Vắc xin phòng ngừa sốt xuất huyết hiện đang nhận được nhiều sự quan tâm từ xã hội, bởi đây là biện pháp hiệu quả giúp ngăn ngừa bệnh và ngăn chặn những biến chứng nguy hiểm. Tình trạng sốt xuất huyết ngày càng gia tăng và lan rộng trong cộng đồng, kèm theo những biến chứng nặng nề như suy tạng, xuất huyết não, thậm chí có thể dẫn đến tử vong. Vì sao nên tiêm phòng sốt xuất huyết? Ai là đối tượng nên tiêm? Tiêm ở đâu và cần bao nhiêu mũi để đạt hiệu quả tối ưu? Bài viết dưới đây sẽ cung cấp những thông tin chi tiết và giải đáp cho những câu hỏi này.
Sốt xuất huyết là gì?
Sốt xuất huyết là một bệnh nhiễm trùng thường phổ biến ở các vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới do virus Dengue, lây lan qua muỗi. Ban đầu, người mắc bệnh có thể gặp các triệu chứng như sốt, đau đầu, đau cơ và phát ban. Khi tình trạng trở nên nghiêm trọng, các dấu hiệu khác như xuất huyết, chóng mặt, đau đầu dữ dội, bầm tím trên da, huyết áp cao và khó thở có thể xuất hiện.
Hầu hết bệnh nhân sẽ hồi phục trong khoảng 1-2 tuần nếu được nghỉ ngơi, ăn uống hợp lý và sử dụng thuốc giảm triệu chứng theo hướng dẫn của bác sĩ. Tuy nhiên, đối với những trường hợp nghiêm trọng, phải điều trị tại bệnh viện để quản lý các biến chứng và giảm thiểu nguy cơ tử vong.
/vi_sao_nen_tiem_phong_sot_xuat_huyet_1_2d89853600.jpg)
Vắc xin sốt xuất huyết có cơ chế hoạt động như thế nào?
Vắc xin sốt xuất huyết kích thích hệ miễn dịch sản sinh kháng thể chống lại các thành phần kháng nguyên của huyết thanh virus Dengue. Những virus này đã được làm giảm độc lực, nghĩa là chúng không còn khả năng gây bệnh nhưng vẫn đủ khả năng kích thích phản ứng miễn dịch.
Khi vắc xin được tiêm vào cơ thể, hệ miễn dịch sẽ phản ứng bằng cách sản xuất kháng thể để nhận diện và tiêu diệt các kháng nguyên. Quá trình này còn tạo ra các tế bào trí nhớ miễn dịch, giúp cơ thể "ghi nhớ" cách thức phản ứng trước đó. Nhờ vậy, hệ thống miễn dịch sẽ chủ động bảo vệ cơ thể trước cả bốn tuýp huyết thanh của virus Dengue, từ đó ngăn ngừa bệnh sốt xuất huyết nếu sau này bị muỗi mang virus tấn công.
Vì sao nên tiêm phòng sốt xuất huyết?
Sốt xuất huyết Dengue là một trong những bệnh truyền nhiễm phổ biến ở Việt Nam, đặc biệt dễ bùng phát trong mùa mưa và có khả năng gây dịch. Bệnh do virus Dengue gây ra, bao gồm bốn loại huyết thanh: DEN-1, DEN-2, DEN-3 và DEN-4. Muỗi Aedes là tác nhân chính lây truyền bệnh này.
Tiêm vắc xin phòng sốt xuất huyết rất quan trọng, vì muỗi Aedes có khả năng sinh sản và sống lâu. Một con muỗi cái có thể đẻ từ 100 đến 200 trứng. Trong điều kiện thuận lợi, trứng sẽ nở thành ấu trùng sau khoảng 2 ngày, và chỉ cần 7 ngày để phát triển thành muỗi trưởng thành.
Môi trường và khí hậu ở Việt Nam rất thuận lợi cho sự sinh trưởng của muỗi Aedes, tạo điều kiện cho chúng lây truyền virus Dengue. Điều này có nghĩa là chúng ta đang sống trong một môi trường mà muỗi có thể tấn công và lây nhiễm virus bất cứ lúc nào. Do đó, việc tiêm vắc xin sốt xuất huyết trở nên cần thiết để bảo vệ sức khỏe.
Ngoài ra, các hệ lụy khi mắc sốt xuất huyết cũng rất nghiêm trọng. Nếu bệnh nhẹ, người bệnh có thể trải qua sốt cao, đau nhức toàn thân. Trong trường hợp nặng, bệnh có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm như chảy máu nội tạng, suy tạng, rối loạn đông máu, và giảm huyết áp đột ngột, thậm chí tử vong nếu không được điều trị kịp thời.
Tiêm vắc xin phòng sốt xuất huyết không chỉ giúp cơ thể tạo ra kháng thể đặc hiệu để chống lại các tuýp virus gây bệnh, mà còn giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh và hạn chế những hậu quả tiêu cực đến sức khỏe cá nhân cũng như cộng đồng.
/vi_sao_nen_tiem_phong_sot_xuat_huyet_2_e53de57da0.jpg)
Nên tiêm phòng vắc xin sốt xuất huyết cho đối tượng nào?
Vắc xin sốt xuất huyết, hiện được WHO khuyến cáo sử dụng, áp dụng cho trẻ em và người lớn từ 9 đến 45 tuổi tại các khu vực có tỷ lệ lây truyền cao. Việc tiêm chủng chỉ nên thực hiện cho những người đã từng mắc sốt xuất huyết hoặc có kết quả xét nghiệm huyết thanh dương tính với virus Dengue, nhằm giảm nguy cơ phản ứng bất lợi.
