Hội chứng tiền kinh nguyệt: Dấu hiệu, nguyên nhân và cách cải thiện cho chị em

Nếu bạn từng cảm thấy khó chịu, cáu gắt vô cớ hay đau mỏi toàn thân trước khi bắt đầu “những ngày đèn đỏ”, bạn không hề cô đơn. Nhiều phụ nữ thường xem đây là chuyện bình thường, tự chịu đựng mà không biết rằng cơ thể đang báo hiệu tình trạng được gọi là hội chứng tiền kinh nguyệt. Vậy tiền kinh nguyệt là gì và đâu là giới hạn giữa bình thường và cần chú ý? Hãy cùng tìm hiểu để chăm sóc bản thân tốt hơn mỗi tháng nhé.

Hội chứng tiền kinh nguyệt là gì?

Hội chứng tiền kinh nguyệt (Premenstrual Syndrome - PMS) là tập hợp nhiều triệu chứng về thể chất và tinh thần xảy ra trong giai đoạn tiền kinh nguyệt, thường xuất hiện trong giai đoạn nữa sau chu kỳ kinh (sau rụng trứng, 1 đến 2 tuần trước khi kỳ kinh bắt đầu). Các biểu hiện này sẽ giảm dần hoặc biến mất khi kỳ kinh xuất hiện.

Người bị PMS có thể đối mặt với:

• Thay đổi tâm trạng thất thường.
• Đau bụng, đau lưng, mệt mỏi.
• Khó tập trung và giảm chất lượng cuộc sống.

Một nghiên cứu tổng hợp quốc tế cho thấy tỷ lệ phụ nữ gặp PMS lên đến gần 50% trong độ tuổi sinh sản.

PMS có thể ảnh hưởng công việc, học tập và mối quan hệ, do đó việc nhận diện sớm rất cần thiết.

PMS khác gì với PMDD?

PMDD (Premenstrual Dysphoric Disorder) là dạng rối loạn khí sắc tiền kinh nguyệt nặng hơn PMS, đặc trưng bởi:

• Cảm xúc tiêu cực nghiêm trọng.
• Ảnh hưởng mạnh đến sinh hoạt.
• Có thể cần can thiệp y tế.

Nếu nghi ngờ PMDD, bạn nên chia sẻ với bác sĩ để được đánh giá và hướng dẫn phù hợp.

Dấu hiệu tiền kinh nguyệt phổ biến

Mỗi người có một trải nghiệm khác nhau, nhưng nhìn chung có 2 nhóm dấu hiệu tiền kinh nguyệt chính:

Triệu chứng thể chất

Các triệu chứng này thường báo hiệu sự thay đổi hormone:

• Đau bụng dưới, căng tức ngực.
• Nhức lưng, đau đầu.
• Mệt mỏi, mất ngủ.
• Chướng bụng, đầy hơi.
• Thèm ăn đồ ngọt hoặc nhiều muối.
• Mụn trứng cá xuất hiện.

Triệu chứng cảm xúc và tâm lý

Hormone và chất dẫn truyền thần kinh có thể tác động đến cảm xúc:

• Dễ cáu gắt và nóng nảy.
• Nhạy cảm, dễ khóc.
• Cảm giác căng thẳng, lo âu.
• Giảm tập trung, dễ quên.
• Tâm trạng dao động nhanh.

Bạn có thể ghi chú triệu chứng mỗi ngày trong vài tháng để dễ nhận biết chu kỳ thay đổi của mình và trao đổi hiệu quả hơn khi cần hỗ trợ y tế.

Nếu các triệu chứng tiền kinh nguyệt ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt, hãy chủ động hỏi ý kiến bác sĩ để được tư vấn phù hợp.

Nguyên nhân gây hội chứng tiền kinh nguyệt

PMS hình thành chủ yếu từ sự biến động hormone nội tiết của cơ thể:

• Estrogen và progesterone thay đổi theo chu kỳ, ảnh hưởng đến cảm xúc và thể chất.
• Sự giảm serotonin trong não có thể tăng cảm giác lo âu và thay đổi tâm trạng.
• Các yếu tố như stress, thiếu ngủ, ít vận động làm triệu chứng nặng hơn.

Từ đó cho thấy hội chứng tiền kinh nguyệt là gì không chỉ là biểu hiện sinh lý thông thường mà còn liên quan đến trạng thái tinh thần và lối sống.

Ai dễ gặp hội chứng tiền kinh nguyệt hơn?

Một số nhóm có nguy cơ PMS cao hơn:

• Phụ nữ trong độ tuổi sinh sản.
• Người có tiền sử lo âu hoặc trầm cảm.
• Người có chế độ ăn thiếu vitamin B6, canxi, magiê.
• Người gặp nhiều áp lực, công việc căng thẳng.

Duy trì tinh thần tích cực và giấc ngủ phù hợp có thể giúp cải thiện đáng kể.

Làm sao để cải thiện hội chứng tiền kinh nguyệt?

Dựa vào cơ chế hình thành triệu chứng, có thể lựa chọn nhiều phương pháp hỗ trợ. Dưới đây là những thói quen đơn giản nhưng hữu ích:

Gợi ý cải thiện từ lối sống và dinh dưỡng

Bạn có thể bắt đầu từ các thay đổi nhỏ này:

• Vận động nhẹ hằng ngày như yoga, đi bộ.
• Ngủ sớm và ngủ đủ giấc.
• Hạn chế ăn quá mặn, hạn chế thức uống chứa caffeine.
• Bổ sung ngũ cốc nguyên hạt, rau xanh, trái cây giàu vitamin B6.
• Uống đủ nước.
• Thư giãn bằng thiền, hít thở sâu.

Những điều này giúp điều hòa hormone và giảm khó chịu mỗi chu kỳ.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Bạn có thể cân nhắc khám nếu:

• Triệu chứng kéo dài và không thuyên giảm sau kỳ kinh.
• Có dấu hiệu bất thường như đau dữ dội hoặc rong kinh.
• Nghĩ đến PMDD hoặc rối loạn cảm xúc nghiêm trọng.

Lưu ý: Không tự ý sử dụng sản phẩm hỗ trợ hoặc thuốc điều trị khi chưa có hướng dẫn của bác sĩ.

Nếu cảm thấy quá tải, bạn có thể đặt lịch khám tại cơ sở y tế đáng tin cậy để được tư vấn thêm.

Hội chứng tiền kinh nguyệt là tình trạng phổ biến nhưng thường bị xem nhẹ. Khi hiểu rõ tiền kinh nguyệt là gì, biết được dấu hiệu tiền kinh nguyệt và nguyên nhân, bạn sẽ có khả năng chăm sóc cơ thể tốt hơn mỗi chu kỳ. Đừng ngần ngại theo dõi và điều chỉnh lối sống, cũng như tìm hỗ trợ y tế nếu cảm thấy cần thiết.

Hãy yêu thương cơ thể mình mỗi ngày, nhất là trong thời điểm nhạy cảm nhất của tháng nhé.