Vì sao quan hệ đúng ngày rụng trứng mà vẫn không có thai? Những điều cần biết

Theo Tổ chức Y tế Thế giới, khoảng 1/6 các cặp vợ chồng gặp khó khăn trong việc có con, dù đã cố gắng trong thời gian dài. Một trong những băn khoăn phổ biến nhất là vì sao quan hệ đúng ngày rụng trứng mà vẫn không có thai? Trong khi canh đúng thời điểm có thể giúp tăng khả năng thụ thai, thì hàng loạt yếu tố khác như chất lượng trứng hoặc tinh trùng, rối loạn nội tiết hay bất thường cơ quan sinh sản lại có thể âm thầm cản trở quá trình thụ tinh và làm tổ.

Vì sao quan hệ đúng ngày rụng trứng mà vẫn không có thai?

Việc xác định đúng thời điểm rụng trứng chỉ là một mắt xích trong chuỗi các điều kiện cần để quá trình thụ thai diễn ra thành công. Trên thực tế, khả năng mang thai còn phụ thuộc vào chất lượng giao tử (trứng và tinh trùng), độ chính xác trong việc xác định thời điểm rụng trứng, cũng như môi trường sinh sản thuận lợi để phôi có thể làm tổ và phát triển.

Tỷ lệ thụ thai mỗi chu kỳ, ngay cả trong điều kiện lý tưởng, vẫn ở mức khá thấp (khoảng 20 - 30% với phụ nữ trẻ và giảm còn dưới 5% ở phụ nữ từ 40 tuổi trở lên). Điều đó có nghĩa là, ngay cả khi bạn “canh” đúng ngày rụng trứng, tuy nhiên các yếu tố còn lại không đảm bảo, khả năng mang thai vẫn bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Các nguyên nhân không thấy mang thai dù quan hệ đúng ngày rụng trứng

Việc quan hệ trùng với thời điểm rụng trứng chỉ là một trong nhiều điều kiện cần để xảy ra quá trình thụ thai. Tuy nhiên, nếu các yếu tố sinh lý khác không đồng thuận, từ chất lượng giao tử cho đến môi trường tử cung, thì việc thụ tinh và làm tổ của phôi thai sẽ bị cản trở. Dưới đây là các nguyên nhân phổ biến nhất dẫn đến việc chưa có thai dù đã canh đúng thời điểm rụng trứng, bao gồm:

Tỷ lệ tự nhiên khi thụ thai vốn không cao

Ngay cả khi thời điểm quan hệ được xác định trùng khớp với ngày rụng trứng, khả năng mang thai vẫn có giới hạn. Ở phụ nữ dưới 35 tuổi, tỷ lệ thụ thai thành công mỗi chu kỳ chỉ đạt từ 20 - 30%. Khi bước qua tuổi 35 và đặc biệt là sau 40, con số này giảm mạnh, đôi khi còn dưới 5%.

Điều này lý giải vì sao các cặp đôi khỏe mạnh vẫn có thể phải chờ nhiều tháng mới thấy tin vui, dù đã tính toán kỹ lưỡng về thời điểm.

Rối loạn rụng trứng 

Vì sao quan hệ đúng ngày rụng trứng mà vẫn không có thai? Một trong những nguyên nhân phổ biến khiến quan hệ đúng ngày rụng trứng vẫn không có thai là do chính sự rụng trứng không diễn ra như mong đợi. Khoảng 30% các ca vô sinh ở nữ giới bắt nguồn từ rối loạn rụng trứng.

Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) là nguyên nhân hàng đầu, gây rối loạn phóng noãn hoặc khiến trứng không rụng. Ngoài ra, stress kéo dài, rối loạn nội tiết tố, tuyến giáp hoạt động bất thường, prolactin cao, béo phì hoặc sụt cân quá mức cũng có thể làm gián đoạn quá trình rụng trứng.

Vấn đề chất lượng trứng hoặc tinh trùng

Không chỉ thời điểm mà chất lượng trứng và tinh trùng cũng đóng vai trò then chốt trong việc thụ thai. Một số cặp vợ chồng quan hệ đều đặn, đúng ngày nhưng vẫn không mang thai, vì tinh trùng không đủ khỏe hoặc trứng không còn đủ chất lượng để thụ tinh. Cụ thể:

• Tinh trùng yếu, ít, dị dạng hoặc di động kém: Nam giới đóng góp tới 40% nguyên nhân gây vô sinh trong các cặp đôi. Tinh trùng có thể bị giảm chất lượng do tuổi tác, lối sống không lành mạnh, stress, hút thuốc lá, uống rượu bia nhiều hoặc môi trường sống ô nhiễm. Ngoài ra, các bệnh lý như giãn tĩnh mạch thừng tinh hoặc tổn thương tinh hoàn cũng ảnh hưởng đến số lượng và chất lượng tinh trùng.
• Trứng suy giảm theo tuổi và nội tiết: Trứng cũng không tồn tại mãi. Sau tuổi 30, dự trữ buồng trứng bắt đầu giảm rõ rệt. Ở tuổi 35, trữ lượng trứng giảm mạnh và đến 40 tuổi, chỉ còn khoảng 3% so với thời kỳ đỉnh cao. Chất lượng trứng không tốt dễ dẫn đến bất thường nhiễm sắc thể, khiến quá trình thụ thai bị gián đoạn hoặc phôi khó làm tổ.

