Trẻ sơ sinh đi ngoài nhiều lần trong ngày có sao không?

Hệ tiêu hóa của trẻ trong những năm tháng đầu đời còn rất non nớt. Chính vì thế, việc trẻ đi ngoài nhiều lần trong ngày không hẳn là bất thường. Tuy nhiên, nếu số lần quá nhiều kèm theo các dấu hiệu như phân lỏng, có nhầy, mùi hôi hoặc trẻ có biểu hiện quấy khóc, bỏ bú, sốt,… thì có thể là dấu hiệu cảnh báo tình trạng tiêu hóa bất thường. Bài viết này giải đáp thắc mắc “Trẻ sơ sinh đi ngoài nhiều lần trong ngày có sao không?” một cách chi tiết, từ đó giúp cha mẹ hiểu rõ hơn để theo dõi, chăm sóc và chủ động phòng ngừa các tình trạng tiêu hóa bất thường một cách hiệu quả.

Trẻ sơ sinh đi ngoài nhiều lần trong ngày có sao không?

Vậy, trẻ sơ sinh đi ngoài nhiều lần trong ngày có sao không? Trong đa số trường hợp, trẻ sơ sinh đi ngoài nhiều lần trong ngày là hiện tượng sinh lý bình thường, nhất là ở những trẻ bú mẹ hoàn toàn. Tuy nhiên, cha mẹ vẫn cần theo dõi sát để phát hiện các dấu hiệu bất thường nếu có.

Trẻ trong 1 – 2 tháng đầu có thể đi ngoài từ 5 – 10 lần/ngày, phân thường lỏng sệt, màu vàng, không có mùi hôi. Đây là biểu hiện hoàn toàn bình thường nếu trẻ tăng cân đều, bú tốt, ngủ ngoan. Tuy nhiên, cần đặc biệt lưu ý nếu trẻ có các dấu hiệu như:

• Phân lỏng toàn nước, có máu, có chất nhầy, mùi tanh khó chịu.
• Sốt, bỏ bú, nôn nhiều, khó chịu, quấy khóc liên tục.
• Các dấu hiệu mất nước như da khô, môi nứt, mắt trũng,…

Trong những trường hợp này, trẻ sơ sinh đi ngoài nhiều lần trong ngày có thể là biểu hiện của bệnh lý tiêu chảy, rối loạn tiêu hóa hoặc nhiễm khuẩn đường ruột. Cần đưa bé đi khám ngay để tránh mất nước và biến chứng nguy hiểm. Trong số các vấn đề về tiêu hóa, tiêu chảy do virus Rota là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây mất nước nặng ở trẻ dưới 5 tuổi. Việc đưa trẻ đi tiêm vắc xin phòng tiêu chảy do Rota virus sẽ giúp ngăn ngừa tiêu chảy nghiêm trọng, bảo vệ trẻ ngay từ những tháng đầu đời là việc vô cùng quan trọng và cần thiết, cha mẹ cần lưu tâm.

Trẻ sơ sinh đi ngoài bao nhiêu lần là bình thường?

Mỗi giai đoạn phát triển sẽ có tần suất đi ngoài khác nhau ở mỗi trẻ. Dưới đây là mốc phụ huynh có thể tham khảo:

• Tuần đầu sau sinh: 4 – 10 lần/ngày.
• Từ 1 tháng tuổi: 1 – 5 lần/ngày.
• Từ 2 tháng trở lên: Có thể 1 – 2 lần/ngày hoặc 1 lần/2 ngày.

Ngoài ra, sự khác biệt còn tùy vào loại sữa bé đang sử dụng:

• Trẻ bú mẹ hoàn toàn: Đi ngoài nhiều hơn, phân mềm, vàng sệt, không mùi.
• Trẻ bú sữa công thức: Đi ngoài ít hơn, phân rắn hơn, đôi khi có màu xanh.

Điều này là do sữa mẹ dễ tiêu hóa hơn, lại chứa nhiều enzym hỗ trợ tiêu hóa và lợi khuẩn giúp bé bài tiết thường xuyên hơn.

Nguyên nhân khiến trẻ đi ngoài nhiều lần nhưng không đáng lo

Trong hầu hết các trường hợp, trẻ sơ sinh đi ngoài nhiều lần trong ngày không phải là vấn đề nghiêm trọng. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến:

• Hệ tiêu hóa chưa hoàn thiện: Trẻ sơ sinh mới phát triển hệ vi sinh đường ruột nên dễ đi ngoài nhiều lần.
• Bú mẹ hoàn toàn: Sữa mẹ có chứa thành phần dễ tiêu, giúp nhu động ruột hoạt động đều đặn.
• Phản xạ dạ dày – đại tràng (gastrocolic reflex): Sau khi bú, ruột của bé có phản xạ co bóp khiến bé đi ngoài nhiều lần.
• Chế độ ăn của mẹ: Một số thức ăn cay, tanh hoặc gây đầy hơi có thể ảnh hưởng gián tiếp đến phân của bé (nếu đang bú mẹ).

