Mụn nội tiết ở cằm​: Nguyên nhân và cách nhận biết

Nhiều người thường bối rối khi mụn cứ tập trung ở vùng cằm, dù đã chăm sóc da cẩn thận. Thực tế, đây có thể là mụn nội tiết, một tình trạng liên quan chặt chẽ đến sự thay đổi hormone. Nhận diện đúng nguyên nhân và đặc điểm của mụn nội tiết ở cằm là bước quan trọng để đưa ra cách xử lý phù hợp, tránh nhầm lẫn với các loại mụn khác.

Mụn nội tiết ở cằm là do đâu?

Mụn nội tiết ở cằm xuất hiện chủ yếu do sự dao động của hormone trong cơ thể. Khi nồng độ hormone thay đổi, tuyến bã nhờn hoạt động mạnh hơn và sản xuất ra nhiều dầu thừa. Lượng dầu này dễ bị mắc kẹt trong nang lông, làm tắc nghẽn lỗ chân lông. Khi lỗ chân lông bị bít kín, vi khuẩn có cơ hội sinh sôi nhanh chóng do môi trường thiếu oxy, khiến da không kiểm soát được sự phát triển quá mức của chúng.

Khi đó, cơ thể sẽ phản ứng lại bằng cách kích hoạt hệ thống miễn dịch, gây ra tình trạng viêm tại nang lông. Hậu quả là những nốt mụn nội tiết đỏ, đau và khó chịu xuất hiện.

Cằm và đường viền hàm là khu vực tập trung nhiều tuyến dầu hơn so với các vùng khác, vì vậy mụn nội tiết thường xuất hiện ở đây. Ở phụ nữ, tình trạng này càng rõ rệt hơn vào thời điểm kinh nguyệt khi hormone dao động mạnh. Một ví dụ điển hình là testosterone, loại hormone androgen có khả năng kích thích tuyến dầu hoạt động mạnh, làm tăng sản xuất bã nhờn và góp phần khiến mụn ở cằm bùng phát nhiều hơn.

Cách nhận biết mụn nội tiết ở cằm

Mụn nội tiết ở cằm thường dễ nhận biết hơn so với các loại mụn khác, đặc biệt là khi đã bước qua tuổi 20, 30 hoặc hơn nhưng tình trạng mụn vẫn tiếp diễn. Đây là vấn đề phổ biến ở phụ nữ, dù trên thực tế nó có thể xảy ra với bất kỳ ai.

Đặc điểm nổi bật của mụn nội tiết là các nang mụn nằm sâu dưới da, gây đau nhức và thường kéo dài ít nhất một tuần mới có dấu hiệu thuyên giảm. Do có liên quan đến sự thay đổi nội tiết tố, tình trạng này thường xuất hiện vào những giai đoạn đặc biệt như trong thai kỳ hoặc ngay sau sinh, vào những ngày hành kinh, giai đoạn tiền mãn kinh và mãn kinh, hoặc khi có rối loạn hormone như hội chứng buồng trứng đa nang.

Ngoài ra, mụn cũng có thể bùng phát khi sử dụng liệu pháp hormone chứa testosterone, hoặc một số loại thuốc như steroid và thuốc tránh thai có thành phần progestin.

Về hình thái, mụn nội tiết có thể biểu hiện dưới nhiều dạng khác nhau. Có thể là mụn đầu đen và mụn đầu trắng do lỗ chân lông bị tắc nghẽn hay mụn sẩn là những nốt đỏ hoặc tím, nâu khi lỗ chân lông bị viêm nhiễm. Một số nốt có thể chứa mủ tạo thành mụn mủ, trong khi nốt sần là những mụn lớn, cứng, nằm sâu dưới da và gây đau khi chạm vào. Trường hợp nặng hơn, mụn có thể phát triển thành u nang, các nốt sần chứa đầy mủ.

