Thai bao nhiêu tuần thì quay đầu? Nguyên nhân khiến thai nhi không quay đầu

Việc theo dõi sự phát triển và thay đổi vị trí của thai nhi trong từng giai đoạn là điều rất quan trọng. Hiểu rõ thai bao nhiêu tuần thì quay đầu không chỉ là tín hiệu tốt cho sức khỏe thai nhi mà còn giúp bác sĩ tiên lượng phương pháp sinh phù hợp và an toàn nhất cho mẹ. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết, dựa trên các nguồn y khoa đáng tin cậy, về thời điểm quay đầu, dấu hiệu nhận biết, nguyên nhân gây khó khăn và các cách hỗ trợ an toàn để mẹ bầu chuẩn bị tốt nhất cho ngày sinh.

Thai bao nhiêu tuần thì quay đầu? 

Thai bao nhiêu tuần thì quay đầu? Theo Hiệp hội Thai kỳ Hoa Kỳ (American Pregnancy Association), thai nhi thường quay đầu (ngôi đầu, với đầu hướng xuống dưới khung chậu) từ tuần 32 đến tuần 36 của thai kỳ. Đây là thời điểm thai nhi chuẩn bị cho tư thế sinh thuận lợi nhất - ngôi đầu trước.

• Thai lần đầu (con so): Có xu hướng quay đầu sớm hơn, thường từ tuần 32 - 34, do tử cung còn chặt và ít giãn.
• Thai lần sau (con rạ): Có thể quay đầu muộn hơn, thậm chí gần đến khi chuyển dạ, vì tử cung đã giãn từ các lần mang thai trước.
• Một số trường hợp đặc biệt: Một số bé chỉ quay đầu khi mẹ bắt đầu chuyển dạ, hoặc hiếm hoi là không quay đầu.

Thời điểm thai bao nhiêu tuần thì quay đầu có thể khác nhau giữa các mẹ bầu, phụ thuộc vào:

• Cơ địa mẹ bầu: Tử cung rộng hay hẹp, lượng nước ối, và vị trí nhau thai.
• Số lần mang thai: Mẹ mang thai lần đầu thường có tử cung chặt hơn, khiến thai nhi dễ quay đầu sớm.
• Kích thước thai nhi: Thai nhi quá lớn hoặc quá nhỏ có thể ảnh hưởng đến khả năng quay đầu.
• Vị trí nhau thai: Nhau tiền đạo hoặc dây rốn bất thường có thể cản trở thai nhi quay đầu.

Theo nghiên cứu từ Journal of Obstetrics and Gynecology, khoảng 95% thai nhi sẽ ở ngôi đầu trước khi sinh, nhưng thời điểm cụ thể có thể thay đổi tùy từng trường hợp.

Nhận biết dfấu hiệu thai nhi đã quay đầu

Việc nhận biết đúng thời điểm và dấu hiệu thai nhi đã quay đầu có ý nghĩa quan trọng trong việc chuẩn bị cho cuộc chuyển dạ. Dưới đây là một số dấu hiệu thai nhi đã quay đầu mà mẹ có thể tham khảo.

Cử động thai thay đổi

Khi thai nhi quay đầu, mẹ bầu có thể nhận thấy sự thay đổi trong thai máy. Những cú đạp hoặc cử động mạnh thường tập trung ở phần trên bụng (gần xương sườn), trong khi phần bụng dưới cảm thấy nhẹ hơn, điều này là do đầu thai nhi đã di chuyển xuống khung chậu, còn chân và tay hoạt động ở phần trên tử cung.

Sờ nắn vị trí đầu

Mẹ bầu có thể cảm nhận một khối cứng, tròn ở phần bụng dưới, gần xương mu, khi thai nhi đã quay đầu. Đây là dấu hiệu cho thấy đầu bé đã nằm đúng vị trí ngôi đầu. Tuy nhiên, mẹ bầu cần nhẹ nhàng khi sờ nắn và tránh ấn mạnh để không gây khó chịu cho thai nhi.

Nghe nhịp tim

Khi thai nhi ở ngôi đầu, nhịp tim của bé thường được nghe rõ hơn ở phần bụng dưới của mẹ. Trong các lần khám thai, bác sĩ sử dụng ống nghe sản khoa hoặc máy Doppler để xác định vị trí nhịp tim, giúp nhận biết thai bao nhiêu tuần thì quay đầu và liệu bé đã ở vị trí thuận lợi hay chưa.