Dấu hiệu cho thấy trẻ vẫn khỏe mạnh

• Trẻ bú tốt, tăng cân đều, không sụt cân, suy dinh dưỡng,...
• Ngủ ngon, không quấy khóc;
• Phân vàng, mềm, không có mùi thối, không có máu hay nhầy.

Khi nào cha mẹ nên đưa trẻ đi khám bác sĩ?

Cha mẹ tuyệt đối không nên chủ quan khi thấy trẻ sơ sinh đi ngoài nhiều lần trong ngày nếu kèm theo các dấu hiệu sau:

• Phân bất thường: Có máu, nhầy, màu xanh đậm hoặc trắng bạc, bọt hoặc phân lỏng toàn nước nhiều lần liên tục. Đây là biểu hiện có thể liên quan đến nhiễm khuẩn đường ruột, tiêu chảy do virus hoặc bệnh lý về tiêu hóa.
• Sốt kéo dài: Nếu trẻ đi ngoài nhiều kèm sốt từ 38°C trở lên, đặc biệt là sốt không giảm sau khi hạ sốt hoặc kèm theo run lạnh, hãy đưa trẻ đi khám ngay để loại trừ nhiễm trùng tiêu hóa hoặc toàn thân.
• Bỏ bú, bú kém: Trẻ sơ sinh thường bú đều đặn mỗi 2 – 3 giờ. Nếu trẻ bú ít, ngậm bú hời hợt hoặc từ chối bú, có thể là dấu hiệu cơ thể đang mệt mỏi, suy yếu, mất nước hoặc nhiễm trùng.
• Nôn ói liên tục: Nếu trẻ vừa bú xong đã nôn hết hoặc nôn liên tục trong ngày, đi kèm với tiêu chảy thì rất dễ dẫn đến mất nước nghiêm trọng.
• Dấu hiệu mất nước: Bao gồm môi khô, da nhăn, thóp lõm, mắt trũng, bé ít hoặc không tiểu trong 6 giờ liên tục. Trẻ mất nước nặng cần cấp cứu kịp thời.
• Bé lừ đừ, ít vận động, không phản ứng với kích thích: Là dấu hiệu cho thấy trẻ đang trong tình trạng nguy hiểm cần được chăm sóc y tế ngay.

Trong những trường hợp này, phụ huynh cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để bác sĩ kiểm tra, làm xét nghiệm phân nếu cần và hướng dẫn điều trị phù hợp.

Cách chăm sóc và phòng ngừa tiêu chảy ở trẻ sơ sinh

Phòng bệnh sẽ luôn hơn chữa bệnh. Dưới đây là các biện pháp chăm sóc tại nhà và phòng ngừa tiêu chảy hiệu quả cho trẻ sơ sinh:

• Vệ sinh tay sạch sẽ khi chăm sóc trẻ và pha sữa;
• Tiệt trùng bình sữa, núm ti, dụng cụ ăn uống thường xuyên;
• Cho trẻ bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu;
• Không tự ý dùng thuốc cầm tiêu chảy cho trẻ sơ sinh;
• Theo dõi phản ứng tiêu hóa của bé nếu mẹ thay đổi chế độ ăn;
• Có thể tham khảo ý kiến bác sĩ để sử dụng men vi sinh phù hợp.

Một số nghiên cứu cho thấy men vi sinh (probiotic) hỗ trợ cân bằng hệ vi sinh đường ruột, đặc biệt khi bé bị rối loạn tiêu hóa nhẹ. Tuy nhiên, việc sử dụng nên có chỉ định và hướng dẫn từ bác sĩ nhi khoa. Phụ huynh không nên tự ý mua về sử dụng cho con khi không có chỉ định của bác sĩ.

Trẻ sơ sinh đi ngoài nhiều lần trong ngày có sao không? Việc trẻ sơ sinh đi ngoài nhiều lần trong ngày thường là hiện tượng bình thường, đặc biệt với trẻ đang bú mẹ. Tuy nhiên, cha mẹ không nên chủ quan, cần quan sát kỹ các dấu hiệu bất thường để xử lý kịp thời. 

Hãy duy trì việc chăm sóc đúng cách và cho trẻ tiêm phòng các loại vắc xin quan trọng đầy đủ, đặc biệt là vắc xin phòng tiêu chảy do virus Rota để giảm thiểu nguy cơ tiêu chảy cấp gây mất nước nặng ở trẻ nhỏ. Sức khỏe của trẻ bắt đầu từ sự chủ động và hiểu biết đúng đắn của người chăm sóc. Đưa trẻ đi uống vắc xin phòng tiêu chảy do Rota từ 6 tuần tuổi là một bước nhỏ, một bảo vệ lớn cho những năm tháng đầu đời khỏe mạnh.