Tuy nhiên, so với các loại mụn khác, mụn nội tiết thường có xu hướng tạo thành các nốt sần và u nang sâu, đau và khó điều trị hơn. Những tổn thương này cũng dễ để lại sẹo hoặc tình trạng thâm da sau khi lành, còn gọi là tăng sắc tố sau viêm, gây ảnh hưởng lâu dài đến diện mạo làn da.

Phương pháp làm giảm mụn nội tiết ở cằm

Chăm sóc da

Để làm giảm mụn nội tiết ở cằm, việc chăm sóc da và lối sống cần được kết hợp một cách khoa học và kiên trì. Trước hết, bước làm sạch da hằng ngày là rất quan trọng. Sử dụng sữa rửa mặt có chứa benzoyl peroxide sẽ giúp loại bỏ bụi bẩn và bã nhờn tích tụ trong lỗ chân lông, đồng thời làm mờ vết thâm sau mụn. Những sản phẩm dịu nhẹ có bổ sung dưỡng chất như lô hội cũng sẽ giúp da được bảo vệ và làm dịu, đặc biệt với làn da dễ bị mụn.

Song song với đó, tẩy tế bào chết từ một đến hai lần mỗi tuần bằng sản phẩm chứa axit lactic hoặc glycolic sẽ giúp loại bỏ tế bào da cũ, thúc đẩy quá trình tái tạo và ngăn ngừa lỗ chân lông bị bít tắc. Các dạng sản phẩm tiện lợi như miếng tẩy tế bào chết cũng có thể hỗ trợ làm sạch sâu, giảm thâm và sẹo do mụn để lại.

Khi có mụn xuất hiện, việc kiềm chế thói quen nặn mụn là điều cần thiết, bởi hành động này có thể khiến da dễ bị sẹo và thâm lâu dài. Thay vào đó, có thể thoa kem trị mụn chuyên biệt chứa benzoyl peroxide để tác động trực tiếp lên nốt mụn, giúp kiểm soát tình trạng viêm và hạn chế mụn mới hình thành.

Một giải pháp khác mang lại hiệu quả lâu dài là kết hợp retinol trong quy trình chăm sóc da. Khi mới bắt đầu, nên sử dụng với tần suất thấp, kết hợp cùng kem dưỡng ẩm để giảm tình trạng khô, đỏ hoặc bong tróc. Retinol không cho thấy kết quả tức thì mà thường cần khoảng hai tháng để cải thiện rõ rệt mụn, vết thâm và cả nếp nhăn.

Lối sống lành mạnh

Ngoài chăm sóc da, chế độ ăn uống lành mạnh cũng góp phần không nhỏ. Hạn chế thực phẩm có chỉ số đường huyết cao như đồ ăn nhiều đường, bánh mì trắng, thực phẩm chế biến sẵn sẽ giúp giảm nguy cơ bùng phát mụn. Thay vào đó, bổ sung nhiều rau xanh, trái cây, protein thực vật và uống ít nhất 8 cốc nước mỗi ngày sẽ hỗ trợ cơ thể thải độc, đồng thời giúp da khỏe mạnh hơn.

Cuối cùng, giấc ngủ chất lượng là thời điểm da phục hồi mạnh mẽ nhất. Duy trì thói quen đi ngủ đúng giờ, hạn chế sử dụng thiết bị điện tử trước khi ngủ và đảm bảo thời gian ngủ từ 7 – 9 tiếng mỗi đêm sẽ giúp cải thiện cả sức khỏe tổng thể lẫn làn da.

Bài viết đã thông tin đến bạn đọc về mụn nội tiết ở cằm. Tóm lại, mụn nội tiết ở cằm không chỉ đơn thuần là vấn đề về da mà còn là tín hiệu cho thấy sự mất cân bằng hormone trong cơ thể. Việc nhận biết sớm nguyên nhân và đặc điểm của loại mụn này sẽ có hướng chăm sóc và điều chỉnh kịp thời. Kiên trì duy trì lối sống lành mạnh kết hợp thăm khám khi cần thiết chính là chìa khóa để kiểm soát mụn nội tiết hiệu quả và bảo vệ làn da khỏe mạnh.