Siêu âm xác định ngôi thai

Siêu âm là phương pháp chính xác nhất để xác định thai bao nhiêu tuần thì quay đầu và vị trí ngôi thai. Trong lần siêu âm từ tuần 32 - 36, bác sĩ sẽ kiểm tra xem thai nhi có ở ngôi đầu, ngôi mông hay ngôi ngang, đồng thời đánh giá các yếu tố như lượng nước ối và dây rốn. Siêu âm là tiêu chuẩn vàng để mẹ bầu yên tâm về vị trí của bé.

Nguyên nhân khiến thai nhi không quay đầu

Trong một số trường hợp, thai nhi không quay đầu đúng thời điểm, dẫn đến các ngôi thai bất thường như ngôi mông hoặc ngôi ngang. Các nguyên nhân phổ biến bao gồm:

• U xơ tử cung hoặc nhau tiền đạo: Các khối u hoặc nhau thai che chắn khung chậu có thể cản trở thai nhi quay đầu.
• Dây rốn bất thường hoặc lượng nước ối không phù hợp: Nước ối quá nhiều (đa ối) hoặc quá ít (thiểu ối) có thể hạn chế không gian để thai nhi di chuyển.
• Hình dạng tử cung bất thường: Tử cung có vách ngăn hoặc hình dạng không điển hình có thể ảnh hưởng đến khả năng quay đầu.
• Đa thai: Mang song thai hoặc đa thai khiến không gian trong tử cung chật hẹp, làm giảm khả năng quay đầu.

Theo khuyến cáo từ Bộ Y tế Việt Nam, việc thai nhi không quay đầu đúng thời điểm - tức vẫn duy trì ngôi mông hoặc ngôi ngang vào giai đoạn cuối thai kỳ - có thể làm gia tăng một số rủi ro sản khoa. Cụ thể, tình trạng này thường gây khó khăn cho quá trình sinh thường và có thể dẫn đến chỉ định sinh mổ. Ngoài ra, thai không ở ngôi đầu còn làm tăng nguy cơ biến chứng trong chuyển dạ như kẹt vai, dây rốn quấn cổ, hoặc chuyển dạ kéo dài. Trong một số trường hợp, ngôi thai bất thường còn có thể liên quan đến nguy cơ sinh non hoặc suy thai nếu không được xử trí kịp thời.

Cách hỗ trợ thai quay đầu an toàn tại nhà và tại bệnh viện

Trong trường hợp thai nhi chưa quay đầu vào những tuần cuối thai kỳ, việc áp dụng đúng cách các biện pháp hỗ trợ có thể tăng khả năng thai quay về ngôi đầu, qua đó hỗ trợ quá trình chuyển dạ và sinh nở diễn ra thuận lợi hơn.

Thay đổi tư thế

Một số tư thế sinh hoạt hàng ngày có thể hỗ trợ quá trình quay đầu của thai nhi một cách tự nhiên. Trước hết, mẹ bầu nên duy trì tư thế ngồi đúng: Tránh bắt chéo chân hoặc ngồi gù lưng, vì những tư thế này có thể làm giảm không gian trong tử cung và hạn chế khả năng di chuyển của thai nhi. Thay vào đó, việc ngồi thẳng lưng hoặc hơi ngả người về phía trước sẽ tạo điều kiện thuận lợi hơn cho bé tự điều chỉnh vị trí. Ngoài ra, tư thế nằm nghiêng về bên trái được khuyến khích vì giúp tăng lưu lượng máu đến tử cung và thai nhi. Mẹ bầu có thể sử dụng thêm gối hỗ trợ dưới bụng và giữa hai chân để giảm áp lực vùng lưng và tạo sự thoải mái trong thời gian nghỉ ngơi.

Tập luyện nhẹ nhàng

Các bài tập nhẹ nhàng là cách giúp thai nhi quay đầu an toàn tại nhà:

• Đi bộ: Đi bộ 20 - 30 phút mỗi ngày giúp tử cung linh hoạt hơn, tạo điều kiện cho thai nhi di chuyển.
• Tư thế em bé (knee-to-chest): Quỳ trên sàn, đặt ngực sát sàn và nâng mông cao trong 5 - 10 phút, 2 - 3 lần/ngày. Bài tập này giúp mở rộng khung chậu, tạo không gian cho thai nhi quay đầu.

