránh khỏi, nhưng vắc xin vẫn là biện pháp an toàn và mang lại lợi ích to lớn trong phòng bệnh. Để giảm thiểu rủi ro, bố mẹ nên đưa trẻ đi tiêm đúng lịch, đủ liều và tuân thủ hướng dẫn an toàn tiêm chủng nhằm đảm bảo hiệu quả bảo vệ tốt nhất.

Vết tiêm phòng bị sưng cứng lâu ngày có thể là một phản ứng bình thường của cơ thể hoặc dấu hiệu cần theo dõi kỹ hơn. Việc chăm sóc đúng cách và nhận biết dấu hiệu nguy hiểm sẽ giúp cha mẹ yên tâm hơn. Nếu tình trạng này kéo dài hoặc có dấu hiệu bất thường, hãy đưa bé đi khám để được tư vấn và điều trị kịp thời.

Trung tâm Tiêm chủng Long Châu cung cấp nhiều dịch vụ tiêm chủng linh hoạt như tiêm lẻ, tiêm theo yêu cầu, đặt giữ vắc xin trực tiếp hoặc online. Với các ưu điểm vượt trội như kỹ thuật tiêm êm ái, ít đau, vắc xin chính hãng đa dạng, giá cả hợp lý và hệ thống bảo quản đạt chuẩn GSP, Long Châu tự hào là địa chỉ uy tín, mang đến trải nghiệm tiêm chủng an toàn và chất lượng cho khách hàng.