Viêm buồng trứng là gì? Triệu chứng, nguyên nhân, điều trị và phòng ngừa

Tìm hiểu chung về viêm buồng trứng

Buồng trứng đóng vai trò quan trọng trong hệ thống sinh sản nữ giới, chịu trách nhiệm sản sinh trứng và tiết ra các hormone sinh dục nữ như estrogen và progesterone. Cơ quan này nằm trong khung chậu, ở hai bên tử cung và được liên kết với nhau thông qua ống dẫn trứng.

Viêm buồng trứng (Ovary Inflammation) là tình trạng viêm nhiễm xảy ra tại buồng trứng, thuộc nhóm viêm vùng chậu hoặc viêm nhiễm cơ quan sinh sản trên. Bệnh có thể ảnh hưởng đến nhiều bộ phận trong khung chậu như ống dẫn trứng, tử cung, nội mạc tử cung, thậm chí lan đến phúc mạc và thành bụng.

Tình trạng viêm nhiễm này có thể xuất hiện ở một hoặc cả hai buồng trứng. Những phụ nữ có quan hệ tình dục không an toàn, từng nạo phá thai nhiều lần hoặc vệ sinh vùng kín không đúng cách sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.

Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, viêm buồng trứng có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, trong đó có nguy cơ vô sinh do tổn thương nghiêm trọng ở buồng trứng và ống dẫn trứng.

Phần tiếp theo, mời quý bạn đọc cùng tìm hiểu về các triệu chứng, biến chứng của viêm buồng trứng. Từ đó trả lời cho câu hỏi “Viêm buồng trứng có nguy hiểm không?”

Triệu chứng viêm buồng trứng

Những dấu hiệu và triệu chứng của viêm buồng trứng

Bạn có thể không nhận ra mình mắc viêm buồng trứng vì các triệu chứng có thể rất nhẹ hoặc khó nhận biết. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, bệnh có thể khởi phát đột ngột với các dấu hiệu sau:

• Đau hoặc căng tức ở bụng dưới, đây cũng là triệu chứng phổ biến nhất.

• Khí hư bất thường, thường có màu vàng hoặc xanh kèm theo mùi khó chịu.

• Ớn lạnh hoặc sốt.

• Buồn nôn, nôn mửa.

• Đau khi quan hệ tình dục.

• Cảm giác nóng rát khi đi tiểu.

• Kinh nguyệt không đều, có thể bị ra máu bất thường hoặc đau bụng dưới trong suốt chu kỳ.

Nếu gặp những dấu hiệu này, bạn nên đi khám sớm để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, tránh các biến chứng nghiêm trọng.

Biến chứng có thể gặp khi mắc bệnh viêm buồng trứng

Việc chậm trễ trong điều trị viêm buồng trứng cũng như viêm vùng chậu có liên quan chặt chẽ đến nguy cơ biến chứng nghiêm trọng và hậu quả lâu dài. Tuy nhiên, ngay cả khi được điều trị kịp thời, bệnh vẫn có thể gây ra các biến chứng về sau.

Một nghiên cứu ước tính rằng, trong số những phụ nữ mắc viêm vùng chậu ở độ tuổi từ 20 đến 24, khoảng 18% sẽ bị đau mãn tính, 8.5% có nguy cơ mang thai ngoài tử cung, và 16.8% gặp khó khăn trong việc thụ thai.

Như vậy có thể thấy, viêm buồng trứng là một tình trạng có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của nữ giới.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Như đã đề cập ở phần triệu chứng của viêm buồng trứng, bạn nên đến khám ngay khi có các dấu hiệu được nêu. Việc chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời sẽ giúp giảm nguy cơ gặp các biến chứng nghiêm trọng về sau.

Nguyên nhân gây viêm buồng trứng

Viêm buồng trứng thuộc nhóm bệnh viêm vùng chậu, xảy ra khi vi khuẩn từ cổ tử cung lan ngược lên các cơ quan sinh sản. Trong 85% trường hợp, bệnh do vi khuẩn lây truyền qua đường tình dục gây ra, phổ biến nhất là Neisseria gonorrhoeae (gây bệnh lậu) và Chlamydia trachomatis (gây bệnh chlamydia).