Bất thường cấu trúc đường sinh dục

Không ít trường hợp vô sinh đến từ nguyên nhân “cơ học”, tức là do cấu trúc giải phẫu bất thường hoặc tổn thương trong hệ sinh sản. Dù trứng rụng đúng ngày và tinh trùng tốt nhưng nếu đường đi của trứng bị cản trở hoặc tử cung không tiếp nhận phôi thì thụ thai vẫn thất bại. Chẳng hạn như:

• Tắc vòi trứng hoặc viêm nhiễm vùng chậu: Vòi trứng là nơi diễn ra quá trình thụ tinh nhưng lại rất dễ bị tổn thương do viêm nhiễm kéo dài hoặc biến chứng từ các bệnh lây qua đường tình dục. Khi bị tắc, trứng và tinh trùng không thể gặp nhau. Một số trường hợp có thể không có triệu chứng rõ ràng cho đến khi kiểm tra chuyên sâu.
• U xơ tử cung, polyp hoặc lạc nội mạc tử cung: Những khối bất thường trong tử cung như polyp, u xơ hoặc mô lạc nội mạc có thể khiến nội mạc tử cung không đủ điều kiện để phôi làm tổ. Tình trạng này cũng có thể gây ra kinh nguyệt bất thường, đau vùng chậu hoặc sảy thai sớm nếu có thai.

Xác định sai thời điểm rụng trứng

Một trong những lý do thường gặp nhưng lại dễ bị bỏ qua là việc tính sai ngày rụng trứng. Nhiều người tin rằng ngày thứ 14 của chu kỳ là “chuẩn”. Tuy nhiên, thực tế thì thời điểm rụng trứng có thể dao động tùy cơ địa: 

• Chu kỳ kinh nguyệt không đều hoặc không rụng trứng: Không phải ai cũng có chu kỳ đều 28 ngày. Nếu chu kỳ dao động từ 24 - 35 ngày hoặc thay đổi liên tục, việc xác định thời điểm rụng trứng theo công thức truyền thống sẽ rất sai lệch. Có những người thậm chí không rụng trứng dù có kinh đều, khiến việc canh ngày trở nên vô nghĩa.
• Phương pháp tính ngày không chính xác: Các ứng dụng hoặc lịch rụng trứng chỉ mang tính chất tham khảo. Để xác định chính xác hơn, nên dùng que thử LH, theo dõi nhiệt độ cơ thể mỗi sáng, hoặc tốt nhất là siêu âm nang noãn định kỳ tại phòng khám chuyên khoa.

Khi nào cần đi khám bác sĩ?

Nếu bạn và bạn đời đã cố gắng quan hệ đều đặn trong vòng 6 - 12 tháng mà vẫn không có thai, đừng tiếp tục chờ đợi trong lo lắng. Việc khám sớm sẽ giúp tìm ra nguyên nhân và điều trị đúng hướng.

Các dấu hiệu nên đi khám bao gồm: 

• Kinh nguyệt không đều hoặc mất kinh;
• Đã biết có PCOS hoặc lạc nội mạc tử cung;
• Tiền sử viêm nhiễm phụ khoa;
• Người chồng có bất thường về tinh dịch hoặc có đau vùng chậu kéo dài.

Phương án điều trị và cải thiện khi quan hệ đúng ngày vẫn chưa có thai

Điều trị vô sinh hiện nay đa dạng và tiến bộ. Tuy nhiên, hướng can thiệp phụ thuộc vào nguyên nhân cụ thể và độ tuổi của cặp vợ chồng. Dưới đây là hướng điều trị và cách cải thiện trình trạng quan hệ đúng ngày nhưng vẫn chưa có thai, cụ thể như sau:

• Thay đổi lối sống và dinh dưỡng: Giảm stress, ngủ đủ giấc, tập thể dục đều đặn và duy trì chỉ số BMI từ 18 - 24 là nền tảng để điều hòa nội tiết tố và cải thiện khả năng sinh sản. Việc bổ sung vi chất, đặc biệt là acid folic, kẽm, vitamin D cũng có lợi.
• Hỗ trợ rụng trứng: Với phụ nữ bị rối loạn rụng trứng, bác sĩ có thể kê thuốc như Clomiphene citrate, Letrozole hoặc Metformin. Quá trình này thường đi kèm theo dõi siêu âm nang noãn để xác định thời điểm rụng trứng chính xác.
• Can thiệp y khoa nếu có bất thường giải phẫu: Nếu phát hiện vòi trứng tắc, u xơ, polyp cổ tử cung hoặc mô lạc nội mạc, có thể cần phẫu thuật để khắc phục. Nếu đã lớn tuổi hoặc gặp nhiều vấn đề cùng lúc, phương án thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) sẽ được cân nhắc.
• Cải thiện chất lượng tinh trùng ở nam giới: Nam giới nên tránh nhiệt độ cao vùng kín, hạn chế sử dụng rượu bia, thuốc lá và ăn uống lành mạnh. Việc bổ sung L-carnitine, vitamin C, E và omega-3 đã được chứng minh có lợi cho sức khỏe tinh trùng.

Việc quan hệ đúng ngày rụng trứng giúp tăng cơ hội thụ thai, nhưng không phải yếu tố duy nhất quyết định kết quả. Khi thụ thai không xảy ra dù đã canh đúng thời điểm, điều quan trọng là phải xem xét toàn diện các yếu tố sinh sản ở cả hai vợ chồng. Thay vì lo lắng mơ hồ, bạn nên chủ động thăm khám và tìm hiểu rõ vì sao quan hệ đúng ngày rụng trứng mà vẫn không có thai, từ đó có hướng điều trị phù hợp và hiệu quả nhất.