Thiếu kali có nguy hiểm không? Triệu chứng và cách bổ sung

Kali là khoáng chất quan trọng giúp cân bằng điện giải, duy trì chức năng cơ, tim và thần kinh. Thiếu kali là tình trạng khá phổ biến, có thể xảy ra ở nhiều đối tượng khác nhau. Nhiều người thắc mắc thiếu kali có nguy hiểm không và ảnh hưởng như thế nào đến sức khỏe.

Thiếu kali có nguy hiểm không?

Thiếu kali (hạ kali máu) có thể nguy hiểm, đặc biệt khi mức kali giảm xuống quá thấp hoặc diễn ra trong thời gian dài. Kali là khoáng chất quan trọng giữ vai trò duy trì hoạt động của tim, cơ bắp và hệ thần kinh, nên khi thiếu hụt, cơ thể sẽ phản ứng bằng nhiều triệu chứng ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe.

Ở mức độ nhẹ, thiếu kali có thể chỉ gây mệt mỏi, yếu cơ hoặc chuột rút. Tuy nhiên, nếu không được phát hiện và điều chỉnh kịp thời, tình trạng này có thể tiến triển thành thiếu kali trung bình hoặc nặng, gây mất cân bằng điện giải và ảnh hưởng đến hoạt động của các cơ quan.

Một trong những nguy cơ lớn nhất của thiếu kali là rối loạn nhịp tim, đặc biệt ở người có bệnh nền tim mạch. Mức kali quá thấp có thể khiến tim đập nhanh, loạn nhịp, thậm chí ngừng tim trong trường hợp nghiêm trọng. Ngoài ra, thiếu kali còn có thể gây yếu liệt cơ, ảnh hưởng khả năng vận động, và trong tình trạng nặng có thể làm yếu cơ hô hấp, gây khó thở.

Thiếu kali cũng làm trầm trọng hơn một số bệnh lý như tăng huyết áp, suy thận hoặc bệnh đường ruột. Với phụ nữ mang thai, thiếu kali kéo dài có thể ảnh hưởng đến sức khỏe thai kỳ và làm tăng nguy cơ chuột rút, mệt mỏi và rối loạn nhịp tim.

Vậy, thiếu kali có nguy hiểm không? Câu trả lời là “có”, đặc biệt khi kali giảm sâu hoặc xuất hiện ở những người có bệnh nền. Việc nhận biết sớm và xử lý kịp thời giúp ngăn ngừa biến chứng và bảo vệ sức khỏe lâu dài.

Triệu chứng nhận biết thiếu kali

Nhiều người lo lắng thiếu kali có nguy hiểm không, nhưng trước khi đánh giá mức độ nghiêm trọng, điều quan trọng là phải nhận biết sớm các triệu chứng của tình trạng này. Kali là khoáng chất thiết yếu giúp duy trì hoạt động của cơ, thần kinh và tim. Khi cơ thể bị thiếu hụt, hàng loạt dấu hiệu sẽ xuất hiện, từ nhẹ đến nặng, bao gồm:

• Mệt mỏi kéo dài và suy nhược toàn thân: Kali tham gia vào quá trình tạo năng lượng cho tế bào. Khi nồng độ kali giảm, cơ thể hoạt động kém hiệu quả, khiến bạn cảm thấy uể oải, thiếu sức sống dù ngủ đủ giấc.
• Chuột rút, co cơ và yếu cơ: Đây là biểu hiện rất phổ biến. Thiếu kali làm gián đoạn sự dẫn truyền tín hiệu thần kinh đến cơ bắp, khiến cơ dễ bị co rút bất thường, đau mỏi hoặc yếu hơn bình thường.
• Tim đập nhanh, hồi hộp hoặc loạn nhịp: Kali đóng vai trò ổn định nhịp tim, thiếu hụt có thể khiến tim đập không đều, cảm giác hụt nhịp hoặc đánh trống ngực. Trong trường hợp nặng, rối loạn nhịp tim có thể đe dọa tính mạng.
• Tê bì, ngứa ran tay chân: Khi kali thấp, hoạt động của hệ thần kinh ngoại biên bị ảnh hưởng, gây cảm giác tê buốt hoặc châm chích ở các chi.
• Táo bón và đầy bụng: Kali giúp cơ trơn ruột co bóp nhịp nhàng. Thiếu kali khiến nhu động ruột chậm lại, dẫn đến táo bón kéo dài hoặc khó tiêu.
• Khó thở hoặc cảm giác hụt hơi: Khi mức kali xuống rất thấp, cơ hô hấp có thể yếu đi, khiến bạn thở nông, khó lấy hơi. Đây là dấu hiệu nguy hiểm cần cấp cứu.
• Tăng huyết áp: Thiếu kali làm natri tích tụ nhiều hơn, gây tăng huyết áp ở một số người, đặc biệt là người có bệnh nền về tim mạch.

