Cấp cứu ngưng tim ngưng thở là một tình huống khẩn cấp đòi hỏi sự can thiệp ngay lập tức để cứu sống bệnh nhân. Mỗi phút chậm trễ trong việc cấp cứu có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng, thậm chí là tử vong. Chính vì vậy, việc hiểu rõ về cách xử lý khi gặp phải tình huống này không chỉ giúp bạn có thể cứu sống người thân, mà còn có thể bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ cung cấp những thông tin cơ bản về cấp cứu ngưng tim ngưng thở, cách nhận diện và cách thực hiện các biện pháp sơ cứu trong tình huống này.
Nguyên nhân và vai trò của vắc xin trong phòng ngừa biến chứng có thể dẫn đến ngưng tim, ngưng thở
Ngưng tim ngưng thở là tình trạng tim và phổi ngừng hoạt động, khiến cơ thể không còn được cung cấp máu và oxy, đe dọa tính mạng chỉ sau vài phút. Nguyên nhân có thể do bệnh tim mạch (nhồi máu cơ tim, rối loạn nhịp tim), bệnh hô hấp (hen suyễn, viêm phổi nặng), sốc phản vệ, hoặc các bệnh truyền nhiễm như cúm, COVID-19, bạch hầu, viêm màng não… Những bệnh này, nếu diễn tiến nặng, có thể gây suy hô hấp – tuần hoàn và dẫn đến ngưng tim.

Tiêm vắc xin là biện pháp phòng ngừa hiệu quả, giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh lý nặng có thể dẫn đến ngưng tim ngưng thở. Các vắc xin quan trọng bao gồm: Vắc xin cúm, COVID-19, phế cầu, bạch hầu, ho gà, uốn ván, viêm não Nhật Bản, vắc xin sởi – quai bị – Rubella… Việc tiêm chủng đầy đủ, đặc biệt ở trẻ nhỏ, người cao tuổi và người có bệnh nền, đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe và giảm nguy cơ cấp cứu ngoài bệnh viện.
Ngưng tim ngưng thở nếu không được xử lý kịp thời sẽ dẫn đến hôn mê, tổn thương não và có thể gây tử vong. Vì vậy, việc cấp cứu kịp thời là cực kỳ quan trọng.
Các dấu hiệu nhận biết ngưng tim ngưng thở
Để có thể phát hiện sớm và cấp cứu ngưng tim ngưng thở, bạn cần phải chú ý đến một số dấu hiệu sau:
- Mất ý thức: Người bị ngưng tim ngưng thở sẽ mất ý thức ngay lập tức. Bạn sẽ không thể gọi họ tỉnh dậy.
- Không có mạch đập: Dùng tay sờ vào cổ hoặc tay bệnh nhân để kiểm tra mạch đập. Nếu không có mạch, có thể bệnh nhân đang gặp tình huống ngưng tim.
- Ngừng thở: Bệnh nhân sẽ không có hơi thở hoặc chỉ thở yếu ớt. Bạn có thể quan sát để phát hiện nếu người đó không thở.
Khi phát hiện các dấu hiệu này, bạn cần ngay lập tức thực hiện các biện pháp sơ cứu để duy trì sự sống cho người bệnh.

Quy trình cấp cứu ngưng tim ngưng thở
Khi gặp phải tình huống ngưng tim ngưng thở, thời gian là yếu tố quan trọng nhất. Việc cấp cứu kịp thời có thể làm tăng khả năng sống sót của bệnh nhân. Dưới đây là các bước cơ bản để thực hiện cấp cứu ngưng tim ngưng thở.
Gọi cấp cứu
Ngay khi phát hiện bệnh nhân có dấu hiệu ngừng tim ngừng thở, bạn cần gọi ngay cho dịch vụ cấp cứu (Số điện thoại cấp cứu là 115 tại Việt Nam). Cung cấp thông tin về tình trạng bệnh nhân để họ có thể chuẩn bị các biện pháp điều trị kịp thời.
Kiểm tra tình trạng thở
Trước khi bắt đầu thực hiện các biện pháp cứu người, bạn cần kiểm tra xem bệnh nhân có thở hay không. Đặt tai gần miệng và mũi bệnh nhân, kiểm tra hơi thở trong khoảng 10 giây. Nếu bệnh nhân không thở, bạn cần tiếp tục các bước sơ cứu.
Thực hiện hô hấp nhân tạo
Sau khi xác định bệnh nhân không thở, bạn cần thực hiện hô hấp nhân tạo để cung cấp oxy cho bệnh nhân. Đặt bệnh nhân nằm ngửa trên mặt phẳng cứng, mở đường thở bằng cách ngửa đầu bệnh nhân ra phía sau và nâng cằm lên. Sau đó, thực hiện thổi hơi vào miệng bệnh nhân, mỗi lần thổi khoảng 1 giây và theo dõi xem ngực bệnh nhân có phập phồng lên không.
Tiến hành xoa bóp tim
Khi bệnh nhân không có mạch và không thở, bạn cần thực hiện xoa bóp tim để giúp tim phục hồi nhịp đập. Đặt tay lên ngực bệnh nhân, vị trí chính giữa xương ức. Dùng lực tay mạnh mẽ, ép ngực bệnh nhân xuống khoảng 5 - 6 cm với tốc độ khoảng 100 - 120 lần/phút.

Cấp cứu ngưng tim ngưng thở cần lưu ý gì?
Khi thực hiện cấp cứu ngưng tim ngưng thở, có một số lưu ý quan trọng mà bạn cần phải nhớ:
- Không hoảng sợ: Việc đầu tiên là bạn phải giữ bình tĩnh để có thể xử lý tình huống một cách nhanh chóng và hiệu quả.
- Cần thực hiện đúng kỹ thuật: Nếu không thực hiện đúng kỹ thuật, các biện pháp cứu người có thể không hiệu quả và có thể gây thêm tổn thương cho bệnh nhân.
- Không dừng lại quá lâu: Nếu bạn không phải là nhân viên y tế, bạn có thể không có thiết bị cấp cứu như máy khử rung tim tự động (AED). Tuy nhiên, bạn vẫn cần tiếp tục sơ cứu cho đến khi nhân viên y tế đến.
- Đừng quên gọi cấp cứu: Ngay khi có thể, hãy gọi ngay cho số cấp cứu 115 để nhờ sự hỗ trợ của các chuyên gia.

Cấp cứu ngưng tim ngưng thở là một trong những tình huống y tế khẩn cấp nhất, đòi hỏi mọi người phải có kiến thức và kỹ năng xử lý nhanh chóng. Việc học cách nhận biết dấu hiệu ngưng tim ngưng thở và thực hiện các biện pháp sơ cứu sẽ giúp bạn có thể cứu sống bệnh nhân trong những phút giây quan trọng. Hãy luôn nhớ rằng, trong các tình huống khẩn cấp, sự can thiệp kịp thời và đúng cách có thể cứu sống một mạng người.