Túi mật là cơ quan nhỏ nằm dưới gan, có nhiệm vụ dự trữ và tiết dịch mật để hỗ trợ tiêu hóa chất béo. Tuy nhiên, khi túi mật gặp vấn đề như sỏi mật, viêm túi mật hay polyp túi mật, người bệnh có thể phải đối mặt với những cơn đau dữ dội, rối loạn tiêu hóa hoặc thậm chí biến chứng nguy hiểm. Trong nhiều trường hợp, bác sĩ sẽ chỉ định cắt túi mật như một phương pháp điều trị tối ưu.
Khi nào bác sĩ chỉ định bệnh nhân cắt túi mật?
Cắt túi mật là phương pháp điều trị phổ biến trong ngoại khoa tiêu hóa, thường được chỉ định khi túi mật gặp bệnh lý gây ảnh hưởng đến sức khỏe người bệnh.
Sỏi túi mật
Nguyên nhân phổ biến nhất khiến bệnh nhân cần phải cắt túi mật là sỏi túi mật. Trên thực tế, nhiều trường hợp sỏi nhỏ có thể tồn tại âm thầm mà không gây ra triệu chứng. Tuy nhiên, khi sỏi lớn dần hoặc di chuyển gây tắc nghẽn, chúng có thể dẫn đến đau bụng dữ dội, buồn nôn, nôn ói, sốt, vàng da và đặc biệt là viêm túi mật cấp. Nếu không được điều trị, tình trạng này dễ gây biến chứng nguy hiểm như thủng túi mật hoặc viêm phúc mạc. Khi đó, phẫu thuật cắt túi mật là giải pháp triệt để giúp loại bỏ nguồn gốc gây bệnh và ngăn ngừa tái phát.

Polyp túi mật
Bên cạnh sỏi, polyp túi mật cũng là một chỉ định quan trọng. Đa phần polyp nhỏ, không gây triệu chứng và chỉ cần theo dõi định kỳ. Tuy nhiên, nếu polyp có kích thước trên 10 mm, hoặc bệnh nhân thường xuyên xuất hiện các cơn đau quặn mật mơ hồ tái diễn, bác sĩ sẽ khuyến nghị cắt túi mật. Trường hợp đặc biệt là khi polyp đi kèm sỏi mật, nguy cơ biến chứng và khả năng tiến triển ác tính cao hơn, vì vậy phẫu thuật càng trở nên cần thiết.
Ung thư túi mật
Mặc dù hiếm gặp, nhưng ung thư túi mật lại là bệnh lý ác tính có tiên lượng nặng. Phẫu thuật cắt túi mật kết hợp lấy một phần mô xung quanh và nạo hạch lân cận thường là phương pháp điều trị chủ yếu, nhằm loại bỏ tối đa tế bào ung thư. Trong nhiều trường hợp, phát hiện và điều trị sớm bằng phẫu thuật có thể giúp cải thiện đáng kể cơ hội sống cho người bệnh.
Tóm lại, cắt túi mật không phải lúc nào cũng cần thiết, nhưng là chỉ định bắt buộc trong những trường hợp có sỏi túi mật gây biến chứng, polyp kích thước lớn hoặc ung thư túi mật. Người bệnh cần thăm khám định kỳ và tuân thủ chỉ định của bác sĩ chuyên khoa để lựa chọn thời điểm phẫu thuật phù hợp, đảm bảo an toàn và hiệu quả lâu dài cho sức khỏe.
Các loại phẫu thuật cắt túi mật
Cắt túi mật là phương pháp điều trị triệt để đối với nhiều bệnh lý như sỏi túi mật, polyp túi mật hoặc viêm túi mật tái phát. Hiện nay, có hai kỹ thuật phẫu thuật chính được áp dụng trong lâm sàng: Cắt túi mật nội soi và cắt túi mật mổ mở.
Cắt túi mật nội soi
Cắt túi mật nội soi là phương pháp được sử dụng phổ biến nhất nhờ tính an toàn và hiệu quả cao. Bác sĩ sẽ thực hiện vài đường rạch nhỏ trên thành bụng, đưa camera cùng các dụng cụ chuyên dụng vào để quan sát và cắt bỏ túi mật. Vì không cần cắt cơ nên người bệnh ít đau sau mổ, phục hồi nhanh hơn, tính thẩm mỹ cao và nguy cơ biến chứng cũng thấp hơn, đặc biệt là giảm nguy cơ nhiễm trùng và dính ruột.
Trong đa số trường hợp, bệnh nhân có thể xuất viện sớm chỉ sau 1 - 3 ngày và trở lại sinh hoạt bình thường sau vài tuần. Đây chính là lý do cắt túi mật nội soi được khuyến cáo là lựa chọn hàng đầu hiện nay.

