Có nên tiêm phòng sởi quai bị rubella không? Những lưu ý khi tiêm

Tiêm phòng sởi, quai bị, rubella từ lâu vẫn là một dấu hỏi lớn trong suy nghĩ của nhiều người. Dù vắc xin được xem là lớp lá chắn vững chắc giúp con người chủ động phòng ngừa ba căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm này, nhưng không phải ai cũng hoàn toàn yên tâm. Những lo ngại về phản ứng sau tiêm, về tác dụng phụ hay thậm chí là những thông tin trái chiều trên mạng khiến nhiều người băn khoăn: Liệu có nên tiêm phòng sởi quai bị rubella không?

Vắc xin MMR

Vắc xin sởi quai bị rubella (MMR) là một trong những biện pháp hiệu quả nhất giúp cơ thể tạo miễn dịch chống lại ba căn bệnh nguy hiểm này. Hiện nay, loại vắc xin phổ biến nhất được sử dụng là MMR II, xuất hiện trong các chương trình tiêm chủng mở rộng trên toàn cầu.

Vắc xin này thuộc nhóm vắc xin sống giảm độc lực - nghĩa là virus đã được làm yếu đến mức không thể gây bệnh nhưng vẫn kích thích hệ miễn dịch sản sinh kháng thể. Nó thường có dạng đông khô, màu trắng pha ánh vàng, và đi kèm với một dung dịch hồi chỉnh giúp hòa tan trước khi tiêm. Theo khuyến cáo của tổ chức y tế, MMR II nên được tiêm cho trẻ từ 12 tháng tuổi trở lên, cũng như người lớn chưa có miễn dịch tự nhiên với ba loại virus này.

Có nên tiêm phòng sởi quai bị rubella không?

Mặc dù tiêm phòng là biện pháp hiệu quả để phòng tránh bệnh, không ít người vẫn do dự có nên tiêm phòng sởi quai bị rubella không. Một số người tin rằng sởi, quai bị và rubella chỉ là bệnh nhẹ, có thể tự khỏi mà không cần tiêm vắc xin. Một số khác lo ngại về tác dụng phụ của vắc xin hoặc bị ảnh hưởng bởi các thông tin sai lệch tràn lan trên mạng xã hội.

Tại sao nên tiêm phòng?

Có nên tiêm phòng sởi quai bị rubella và dưới đây là những lí do cụ thể:

• Ngăn chặn sự lây lan và bùng phát dịch bệnh: Sởi, quai bị và rubella đều là những bệnh có mức độ lây lan cao qua đường hô hấp. Khi một người mắc bệnh, virus có thể dễ dàng truyền sang những người xung quanh, đặc biệt là trẻ nhỏ chưa đủ tuổi tiêm phòng hoặc những người có hệ miễn dịch kém. Nếu không được kiểm soát, những căn bệnh này có thể bùng phát thành dịch lớn, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe cộng đồng.
• Giảm nguy cơ gặp biến chứng nghiêm trọng: Sởi có thể gây viêm não, viêm phổi và suy giảm miễn dịch kéo dài. Quai bị có thể dẫn đến viêm màng não, viêm tinh hoàn (ở nam giới), gây vô sinh. Rubella đặc biệt nguy hiểm với phụ nữ mang thai, có thể gây dị tật bẩm sinh ở thai nhi như điếc, mù lòa, chậm phát triển trí tuệ hoặc bệnh tim bẩm sinh. Khi tiêm phòng, cơ thể sẽ được trang bị hệ thống phòng thủ vững chắc, giúp chống lại virus một cách hiệu quả. Nếu chẳng may mắc bệnh, triệu chứng cũng sẽ nhẹ hơn rất nhiều và khả năng hồi phục nhanh hơn.

• Tạo miễn dịch cộng đồng: Có nên tiêm phòng sởi quai bị rubella vì khi đủ số lượng người trong cộng đồng được tiêm phòng, virus sẽ không còn cơ hội lây lan rộng rãi. Điều này đặc biệt quan trọng đối với những người không thể tiêm vắc xin do lý do y tế, chẳng hạn như trẻ sơ sinh, người bị suy giảm miễn dịch hoặc những người có dị ứng nặng với thành phần vắc xin.

Tác dụng phụ của vắc xin – Có đáng lo ngại?

