Sự thật về vắc xin và bệnh tự kỷ: Đừng để lời đồn ảnh hưởng đến sức khỏe con bạn

Theo thông tin được tham khảo từ Báo Sức khỏe & Đời sống, trong những năm gần đây, một số phụ huynh lo ngại về mối liên hệ giữa việc tiêm vắc xin và nguy cơ trẻ mắc chứng tự kỷ. Tuy nhiên, các nghiên cứu khoa học đã khẳng định rằng không có bằng chứng nào chứng minh vắc xin gây ra tự kỷ ở trẻ em.

Nguồn gốc của lời đồn

Người tìm ra nguyên lý sử dụng vắc xin đầu tiên là bác sĩ người Anh Edward Jenner. Vào năm 1796, sau khi ông tiêm cho bé trai 13 tuổi vảy virus đậu bò để phòng bệnh đậu mùa.

Vào năm 1798, vắc xin chủng ngừa bệnh đậu mùa đầu tiên đã được phát triển. Qua các thời gian việc triển khai thực hiện công tác tiêm chủng phòng đậu mùa đồng bộ và nhiều quốc gia tham dự nên năm 1979 bệnh đậu mùa đã được thanh toán trên toàn cầu.

Dần dần, các nhà khoa học đã phát triển vắc xin cho hầu hết các bệnh từ bại liệt đến bệnh sởi, cứu sống hàng triệu người. Mặc dù vắc xin có lịch sử lâu dài nhưng vẫn còn một số nhầm lẫn và những lời đồn đại về vắc xin.

Vắc xin và nhầm lẫn khoa học

Vào ngày 28 tháng 2 năm 1998, Andrew Wakefield, bác sĩ tiêu hóa người Anh, và các đồng nghiệp đã xuất bản một bài báo trên tạp chí ‘The Lancet’ là một tạp chí khoa học rất nổi tiếng, mô tả 12 đứa trẻ chậm phát triển trí não, trong đó có 8 trẻ bị tự kỷ.

Các triệu chứng của bệnh tự kỷ xuất hiện trong vòng 1 tháng sau khi chủng ngừa MMR (vắc xin sởi, quai bị, rubella). Hơn thế nữa, những trẻ này đều có các triệu chứng và dấu hiệu viêm ruột trên nội soi tiêu hóa.

Nhóm tác giả còn phân lập được RNA của virus sởi có trong vắc xin từ đường tiêu hóa của những đối tượng này. Từ các quan sát trên, Wakefield cho rằng vắc xin MMR gây ra viêm ruột dẫn đến thay đổi quá trình hấp thu của các peptit gây độc cho não từ máu dẫn đến ảnh hưởng sự phát triển của não bộ.

Nghiên cứu của Wakefield và cộng sự làm cho các phụ huynh rất lo lắng, và nhiều hội nhóm bài trừ vắc xin ra đời trên toàn thế giới khiến cho tỉ lệ tiêm chủng giảm hẳn những năm sau đó.

Vắc xin là chế phẩm sinh học có tính kháng nguyên, có nguồn gốc từ vi sinh vật (có thể toàn thân hoặc một phần hoặc có cấu trúc tương tự) dùng để tạo miễn dịch đặc hiệu chủ động, nhằm tăng sức đề kháng của cơ thể đối với một số tác nhân gây bệnh cụ thể.

Không có mối liên hệ giữa vắc xin và bệnh tự kỷ ở trẻ em

Tuy nhiên, các nhà khoa học khác đã nhận thấy có rất nhiều điểm yếu trong nghiên cứu của Wakefield như: Nghiên cứu này không có nhóm chứng, nên là điểm hạn chế về mặt khoa học.

Mặt khác, tổn thương thần kinh trong bệnh tự kỷ xuất hiện từ trong bào thai, mà vắc xin thì chỉ được sử dụng khi trẻ ra đời cũng là điểm khó giải thích.

Các triệu chứng đường tiêu hoá không phải là dấu hiệu xuất hiện trước khi mắc bệnh tự kỷ, nên không thể sử dụng giả thuyết về sự thay đổi hấp thu peptid để giải thích nguyên nhân của bệnh tự kỷ ở những đứa trẻ này theo lý thuyết của Wakefield.

Thêm nữa, bắt đầu từ khi vắc xin MMR được triển khai năm 1987, tỉ lệ trẻ mắc bệnh tự kỷ cũng không tăng lên so với trước kia. Mặt khác, tỷ lệ tiêm chủng MMR của trẻ tự kỷ tương tự như toàn bộ các trẻ khác trong tất cả các dân số nghiên cứu.

Cuối cùng, sau rất nhiều nghiên cứu, các nhà khoa học đã đưa ra kết luận: không có mối liên hệ giữa vắc xin MMR với bệnh tự kỷ.

Đừng tin lời đồn, vắc xin không những làm giảm nguy cơ mắc bệnh cho đối tượng được tiêm, mà còn gián tiếp làm giảm gánh nặng bệnh tật cho xã hội.

Chính vì thế, đến năm 2010, tức 12 năm sau, bài báo của Wakefield bị tạp chí ‘The Lancet" rút lại. Không những thế ông không được hành nghề y ở nước Anh. Và nghiên cứu của Wakefield trở thành một trong những trò chơi khăm lớn trong vòng 100 năm lại đây.

Vậy các bố mẹ, còn chờ gì nữa mà không đưa trẻ đi tiêm vắc xin. Bởi vì vắc xin không những làm giảm nguy cơ mắc bệnh cho đối tượng được tiêm, mà còn gián tiếp làm giảm gánh nặng bệnh tật cho xã hội.

Lợi ích của vắc xin là vô cùng to lớn, cho nên các bậc phụ huynh đừng tước đoạt đi cơ hội không nhiễm bệnh của con mình nhé. Nhớ đưa các bé đi tiêm phòng đầy đủ theo đúng hướng dẫn của Bộ Y tế.