Lưu ý: Chỉ thực hiện các bài tập này sau khi tham khảo ý kiến bác sĩ, đặc biệt nếu mẹ bầu có tiền sử thai kỳ nguy cơ cao.

Hỗ trợ y tế

Nếu thai nhi không quay đầu tự nhiên, bác sĩ có thể đề xuất xoay thai ngoài (External Cephalic Version - ECV) từ tuần 36 - 37. ECV được đánh giá là thủ thuật an toàn khi được thực hiện bởi bác sĩ sản khoa có kinh nghiệm, với tỷ lệ thành công khoảng 50 - 60%.

Quy trình ECV:

• Bác sĩ sử dụng siêu âm để xác định vị trí thai nhi.
• Dùng tay ấn nhẹ lên bụng mẹ để xoay thai nhi về ngôi đầu.
• Theo dõi nhịp tim thai trước, trong và sau thủ thuật để đảm bảo an toàn.

Lưu ý: ECV chỉ được thực hiện tại bệnh viện, với sự giám sát chặt chẽ, và không áp dụng cho các trường hợp nhau tiền đạo, đa thai hoặc thiểu ối.

Thai không quay đầu có sao không? 

Nếu đến tuần 37 - 38, thai nhi vẫn không quay đầu (ngôi mông hoặc ngôi ngang), mẹ bầu không cần quá lo lắng. Các phương án xử trí bao gồm:

• Sinh mổ: Là lựa chọn phổ biến khi thai nhi ở ngôi mông hoặc ngôi ngang, đặc biệt nếu có nguy cơ biến chứng khi sinh thường. Sinh mổ là phương pháp đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé trong các trường hợp ngôi thai bất thường.
• Sinh thường với ngôi mông thuận: Trong một số trường hợp, nếu thai nhi ở ngôi mông thuận và mẹ bầu có khung chậu rộng, bác sĩ có thể cân nhắc sinh thường. Tuy nhiên, quyết định này cần được đánh giá kỹ lưỡng.
• Theo dõi sát sao: Bác sĩ sẽ sử dụng siêu âm và monitor tim thai để đánh giá vị trí thai nhi và tình trạng sức khỏe trước khi quyết định phương pháp sinh.

Hiểu rõ thai bao nhiêu tuần thì quay đầu là bước quan trọng trong tam cá nguyệt cuối của thai kỳ. Thai nhi thường quay đầu từ tuần 32 - 36, nhưng thời điểm này có thể thay đổi tùy thuộc vào cơ địa và tình trạng thai kỳ. Các dấu hiệu như thay đổi thai máy, sờ nắn vị trí đầu, nghe nhịp tim và siêu âm giúp mẹ bầu xác định chính xác ngôi thai. Nếu thai nhi không quay đầu, các phương pháp như thay đổi tư thế, tập luyện nhẹ nhàng hoặc xoay thai ngoài có thể hỗ trợ. Quan trọng nhất, mẹ bầu cần thăm khám định kỳ và trao đổi với bác sĩ để nhận được tư vấn phù hợp, đảm bảo hành trình sinh nở an toàn và suôn sẻ.

Việc tiêm vắc xin khi mang thai không chỉ giúp mẹ bầu phòng tránh hiệu quả các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm mà còn tạo hàng rào miễn dịch tự nhiên cho thai nhi trong giai đoạn đầu đời. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu là địa chỉ tin cậy với dịch vụ tiêm chủng dành riêng cho phụ nữ mang thai, cung cấp các loại vắc xin chất lượng cao, được kiểm định nghiêm ngặt. Trung tâm nổi bật với quy trình tiêm chủng an toàn, đội ngũ nhân viên y tế tận tâm và không gian thân thiện, hiện đại, giúp khách hàng an tâm trong suốt quá trình trải nghiệm. Với hệ thống đặt lịch nhanh chóng và dịch vụ chăm sóc chu đáo, Long Châu luôn đồng hành cùng sức khỏe mẹ và bé. Đừng ngần ngại, hãy gọi ngay đến số hotline miễn phí 1800 6928 để được hỗ trợ và đặt lịch tiêm chủng tại Trung tâm Tiêm chủng Long Châu.