Trẻ sơ sinh bú sữa mẹ bao nhiêu là đủ? Cách nhận biết bé bú đủ hay thiếu

Khi không chắc con đã bú đủ hay chưa, cảm giác lo lắng là điều rất dễ gặp. Bài viết dưới đây sẽ giúp mẹ giải đáp trẻ sơ sinh bú sữa mẹ bao nhiêu là đủ và hiểu rõ hơn về nhu cầu sữa của bé trong những ngày đầu đời, từ đó yên tâm hơn khi chăm sóc và theo dõi bữa bú của con yêu.

Trẻ sơ sinh bú sữa mẹ bao nhiêu là đủ?

Trên thực tế, bác sĩ có thể sử dụng một số công thức để ước tính nhu cầu sữa của trẻ dựa trên cân nặng. Theo đó, tổng lượng sữa trẻ cần trong 24 giờ thường được tính bằng: Cân nặng x 150 ml. Dung tích dạ dày ước tính của trẻ khoảng: Cân nặng x 30 ml và lượng sữa mỗi cữ thường vào khoảng ⅔ dung tích này.

Tuy nhiên, các chuyên gia nhấn mạnh rằng đây chỉ là những con số mang tính lý thuyết. Nhu cầu bú của mỗi bé còn phụ thuộc vào cảm giác đói - no tự nhiên và mức độ “thèm bú” của trẻ trong từng thời điểm. Vì vậy, mẹ không cần ép con phải uống hết bình, mà hãy quan sát tín hiệu của bé để điều chỉnh cho phù hợp.

Sau sinh 24 giờ đầu

Trong 24 giờ đầu sau sinh, trẻ sơ sinh thường bú khoảng 8 lần và làm bẩn tã trung bình 3 lần. Lượng sữa bé bú trong giai đoạn này rất ít, chỉ khoảng 15 ml mỗi cữ và chủ yếu là sữa non. Đây là hiện tượng hoàn toàn bình thường, bởi sữa mẹ thường bắt đầu về nhiều hơn sau khoảng 3 ngày.

Sữa non được xem như “siêu thực phẩm” đậm đặc, giàu năng lượng và dưỡng chất thiết yếu. Chính vì vậy, dù bú với lượng nhỏ, bé vẫn nhận đủ những gì cần thiết trong những ngày đầu đời. Mẹ có thể yên tâm, bởi ở thời điểm này, chất lượng sữa quan trọng hơn số lượng bé bú được.

Trong 1 - 2 giờ đầu sau sinh, em bé thường ở trạng thái tỉnh táo nhất, vì vậy mẹ nên cho trẻ bú càng sớm càng có lợi. Nếu bỏ lỡ “khung giờ vàng” này, bé có thể ngủ sâu và lâu hơn, khiến việc giúp bé ngậm bắt vú chuẩn trong các cữ bú đầu tiên trở nên khó khăn.

Trẻ sơ sinh dưới 2 tháng tuổi

Trong tháng đầu, hầu hết trẻ cần bú từ 8 - 12 lần mỗi ngày, cách nhau khoảng 2 - 3 giờ. Một số bé bú mẹ hoàn toàn có thể bú tới 15 lần/ngày với khoảng cách chỉ 1,5 giờ mỗi cữ. Nếu bé không tự thức dậy để bú trong vài tuần đầu, mẹ nên nhẹ nhàng đánh thức và cho con bú đúng giờ.

Thời gian bú trung bình của trẻ bú mẹ thường từ 10 - 20 phút. Một số bé có thể “ngậm chơi” lâu hơn, nhưng mẹ cần bảo đảm rằng con thực sự mút và nuốt sữa trong khoảng thời gian tối thiểu này.

Lượng sữa trẻ sơ sinh cần cho mỗi cữ thường vào khoảng 45 - 88 ml. Khi được khoảng 1 tháng tuổi, lượng bú tối thiểu thường tăng lên khoảng 118 ml mỗi lần. Khi bé ngày càng quen với việc bú mẹ, kỹ năng mút của bé cũng tốt hơn, giúp bé bú nhanh hơn mà vẫn nhận đủ lượng sữa cần thiết, đôi khi mẹ có thể không nhận ra vì con bú gọn gàng và hiệu quả hơn trước.

Dấu hiệu bé no, bú đủ sữa

Khi bé đã bú no, mẹ có thể nhận thấy một số dấu hiệu rõ ràng để dừng cữ bú, tránh tình trạng nôn hoặc trớ. Những biểu hiện thường gặp gồm:

• Bé ngừng bú, quay đầu khỏi ngực mẹ hoặc tự nhả núm vú.
• Bé bắt đầu dễ bị phân tâm bởi âm thanh hoặc sự việc xung quanh, trong khi khi còn đói, bé thường rất tập trung vào việc bú.
• Ngực mẹ mềm hơn, không còn cảm giác căng hay chảy sữa nhiều như lúc mới bắt đầu cữ bú.
• Giấc ngủ liền mạch của bé cũng là một dấu hiệu quan trọng: Nếu bé ngủ được giấc tối thiểu 45 - 60 phút, điều đó cho thấy con đã bú đủ để có năng lượng cho cả chu kỳ ngủ - thức tiếp theo.

