Dính thắng lưỡi nhẹ ở trẻ em có đáng lo không? Khi nào cần can thiệp?

Dính thắng lưỡi nhẹ là một dị tật bẩm sinh thường gặp, khi phần thắng lưỡi (dải mô mỏng dưới lưỡi) ngắn hoặc dính nhiều hơn bình thường, làm hạn chế cử động lưỡi. Mức độ dính thắng lưỡi được phân loại từ nhẹ đến nặng, trong đó dính thắng lưỡi nhẹ thường ít gây ảnh hưởng nghiêm trọng. Tuy nhiên, nếu không được phát hiện và xử trí kịp thời, tình trạng này vẫn có thể tác động đến sự phát triển về ngôn ngữ và khả năng ăn uống của trẻ.

Tổng quan về dị tật dính thắng lưỡi ở trẻ

Dính thắng lưỡi là dị tật bẩm sinh khiến phần mô nối lưỡi với sàn miệng ngắn hoặc dày hơn bình thường, từ đó ảnh hưởng đến khả năng bú, phát âm và vận động lưỡi của trẻ.

Biểu hiện khi trẻ bị ngắn thắng lưỡi

Một số dấu hiệu thường gặp ở trẻ bị dính thắng lưỡi gồm có:

• Ở giai đoạn sơ sinh, trẻ khó ngậm đúng khớp bú khi bú mẹ, khiến thời gian bú kéo dài và không hiệu quả, hay bị sặc sữa hoặc trớ sữa.
• Khoang miệng thường tạo dáng ovan khi khóc, đầu lưỡi bị kéo cong thành chữ V.
• Trẻ khó đưa lưỡi ra khỏi viền lợi hoặc vượt qua hàm trên.
• Khi tình trạng nặng hơn, trẻ dễ nói ngọng những âm cần cong lưỡi như l, n, tr, r,…

Phân loại mức độ dính thắng lưỡi

Bác sĩ thường chia dính thắng lưỡi thành 4 cấp độ, dựa trên độ dài của thắng lưỡi:

• Độ 1: Mức nhẹ, chiều dài thắng lưỡi khoảng 12 – 16 mm. Ở mức này, tình trạng chưa ảnh hưởng nhiều đến trẻ.
• Độ 2: Thắng lưỡi dài 8 – 11 mm. Ba mẹ bắt đầu nhận thấy những bất thường trong việc bú hoặc vận động lưỡi của con.
• Độ 3: Độ dài thắng lưỡi chỉ từ 3 – 7 mm. Các ảnh hưởng của ngắn thắng lưỡi rõ ràng hơn và cần được xử trí kịp thời để tránh biến chứng.
• Độ 4: Nặng nhất, thắng lưỡi dưới 3 mm. Lúc này, thắng lưỡi hầu như dính sát sàn lưỡi, trẻ cần được phẫu thuật sớm.

Dính thắng lưỡi nhẹ có tự cải thiện được không?

Với những trường hợp mức độ 1 hoặc 2, bác sĩ sẽ thăm khám và đưa ra hướng xử lý phù hợp nhất. Khi trẻ chỉ bị dính thắng lưỡi nhẹ, tình trạng này thường không ảnh hưởng nhiều đến việc bú mút, ăn uống hằng ngày và đôi khi có thể tự cải thiện theo thời gian. Về khả năng ngôn ngữ, cha mẹ hoàn toàn có thể hỗ trợ để trẻ phát triển bình thường mà không nhất thiết phải can thiệp cắt thắng lưỡi. 

Điều cần lưu ý là phụ huynh nên đồng hành, luyện nói cùng con và giúp con sửa phát âm dần dần. Nhiều bố mẹ mắc sai lầm khi trẻ mới tập nói đã vô tình lặp lại cách phát âm chưa chuẩn của trẻ, khiến trẻ dễ bị ngọng theo.

Trong đa số trường hợp, dính thắng lưỡi nhẹ vẫn có khả năng tự thích nghi. Tuy nhiên, để xác định chính xác mức độ, cha mẹ nên đưa trẻ đến bác sĩ thăm khám và làm theo hướng dẫn chuyên môn để đảm bảo an toàn và hiệu quả. 

Khi nào trẻ cần phẫu thuật cắt thắng lưỡi?

Với những trường hợp dính thắng lưỡi độ 3 hoặc độ 4, ba mẹ bắt buộc phải cho trẻ phẫu thuật cắt thắng lưỡi. Việc này giúp trẻ tránh khó khăn trong ăn uống và đặc biệt là hạn chế nguy cơ chậm phát triển ngôn ngữ sau này. Tốt nhất, nên tiến hành phẫu thuật sớm để đạt hiệu quả tốt nhất.

Giai đoạn 6 tháng đầu đời

Trong 6 tháng đầu, trẻ hoàn toàn có thể thực hiện thủ thuật cắt thắng lưỡi bằng phương pháp cắt trực tiếp dưới gây tê. Điều kiện cần là trẻ hợp tác và có thể được cố định trong vài phút khi bác sĩ thao tác. 

Đây được coi là “thời điểm vàng” để can thiệp, vì lúc này mạch máu tại thắng lưỡi hầu như chưa hình thành hoặc rất ít (thường có màu trắng). Nhờ vậy, trẻ ít đau, gần như không chảy máu. Chi phí cho phương pháp gây tê cũng thấp hơn nhiều so với gây mê. Đặc biệt, sau thủ thuật trẻ có thể bú mẹ ngay mà không bị ảnh hưởng.

Giai đoạn từ 6 tháng tuổi trở lên

Khi trẻ bước sang giai đoạn trên 6 tháng tuổi, các mạch máu ở vùng thắng lưỡi đã phát triển rõ rệt. Vì vậy, bất kỳ tác động nào đến khu vực này đều có thể gây chảy máu và khiến trẻ cảm thấy đau đớn. Chính vì lý do đó, phần lớn những trường hợp cắt thắng lưỡi ở trẻ sau 6 tháng thường được bác sĩ chỉ định thực hiện dưới hình thức gây mê. Điều này giúp hạn chế đau đớn và tránh cho trẻ rơi vào trạng thái sợ hãi, hoảng loạn.

Dính thắng lưỡi nhẹ không phải lúc nào cũng nguy hiểm, nhưng cha mẹ cần hiểu rõ để theo dõi và xử trí kịp thời. Nếu trẻ bú mẹ tốt, phát triển bình thường thì không cần lo lắng quá mức. Tuy nhiên, khi có dấu hiệu ảnh hưởng đến dinh dưỡng và ngôn ngữ, cha mẹ nên đưa trẻ đi khám để được bác sĩ tư vấn. Việc phát hiện và can thiệp đúng lúc sẽ giúp trẻ phát triển khỏe mạnh, tự tin hơn trong giao tiếp. 

Bên cạnh việc theo dõi và chăm sóc các vấn đề như dính thắng lưỡi nhẹ, cha mẹ cũng cần quan tâm đến tiêm chủng để bảo vệ trẻ khỏi nhiều bệnh truyền nhiễm nguy hiểm. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu mang đến dịch vụ tiêm chủng an toàn, chất lượng với đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm, tận tâm trong tư vấn và theo dõi sức khỏe. Không gian hiện đại, quy trình tiêm khoa học và dịch vụ chăm sóc tận tình giúp cha mẹ an tâm đồng hành cùng con trong những năm tháng đầu đời. Lựa chọn Long Châu chính là lựa chọn sự bảo vệ trọn vẹn cho sức khỏe của trẻ.