Như bất kỳ loại vắc xin nào khác, MMR có thể gây ra một số tác dụng phụ nhẹ như sốt, sưng đau tại chỗ tiêm hoặc phát ban nhẹ. Đây là những phản ứng bình thường của cơ thể khi tạo ra kháng thể và sẽ tự biến mất sau vài ngày.

Những phản ứng nghiêm trọng như sốc phản vệ là cực kỳ hiếm gặp, và hầu hết đều có thể xử lý nếu được phát hiện kịp thời.

Điều quan trọng là vắc xin MMR đã được kiểm chứng an toàn qua hàng chục năm nghiên cứu và sử dụng rộng rãi trên thế giới. Các tổ chức y tế uy tín như WHO, CDC đều khẳng định lợi ích của việc tiêm phòng vượt xa nguy cơ tiềm ẩn.

Lưu ý quan trọng sau khi tiêm vắc xin phòng sởi quai bị rubella

Có nên tiêm phòng sởi quai bị rubella và cần lưu ý những điểm sau để đảm bảo an toàn.

Sau khi tiêm vắc xin MMR, bạn cần ở lại cơ sở tiêm chủng ít nhất 30 phút để được theo dõi, giúp phát hiện kịp thời bất kỳ phản ứng phụ nguy hiểm nào. Điều này đặc biệt quan trọng để có thể xử lý nhanh chóng nếu có dấu hiệu phản vệ.

Khi về nhà, nếu là trẻ em, hãy tiếp tục theo dõi các dấu hiệu sức khỏe trong vòng 24 - 48 giờ sau tiêm. Cần chú ý đến tình trạng tinh thần, thói quen ăn uống, giấc ngủ, nhiệt độ cơ thể, nhịp thở, cũng như các dấu hiệu phát ban đỏ trên da.

Một số điều cần tránh:

• Không chạm vào hoặc ấn vào khu vực tiêm;
• Tránh chườm nóng, lạnh, hay đắp lá thuốc lên vị trí tiêm;
• Nếu trẻ sốt sau tiêm vắc xin, bạn có thể thực hiện những biện pháp sau:
• Mặc đồ thoáng mát cho trẻ để tránh làm tăng thân nhiệt;
• Khuyến khích trẻ uống nhiều nước hoặc bú sữa thường xuyên;
• Nếu sốt cao trên 38,5°C, có thể dùng thuốc hạ sốt theo chỉ định của bác sĩ, như paracetamol hoặc ibuprofen.

Lưu ý đặc biệt: Một số trường hợp, trẻ có thể sốt không phải do vắc xin mà do đang mắc một bệnh khác từ trước. Nếu gặp phải các dấu hiệu sau, bạn nên đưa trẻ đến cơ sở y tế để kiểm tra:

• Sốt cao trên 38,5°C và không giảm sau khi dùng thuốc hạ sốt;
• Sốt kéo dài quá 48 giờ hoặc sốt tái phát sau khi hạ;
• Sốt kèm theo các triệu chứng như ho, sổ mũi, tiêu chảy, phát ban...
• Trẻ bỏ ăn, khó thở, thở nhanh, da tái hoặc có dấu hiệu co giật, hôn mê.

Việc theo dõi cẩn thận và kịp thời phát hiện các dấu hiệu bất thường sẽ giúp bảo vệ sức khỏe của trẻ sau tiêm vắc xin.

Có nên tiêm phòng sởi quai bị rubella và đây là một biện pháp quan trọng và hiệu quả trong việc phòng ngừa các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm này, đồng thời bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Dù có thể gặp phải một số phản ứng phụ nhẹ sau tiêm, nhưng những lợi ích mà vắc xin mang lại vượt xa mọi rủi ro tiềm ẩn. Để đảm bảo an toàn, việc chọn cơ sở tiêm chủng uy tín và tuân thủ các hướng dẫn sau tiêm là rất quan trọng.

Tiêm vắc xin sởi quai bị rubella giúp tăng cường miễn dịch, giảm nguy cơ mắc bệnh và hạn chế biến chứng nguy hiểm. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu cung cấp vắc xin chính hãng, bảo quản đạt chuẩn GSP, đảm bảo an toàn với đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm. Đặt lịch nhanh chóng qua tổng đài miễn phí 1800 6928 để chủ động bảo vệ sức khỏe cho bạn và cộng đồng ngay hôm nay.