Cắt túi mật mổ mở
Phẫu thuật mổ mở được thực hiện bằng cách rạch một đường lớn trên thành bụng để lấy túi mật. Do mang tính xâm lấn cao, người bệnh thường phải nằm viện lâu hơn, phục hồi chậm hơn và có sẹo lớn hơn so với nội soi. Tuy nhiên, mổ mở vẫn đóng vai trò quan trọng trong những trường hợp đặc biệt, chẳng hạn như:
- Bệnh nhân có tình trạng viêm nhiễm nặng.
- Sẹo dính nhiều do từng phẫu thuật bụng trước đó.
- Cấu trúc giải phẫu phức tạp khiến khó quan sát qua nội soi.
- Xuất huyết trong mổ hoặc phải xử lý cấp cứu.
Khoảng 1% ca phẫu thuật nội soi có thể phải chuyển sang mổ mở để đảm bảo an toàn. Điều này thường xảy ra ở bệnh nhân béo phì, có tiền sử phẫu thuật ổ bụng nhiều lần, hoặc khi bác sĩ không thể quan sát rõ các cơ quan trong quá trình nội soi. Cần nhấn mạnh rằng, chuyển từ mổ nội soi sang mổ mở không được xem là biến chứng, mà là một quyết định ngoại khoa đúng đắn nhằm bảo vệ tính mạng và sức khỏe của người bệnh.
Dù được thực hiện bằng phương pháp nào, cắt túi mật đều tiến hành dưới gây mê toàn thân, người bệnh sẽ hoàn toàn ngủ trong suốt ca mổ. Với sự tiến bộ của y học, cả hai kỹ thuật đều ngày càng an toàn hơn, giúp nâng cao hiệu quả điều trị và cải thiện chất lượng sống cho bệnh nhân.
Cắt túi mật có ảnh hưởng gì không?
Thực tế, hầu hết bệnh nhân có thể sống hoàn toàn bình thường sau phẫu thuật, bởi gan vẫn tiếp tục sản xuất dịch mật và đưa trực tiếp xuống ruột non để hỗ trợ tiêu hóa. Tuy nhiên, vẫn có một tỷ lệ nhỏ người bệnh gặp phải một số vấn đề sau mổ.

Theo thống kê, khoảng 10 - 15% bệnh nhân có thể xuất hiện hội chứng sau cắt túi mật. Hội chứng này bao gồm các triệu chứng tương tự như khi bị sỏi mật, chẳng hạn như đau bụng, đầy hơi, khó tiêu, tiêu chảy, sốt cao, vàng da hoặc vàng mắt. Phần lớn trường hợp, các biểu hiện này chỉ xuất hiện thoáng qua trong vài tuần đầu sau mổ rồi biến mất khi cơ thể đã thích nghi. Tuy nhiên, cũng có những bệnh nhân gặp tình trạng kéo dài hàng tháng, thậm chí nhiều năm, cần được bác sĩ theo dõi và điều trị hỗ trợ.
Trong giai đoạn hồi phục, người bệnh cần chú ý lắng nghe cơ thể. Nếu xuất hiện bất kỳ dấu hiệu bất thường nào sau, hãy liên hệ ngay với bác sĩ:
- Sốt hoặc rét run kéo dài, có thể gợi ý nhiễm trùng.
- Sưng tấy, đỏ quanh vết mổ, chảy dịch hoặc đau nhiều bất thường.
- Buồn nôn, nôn ói liên tục, khiến cơ thể mệt mỏi và mất nước.
- Cơn đau bụng dữ dội hoặc co rút, không thuyên giảm dù đã nghỉ ngơi hoặc dùng thuốc giảm đau.
- Chướng bụng, khó tiêu kéo dài, gây khó chịu trong sinh hoạt.
- Vàng da, vàng mắt, dấu hiệu cảnh báo có thể có sự tắc nghẽn đường mật.
Nhìn chung, phẫu thuật cắt túi mật an toàn và hiếm khi ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe lâu dài. Điều quan trọng là người bệnh cần tuân thủ chế độ ăn uống hợp lý (ăn nhẹ, tránh chất béo bão hòa trong giai đoạn đầu), tái khám định kỳ và kịp thời báo cho bác sĩ nếu có triệu chứng bất thường. Nhờ vậy, quá trình hồi phục sẽ thuận lợi hơn, đồng thời giảm thiểu nguy cơ biến chứng không mong muốn.

Cắt túi mật là quyết định y khoa quan trọng, chỉ được bác sĩ chỉ định khi thật sự cần thiết nhằm bảo vệ sức khỏe và ngăn ngừa biến chứng cho người bệnh. Nếu bạn có các triệu chứng bất thường liên quan đến túi mật như đau hạ sườn phải, buồn nôn, vàng da hoặc rối loạn tiêu hóa, hãy thăm khám sớm để được chẩn đoán chính xác và tư vấn phương pháp điều trị phù hợp. Chủ động phát hiện và điều trị kịp thời chính là chìa khóa giúp bảo vệ hệ tiêu hóa và duy trì chất lượng cuộc sống.