Khoảng 10 đến 15% phụ nữ nhiễm N. gonorrhoeae hoặc C. trachomatis ở cổ tử cung có nguy cơ tiến triển thành viêm vùng chậu. Thông thường, bệnh do vi khuẩn lậu gây ra sẽ nghiêm trọng hơn so với các nguyên nhân khác.

Ngược lại, bệnh viêm buồng trứng hay viêm vùng chậu do chlamydia thường ít gây triệu chứng, dẫn đến tình trạng viêm vùng chậu tiềm ẩn. Mặc dù không có triệu chứng rõ ràng, nhưng loại viêm này vẫn có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng về lâu dài, đặc biệt là ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.

Một số vi khuẩn khác có thể góp phần gây viêm bao gồm Mycoplasma genitalium, Peptostreptococcus, Bacteroides, Haemophilus influenza, Streptococcus pneumonia, Staphylococcus aureus, Escherichia coli, Bacteroides fragilis, Streptococci nhóm B. Những loại vi khuẩn này chiếm khoảng 15% tổng trường hợp gây bệnh.

Nguy cơ mắc phải viêm buồng trứng

Những ai có nguy cơ mắc phải viêm buồng trứng?

Hầu hết phụ nữ đều có nguy cơ mắc phải viêm buồng trứng. Theo thống kê thì viêm vùng chậu (bao gồm viêm buồng trứng) thường xảy ra ở phụ nữ từ 15 đến 25 tuổi.

Yếu tố làm tăng nguy cơ mắc phải viêm buồng trứng

Những yếu tố làm gia tăng nguy cơ mắc viêm buồng trứng bao gồm:

• Vệ sinh vùng kín không đúng cách, đặc biệt trong thời kỳ kinh nguyệt hoặc sau quan hệ tình dục, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển.

• Thói quen thụt rửa âm đạo quá sâu, làm mất cân bằng môi trường tự nhiên và tăng nguy cơ viêm nhiễm.

• Quan hệ tình dục không an toàn, có nhiều bạn tình hoặc không sử dụng biện pháp bảo vệ như bao cao su.

• Tiền sử nạo phá thai nhiều lần, đặc biệt tại các cơ sở y tế kém chất lượng, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng.

• Sử dụng các biện pháp tránh thai như đặt vòng, có thể gây viêm nhiễm nếu không được thực hiện và chăm sóc đúng cách.

• Mắc các bệnh viêm nhiễm phụ khoa như viêm nội mạc tử cung, viêm vùng chậu, viêm ống dẫn trứng hoặc viêm tử cung.

• Hệ miễn dịch suy yếu, khiến cơ thể dễ bị vi khuẩn tấn công và gây bệnh.

Phương pháp chẩn đoán và điều trị viêm buồng trứng

Phương pháp chẩn đoán và xét nghiệm viêm buồng trứng

Quá trình chẩn đoán viêm buồng trứng bắt đầu bằng việc thu thập tiền sử bệnh và đánh giá các triệu chứng lâm sàng. Bác sĩ sẽ hỏi về những biểu hiện mà người bệnh gặp phải, thời điểm khởi phát và mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng.

Tiếp theo, để xác định chính xác tình trạng bệnh, bác sĩ có thể chỉ định một số xét nghiệm và kiểm tra chuyên sâu như:

• Xét nghiệm thai kỳ để loại trừ khả năng mang thai.

• Xét nghiệm máu và xét nghiệm nước tiểu để đánh giá tình trạng nhiễm trùng.

• Xét nghiệm các bệnh lây truyền qua đường tình dục cũng được cân nhắc.

• Siêu âm buồng trứng để quan sát, đánh giá tình trạng viêm nhiễm và tổn thương.

Điều trị viêm buồng trứng

Viêm buồng trứng có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, nhưng chủ yếu do vi khuẩn và các tác nhân gây nhiễm trùng xâm nhập. Tùy theo mức độ viêm nhiễm và các triệu chứng đi kèm, bác sĩ sẽ đưa ra phương pháp điều trị phù hợp.