Nếu bạn xuất hiện nhiều triệu chứng cùng lúc hoặc triệu chứng tăng dần theo thời gian, hãy đi khám sớm để kiểm tra nồng độ kali và được điều trị kịp thời.

Ai dễ bị thiếu kali?

Thiếu kali có thể xảy ra ở bất kỳ ai, nhưng một số nhóm đối tượng có nguy cơ cao hơn do đặc điểm sức khỏe, lối sống hoặc tình trạng bệnh lý. Dưới đây là những nhóm dễ gặp tình trạng này:

• Người sử dụng thuốc lợi tiểu: Những thuốc lợi tiểu điều trị tăng huyết áp hoặc suy tim có thể làm tăng thải kali qua nước tiểu. Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây hạ kali máu.
• Người bị tiêu chảy hoặc nôn ói kéo dài: Khi cơ thể mất nước và điện giải quá nhiều, lượng kali cũng giảm đáng kể. Trẻ nhỏ và người cao tuổi bị tiêu chảy càng dễ thiếu kali hơn.
• Người đổ mồ hôi nhiều: Vận động viên, người tập luyện cường độ cao hoặc làm việc ngoài trời trong thời gian dài dễ mất kali qua mồ hôi, đặc biệt nếu không bù nước điện giải kịp thời.
• Người ăn uống kém hoặc kiêng khem quá mức: Những người ăn ít trái cây, rau xanh hoặc thực hiện chế độ ăn quá hạn chế (low-carb, ăn kiêng giảm cân cực đoan) dễ bị thiếu kali do khẩu phần ăn nghèo chất điện giải.
• Người mắc bệnh thận: Một số bệnh lý thận làm cơ thể thải kali nhiều hơn bình thường, dẫn đến giảm kali máu.
• Người mắc rối loạn nội tiết: Các bệnh như cường aldosterone, hội chứng Cushing có thể khiến kali bị đào thải quá mức.
• Người nghiện rượu: Rượu gây mất nước, giảm hấp thu dinh dưỡng và rối loạn điện giải, nên người uống rượu nhiều dễ thiếu kali.
• Phụ nữ mang thai: Trong thai kỳ, cơ thể cần nhiều khoáng chất hơn và dễ mất nước, khiến phụ nữ mang thai cũng là nhóm có nguy cơ thiếu kali.

Cách bổ sung kali đúng và an toàn

Để duy trì lượng kali ổn định, bạn có thể thực hiện các biện pháp đơn giản và an toàn:

• Ăn thực phẩm giàu kali: Chuối, cam, bơ, rau bina, khoai lang, đậu, cá, sữa.
• Uống đủ nước: Giúp duy trì cân bằng điện giải và hạn chế mất kali.
• Tránh các yếu tố làm mất kali: Lạm dụng thuốc lợi tiểu, rượu, cà phê, đổ mồ hôi quá nhiều.
• Bổ sung theo chỉ định bác sĩ: Viên kali hoặc truyền tĩnh mạch khi thiếu nặng.
• Kiểm tra định kỳ: Đặc biệt với người có bệnh tim, thận hoặc đang dùng thuốc ảnh hưởng kali.

Việc thiếu kali nếu kéo dài có thể gây ra những rối loạn nghiêm trọng về tim mạch, cơ bắp và thần kinh. Do đó, nắm rõ thông tin về thiếu kali có nguy hiểm không, nhận biết triệu chứng và bổ sung đúng cách là điều cần thiết. Chế độ ăn cân bằng, uống đủ nước và kiểm tra định kỳ sẽ giúp duy trì lượng kali hợp lý, bảo vệ sức khỏe tổng thể.