Vắc xin chống chỉ định cho trẻ dưới 9 tuổi, người chưa từng nhiễm virus Dengue, người dị ứng với thành phần của vắc xin, hoặc đang mắc bệnh cấp tính.
Đối với phụ nữ mang thai và cho con bú, hiện chưa đủ dữ liệu để khuyến cáo tiêm ngừa. Việc tiêm chủng cần được thực hiện theo hướng dẫn chuyên môn và tham khảo ý kiến bác sĩ.
Vắc xin ngừa sốt xuất huyết có tác dụng trong bao lâu?
Vắc xin sốt xuất huyết Qdenga đã được chứng minh có hiệu quả tích lũy trong việc bảo vệ chống lại virus sốt xuất huyết (về mặt virus học) kéo dài đến 4,5 năm sau liều tiêm thứ hai. Điều đáng chú ý là hiệu quả này không phụ thuộc vào tình trạng huyết thanh ban đầu của người được tiêm, tức là vắc xin có thể áp dụng cho cả những người đã hoặc chưa từng nhiễm virus Dengue trước đó.
Vắc xin Qdenga được dung nạp tốt và các nghiên cứu lâm sàng kéo dài 54 tháng ghi nhận không có rủi ro an toàn nghiêm trọng nào. Các phản ứng sau tiêm chủ yếu nhẹ hoặc trung bình, như đau tại chỗ tiêm, sốt nhẹ, và tự khỏi sau vài ngày. Đặc biệt, không có trường hợp sốt xuất huyết nặng nào được ghi nhận ở những người đã tiêm vắc xin, ngay cả khi họ mắc lại sốt xuất huyết sau tiêm.
Một ưu điểm khác của Qdenga là không yêu cầu xét nghiệm sàng lọc huyết thanh trước tiêm, giúp việc triển khai tiêm chủng dễ dàng hơn và phù hợp với nhiều đối tượng, bao gồm cả những người chưa từng mắc sốt xuất huyết.
Lưu ý: Hiệu quả của vắc xin cao nhất trong 2-3 năm đầu tiên sau khi tiêm, và có thể giảm dần theo thời gian. Do đó, người tiêm cần theo dõi các khuyến nghị y tế để bảo đảm hiệu quả phòng bệnh lâu dài.
Các vấn đề lưu ý trong tiêm phòng bệnh sốt xuất huyết
Lịch tiêm phòng sốt xuất huyết cho trẻ
Vắc xin phòng sốt xuất huyết được tiêm cho trẻ từ 4 tuổi trở lên. Mỗi lần tiêm là 0,5ml và được tiêm dưới da.
Lịch tiêm:
- Mũi 1: Lần đầu tiên tiêm.
- Mũi 2: 3 tháng sau mũi 1.
/vi_sao_nen_tiem_phong_sot_xuat_huyet_4_8f5bf4a775.jpg)
Những tác dụng không mong muốn khi tiêm vắc xin phòng bệnh sốt xuất huyết
Những phản ứng này thường xuất hiện trong vòng 2 ngày sau khi tiêm, ở mức độ từ nhẹ đến trung bình, và kéo dài trong thời gian ngắn (1-3 ngày). Đặc biệt, các tác dụng này xuất hiện ít hơn sau liều tiêm Qdenga thứ hai so với liều tiêm đầu tiên.
- Đau tại vị trí tiêm;
- Đau đầu;
- Đau cơ;
- Ban đỏ tại vị trí tiêm;
- Cảm giác khó chịu;
- Mệt mỏi;
- Sốt.
Địa điểm tiêm vắc xin phòng bệnh sốt xuất huyết
Trung tâm tiêm chủng Long Châu tự hào cung cấp vắc xin Qdenga, một giải pháp hiện đại trong việc phòng ngừa bệnh sốt xuất huyết Dengue - căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm phổ biến ở các vùng nhiệt đới. Được sản xuất bởi các tập đoàn y tế danh tiếng toàn cầu, vắc xin Qdenga đảm bảo hiệu quả và an toàn, giúp giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh cũng như các biến chứng nghiêm trọng liên quan đến sốt xuất huyết.
Tại trung tâm tiêm chủng Long Châu, chúng tôi cung cấp các dịch vụ tiêm chủng linh hoạt như tiêm lẻ, tiêm theo gói và dịch vụ đặt lịch tiêm online, nhằm mang lại sự thuận tiện tối đa cho khách hàng. Đội ngũ y tá chuyên nghiệp và được đào tạo bài bản của chúng tôi luôn sẵn sàng hỗ trợ, cam kết mang đến trải nghiệm tiêm chủng an toàn và thoải mái. Đặc biệt, vắc xin Qdenga không chỉ phù hợp cho người lớn mà còn cho trẻ em, tạo ra một giải pháp phòng bệnh toàn diện cho cả gia đình.
/vi_sao_nen_tiem_phong_sot_xuat_huyet_5_fb0f8e64a3.jpg)
Vắc xin phòng ngừa sốt xuất huyết là một phần quan trọng trong chương trình tiêm chủng toàn cầu, giúp hạn chế sự lây lan của dịch bệnh. Sự cần thiết của vắc xin này trở nên cấp bách hơn bao giờ hết khi tình hình sốt xuất huyết đang có xu hướng gia tăng tại Việt Nam.