Kiến ba khoang cắn bao lâu thì khỏi? Cách xử lý hiệu quả để tránh biến chứng

Tại Việt Nam, kiến ba khoang thường xuất hiện vào mùa mưa hoặc thời điểm thời tiết nóng ẩm. Chúng bị thu hút bởi ánh sáng đèn vào ban đêm và dễ xâm nhập vào nhà, gây phiền toái cho sinh hoạt hằng ngày. Khi tiếp xúc, độc tố pederin từ cơ thể kiến có thể gây phản ứng viêm da. Nếu không xử lý kịp thời, tổn thương không chỉ kéo dài mà còn tiềm ẩn nguy cơ để lại sẹo lâu dài. Việc hiểu rõ dấu hiệu, thời gian kiến ba khoang cắn bao lâu thì khỏi và biện pháp phòng ngừa sẽ giúp hạn chế tối đa ảnh hưởng của loài côn trùng này.

Những dấu hiệu khi bị kiến ba khoang cắn

Khi bị kiến ba khoang tiếp xúc, độc tố paederin trong cơ thể chúng gây ra tổn thương da tương tự như bỏng nhẹ. Ban đầu, bạn có thể không cảm thấy gì rõ ràng, nhưng sau khoảng 12 đến 24 giờ, vùng da tiếp xúc bắt đầu đỏ, rát, và sưng lên. Vết thương thường có hình dạng vệt dài, đôi khi cong theo đường kiến bò và dễ bị nhầm với zona thần kinh.

Sau đó, vùng da đỏ có thể nổi mụn nước hoặc mụn mủ, gây đau rát, ngứa nhiều và có thể lan rộng nếu bạn vô tình chạm tay dính độc kiến sang vùng da khác, đặc biệt là mặt và cổ. Trong một số trường hợp nặng, một số người có thể phản ứng mạnh hơn, bị sốt nhẹ hoặc nổi hạch.

Tổn thương do kiến ba khoang không phải do vết cắn mà là do tiếp xúc với chất độc trên da. Điều quan trọng là phải rửa sạch vùng da ngay sau khi nghi ngờ tiếp xúc để hạn chế tổn thương lan rộng.

Kiến ba khoang cắn bao lâu thì khỏi?

Thời gian hồi phục phụ thuộc vào mức độ tổn thương:

Vết thương nhẹ

Sưng đỏ, rát nhẹ, không có mủ. Thường tự khỏi trong 7 - 14 ngày nếu chăm sóc đúng cách.

Vết thương nặng

Có bọng nước, mủ hoặc nhiễm trùng. Người bệnh có thể bị sốt hoặc nổi hạch. Nguyên nhân thường do vệ sinh vết thương không đúng cách hoặc hệ miễn dịch yếu. Thời gian lành có thể kéo dài 2 - 3 tuần, thậm chí vài tháng nếu để lại sẹo hoặc viêm da kéo dài. Nếu được xử lý sớm, vệ sinh đúng cách và bôi thuốc theo chỉ định, phần lớn các trường hợp sẽ hồi phục nhanh chóng. Tuy nhiên, không nên chủ quan vì mỗi người có phản ứng khác nhau với độc tố pederin. Việc chủ động chăm sóc giúp rút ngắn đáng kể thời gian khỏi bệnh.

Vết kiến ba khoang đốt có cần xử lý không?

Nhiều người cho rằng vết đốt nhẹ có thể tự khỏi mà không cần can thiệp. Tuy nhiên, xử lý đúng cách ngay từ đầu sẽ giúp giảm triệu chứng, ngăn lan rộng và hạn chế biến chứng.

Kiến ba khoang khi tiết độc tố không gây đau tức thời nên người bị cắn thường chỉ phát hiện khi xuất hiện mẩn đỏ, ngứa rát hoặc mụn nước. Khi đó, việc rửa vết thương bằng xà phòng và nước sạch là bước đầu tiên quan trọng. Sau đó, người bệnh nên được khám để bác sĩ kê thuốc bôi phù hợp giúp giảm viêm, kháng khuẩn và đẩy nhanh quá trình hồi phục. Cách này không chỉ giúp lành nhanh mà còn rút ngắn thời gian.