Nội khoa

Việc điều trị nội khoa sẽ bao gồm sử dụng các thuốc như thuốc kháng sinh và kháng viêm:

• Kháng sinh: Khi viêm buồng trứng do vi khuẩn gây ra, bác sĩ sẽ kê đơn kháng sinh phổ rộng để ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn và loại bỏ nhiễm trùng.

• Kháng viêm: Được sử dụng để giảm sưng viêm và tình trạng đỏ tại buồng trứng. Thông thường, kháng sinh và thuốc kháng viêm sẽ được kết hợp nhằm nâng cao hiệu quả điều trị.

Ngoại khoa

Nếu người bệnh không đáp ứng với điều trị bằng thuốc hoặc có dấu hiệu dính buồng trứng, tắc ống dẫn trứng, bác sĩ có thể chỉ định can thiệp tiểu phẫu hoặc phẫu thuật để khắc phục tình trạng này.

Trong trường hợp xuất hiện áp xe tại buồng trứng hoặc ống dẫn trứng, bác sĩ sẽ thực hiện phẫu thuật nội soi nhằm loại bỏ áp xe và dẫn lưu mủ, giúp ngăn ngừa biến chứng nghiêm trọng.

Chế độ sinh hoạt và phòng ngừa viêm buồng trứng

Những thói quen sinh hoạt giúp hạn chế diễn tiến của viêm buồng trứng

Chế độ sinh hoạt

Để hạn chế diễn tiến của bệnh viêm buồng trứng bạn cần chú ý như sau:

• Tuân thủ nghiêm ngặt hướng dẫn điều trị của bác sĩ để đảm bảo hiệu quả tốt nhất.

• Duy trì lối sống lành mạnh, giữ tinh thần thoải mái, hạn chế căng thẳng và stress.

• Nếu xuất hiện bất kỳ dấu hiệu bất thường nào trong quá trình điều trị, cần liên hệ ngay với bác sĩ để được tư vấn và xử lý kịp thời.

• Thăm khám định kỳ để theo dõi tiến triển của bệnh và sức khỏe tổng thể, giúp bác sĩ điều chỉnh phương pháp điều trị phù hợp nếu cần thiết.

Chế độ dinh dưỡng

Việc duy trì một chế độ ăn đầy đủ, đa dạng nguồn thực phẩm, đủ chất có thể giúp ích. Đặc biệt, bạn có thể chú ý bổ sung các thực phẩm giàu omega-3, sắt và chất xơ.

Phòng ngừa viêm buồng trứng

Đôi khi, viêm buồng trứng không phải do nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục mà có thể xảy ra khi vi khuẩn bình thường trong âm đạo di chuyển lên các cơ quan sinh sản. Tránh thụt rửa âm đạo có thể giúp giảm nguy cơ này.

Tuy nhiên, phần lớn các trường hợp viêm buồng trứng xuất phát từ quan hệ tình dục không an toàn. Để bảo vệ bản thân khỏi các bệnh nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục (STIs) có thể dẫn đến viêm buồng trứng, bạn nên:

• Hạn chế số lượng bạn tình: Nguy cơ mắc bệnh tăng lên nếu có nhiều đối tác tình dục.

• Sử dụng biện pháp tránh thai dạng rào cản: Bao cao su, màng chắn âm đạo (diaphragm) kết hợp với chất diệt tinh trùng sẽ giúp giảm nguy cơ, ngay cả khi bạn đang dùng thuốc tránh thai.

• Điều trị sớm khi có dấu hiệu bất thường: Nếu nhận thấy các triệu chứng như khí hư bất thường, đau vùng chậu hoặc chảy máu giữa chu kỳ, hãy đi khám ngay để được điều trị kịp thời.

• Kiểm tra sức khỏe định kỳ: Thực hiện các buổi khám phụ khoa và tầm soát thường xuyên giúp phát hiện sớm và điều trị kịp thời các nhiễm trùng ở cổ tử cung trước khi lan đến cơ quan sinh sản.

Viêm buồng trứng là một bệnh lý phụ khoa nghiêm trọng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Việc duy trì lối sống lành mạnh, quan hệ tình dục an toàn và thăm khám định kỳ sẽ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh và bảo vệ sức khỏe sinh sản. Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, hãy chủ động đến cơ sở y tế để được tư vấn và điều trị sớm.