Ngoài ra, mẹ không nên cho bé bú quá ⅔ dung tích dạ dày để hạn chế nguy cơ ọc sữa nhiều lần.

Trong 72 giờ đầu sau sinh, mẹ tiết ra sữa non giàu dưỡng chất và kháng thể giúp tăng cường hệ miễn dịch cho bé trong suốt 6 tháng đầu đời. Vì vậy, mẹ hãy cố gắng cho con bú đầy đủ nguồn sữa quý giá này.

Dấu hiệu bé bú không đủ sữa

Đây là những biểu hiện cha mẹ cần theo dõi để kịp thời điều chỉnh cách cho bú hoặc tham khảo ý kiến bác sĩ.

Thời gian bú bất thường

Mỗi bé có tốc độ bú khác nhau, nhưng trung bình một cữ bú kéo dài khoảng 10 - 20 phút. Nếu bé bú quá lâu trên 1 giờ hoặc quá ngắn dưới 10 phút, khả năng cao bé không nhận đủ sữa.

Bé chậm tăng cân

Tăng cân là chỉ dấu rõ ràng nhất cho việc bé có bú đủ hay không. Sau 10 - 14 ngày, bé thường trở lại cân nặng lúc sinh và bắt đầu tăng đều:

• 0 -3 tháng: Tăng 100 - 200 g/tuần.
• 3 - 6 tháng: Tăng 100 - 140 g/tuần.
• 6 - 12 tháng: Tăng 60 - 100 g/tuần.

Nếu bé chậm tăng cân, không tăng hoặc sụt cân nhiều, mẹ cần lưu ý khả năng bé bú chưa đủ.

Số tã ướt - tã bẩn ít

Lượng tã cũng phản ánh lượng sữa bé bú vào:

• 1 - 2 ngày tuổi: 1 - 2 tã ướt/ngày, phân su đen xanh.
• 2 - 6 ngày tuổi: 5 - 6 tã ướt/ngày, phân xanh nhạt.
• Sau ngày thứ 6: 6 - 8 tã ướt/ngày, phân vàng sáng.
• Sau 6 tuần: 6 - 8 tã ướt/ngày, phân vàng nâu.

Nếu bé thay ít hơn mức trên, có thể con đang bú không đủ.

Sữa mẹ tiết ra ít, không tăng

Trong 3 - 4 ngày đầu sau sinh, lượng sữa thường tăng dần và chuyển sang màu trắng đục. Nếu sau nhiều ngày sữa vẫn ít, rất có thể bé không nhận đủ sữa.

Ngực mẹ mềm nhanh, xẹp xuống

Nếu ngực mẹ mềm hoặc xẹp nhanh khi cho bú, điều này có thể cho thấy lượng sữa giảm, khiến bé bú không đủ.

Bụng và núm vú mẹ bị đau khi cho bú

Nếu mẹ cảm thấy đau bụng hoặc đau núm vú khi bé bú, rất có thể bé đang ngậm ti không đúng cách. Điều này không chỉ gây khó chịu cho mẹ mà còn khiến bé bú không hiệu quả và dễ bị thiếu sữa.

Không có cảm giác “châm kim” sau khi bé bú

Thông thường, sau cữ bú mẹ sẽ cảm thấy hơi “châm kim” hoặc ngứa nhẹ ở đầu ngực do sữa tiếp tục được tiết ra. Nếu không còn cảm giác này, có thể lượng sữa của mẹ đang giảm và bé cũng chưa bú đủ.

Các dấu hiệu khác cho thấy bé bú không đủ

Khi bị đói, bé thường thể hiện khá rõ qua những hành động sau:

• Vùi đầu vào ngực người đang bế.
• Dằng kéo quần áo để gây chú ý.
• Khua tay chân liên tục, cử động không yên.
• Ngủ không sâu giấc, hay quấy khóc, rên rỉ hoặc tỏ ra khó chịu.
• Mắt cử động liên tục dù đang nhắm.
• Đang ngủ nhưng nhanh chóng tỉnh dậy rồi lại thiếp đi, dấu hiệu của bé đói nhưng không bú đủ để duy trì giấc ngủ.

Tóm lại, nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ trong 6 tháng đầu là cách chăm sóc tối ưu và được các tổ chức y tế trên thế giới khuyến khích, bởi lợi ích dành cho cả mẹ và bé là vô cùng lớn. Tuy vậy, không phải mẹ nào cũng hiểu hết những kiến thức cần thiết về việc cho con bú, nhất là với những chị em lần đầu bước vào hành trình làm mẹ đầy mới mẻ và thiêng liêng này. Hy vọng với những thông tin hữu ích trên đã giúp mẹ bỉm tự tin hơn trong quá trình chăm sóc trẻ.