Hướng dẫn cách xử lý khi bị kiến ba khoang cắn

Xử lý sớm và đúng kỹ thuật là yếu tố quyết định mức độ hồi phục. Các bước thực hiện gồm:

Loại bỏ kiến ba khoang

Khi phát hiện kiến trên da, hãy nhẹ nhàng phủi bằng giấy, tấm thẻ hoặc mảnh vải mềm. Không dùng tay đập trực tiếp vì có thể khiến độc tố pederin dính vào da hoặc tay rồi lan sang vùng khác. Nếu độc tố dính vào tay, cần rửa ngay dưới vòi nước và xà phòng.

Sát khuẩn vết thương

Dùng cồn 70 độ hoặc dung dịch sát khuẩn như povidone iodine để làm sạch. Nếu không có sẵn, có thể rửa kỹ bằng xà phòng dưới vòi nước chảy liên tục ít nhất 3 - 5 phút. Tránh dùng các loại thuốc bôi có chứa menthol hoặc corticoid không theo chỉ định vì có thể làm tổn thương nặng hơn hoặc gây bội nhiễm.

Ngăn ngừa nhiễm trùng

Che vết thương bằng băng gạc vô trùng để tránh tiếp xúc với vi khuẩn, bụi bẩn hoặc ánh nắng trực tiếp. Giữ cho vùng da bị tổn thương khô ráo, tránh gãi hoặc chà xát mạnh. Nếu có dấu hiệu sưng tấy, chảy mủ, lan rộng hoặc kèm sốt, cần đến ngay cơ sở y tế để được điều trị kịp thời bằng thuốc bôi hoặc thuốc uống phù hợp.

Cách phòng tránh kiến ba khoang

Phòng ngừa luôn là biện pháp hiệu quả nhất để tránh bị cắn, đặc biệt trong mùa mưa ẩm khi kiến sinh sản và di chuyển nhiều. 

• Hạn chế mở cửa sổ hoặc cửa chính vào buổi tối, đặc biệt khi bật đèn vì ánh sáng là yếu tố thu hút kiến.
• Lắp màng chắn hoặc lưới chống côn trùng tại cửa và cửa sổ để ngăn kiến xâm nhập.
• Mắc màn khi ngủ và kiểm tra giường chiếu trước khi nằm để loại bỏ nguy cơ tiếp xúc trực tiếp.
• Trồng sả hoặc xạ hương quanh nhà vì mùi hương của hai loại cây này có tác dụng xua đuổi nhiều loài côn trùng, bao gồm cả kiến ba khoang.
• Tránh đứng hoặc làm việc dưới bóng đèn vào ban đêm, nhất là ở khu vực gần đồng ruộng hoặc ao hồ nơi kiến thường sinh sống.
• Thường xuyên dọn dẹp nhà cửa, lau sàn và hút bụi các góc khuất để hạn chế nơi trú ẩn. Với những gia đình sống gần cánh đồng, nên thường xuyên kiểm tra khu vực cửa ra vào và ban công để kịp thời xử lý khi phát hiện kiến xuất hiện.

Kiến ba khoang tuy nhỏ nhưng có thể gây ra tổn thương da nghiêm trọng nếu tiếp xúc trực tiếp. Thời gian kiến ba khoang cắn bao lâu thì khỏi phụ thuộc nhiều vào mức độ tổn thương và cách chăm sóc. Xử lý sớm, vệ sinh đúng cách và tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ sẽ giúp rút ngắn thời gian hồi phục và hạn chế biến chứng. Bên cạnh đó, chủ động áp dụng các biện pháp phòng ngừa sẽ bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình, nhất là trong mùa kiến ba khoang xuất hiện nhiều.