Vắc xin nhạy cảm với nhiệt độ cao có ảnh hưởng gì?

Vắc xin là một trong những phát minh quan trọng nhất trong lịch sử y học, giúp phòng ngừa nhiều bệnh truyền nhiễm nguy hiểm. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả tối đa khi sử dụng, vắc xin cần giữ được sự toàn vẹn của công thức ban đầu. Nhiệt độ là một trong những yếu tố ảnh hưởng lớn đến chất lượng sản phẩm từ khâu sản xuất đến khi tiêm phòng cho khách hàng. Đặc biệt với những loại vắc xin nhạy cảm với nhiệt độ cao lại càng được chú ý.

Vắc xin là gì? Quá trình tác động của vắc xin trong cơ thể

Vắc xin là chế phẩm sinh học chứa các kháng nguyên có nguồn gốc từ tác nhân gây bệnh (virus, vi khuẩn). Những thành phần này đã được xử lý để không gây bệnh nhưng vẫn kích thích hệ miễn dịch sản sinh kháng thể, giúp cơ thể có khả năng chống lại mầm bệnh khi gặp lại ở lần sau.

Ngoài kháng nguyên, vắc xin còn chứa một số thành phần khác như:

• Chất ổn định: Duy trì hiệu quả của vắc xin sau khi sản xuất;

• Chất hỗ trợ: Giúp tăng cường phản ứng của cơ thể với vắc xin;

• Chất bảo quản: Ngăn ngừa sự nhiễm trong quá trình sử dụng (thường có trong vắc xin đa liều);

• Một số thành phần khác: Những chất còn lại từ quá trình nuôi cấy, sản xuất,...

Khi tiêm phòng, vắc xin được đưa vào cơ thể, hệ miễn dịch sẽ nhận diện các kháng nguyên này như một “kẻ xâm nhập” và kích thích hàng loạt phản ứng bảo vệ gọi là quá trình đáp ứng miễn dịch. Quá trình này nhằm tiêu diệt kháng nguyên và loại bỏ khỏi cơ thể. Đồng thời hình thành nên “miễn dịch nhớ” và sản xuất kháng thể đặc hiệu. Về sau, nếu cơ thể tiếp xúc với tác nhân gây bệnh thật, hệ miễn dịch sẽ chủ động sản xuất các kháng thể một cách nhanh chóng và đặc hiệu để tiêu diệt mầm bệnh, giúp cơ thể không mắc bệnh hoặc giảm mức độ nguy hiểm của bệnh.

Vắc xin nhạy cảm với nhiệt độ cao có ảnh hưởng gì?

Vắc xin là một chế phẩm sinh học, có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố từ môi trường như nhiệt độ, độ ẩm, ánh sáng,... Do đó, cần bảo quản vắc xin đúng cách để đảm bảo chất lượng của sản phẩm. Và nhiệt độ là một chỉ tiêu quan trọng cần kiểm soát chặt chẽ từ lúc sản xuất cho đến khi sử dụng trên khách hàng.

Giảm hiệu lực của vắc xin

Đối với những vắc xin nhạy cảm với nhiệt độ cao, khi bảo quản ở điều kiện này có thể ảnh hưởng đến cấu trúc kháng nguyên, vì vắc xin chứa thành phần protein, protein rất dễ bị biến tính ở nhiệt độ cao. Điều này dẫn đến giảm khả năng nhận diện và kích hoạt hệ thống miễn dịch của cơ thể.

Tiếp xúc ở nhiệt độ cao làm thay đổi cấu trúc kháng nguyên khiến hiệu lực của vắc xin giảm đi một phần hoặc có thể mất hoàn toàn. Điều này đồng nghĩa với việc làm giảm hoặc mất khả năng bảo vệ cơ thể. Do đó những vắc xin nhạy cảm với nhiệt độ cao cần được bảo quản đúng cách.

Tăng nguy cơ xảy ra phản ứng phụ

Vắc xin tiếp xúc ở nhiệt độ cao có thể làm thay đổi cấu trúc và tính chất của các thành phần trong sản phẩm. Điều này làm tăng nguy cơ xuất hiện các phản ứng phụ sau tiêm như sưng, đau, tại vị trí tiêm, sốt,... thậm chí là phản vệ.

Bảo quản vắc xin như thế nào?

Hầu hết các loại vắc xin cần được bảo quản trong môi trường lạnh với nhiệt độ dao động từ 2 - 8⁰C (36 - 46°F), với nhiệt độ trung bình lý tưởng là 5⁰C. Một số vắc xin có thành phần đặc biệt yêu cầu điều kiện bảo quản ở nhiệt độ đông lạnh từ -15 đến -25⁰C. Nếu vắc xin được bảo quản ở ngoài phạm vi nhiệt độ khuyến nghị có thể làm giảm hoặc mất hiệu lực của sản phẩm.

Dây chuyền lạnh (Cold chain) trong bảo quản vắc xin là một hệ thống cung ứng được kiểm soát nhiệt độ, bao gồm toàn bộ thiết bị và quy trình liên quan đến vắc xin. Quá trình này bắt đầu từ kho bảo quản lạnh tại nhà máy sản xuất, quá trình vận chuyển, phân phối và lưu trữ đúng cách tại cơ sở tiêm chủng, và kết thúc khi vắc xin được tiêm cho khách hàng.

Nếu dây chuyền lạnh vắc xin không được bảo quản đúng cách, có thể làm mất hiệu lực sản phẩm, dẫn đến nguồn cung vắc xin không sử dụng được. Một khi đã mất thì hiệu lực không thể phục hồi được.

Việc bảo quản vắc xin đúng cách đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì hiệu quả và an toàn của chúng. Những vắc xin nhạy cảm với nhiệt độ cao cần được lưu trữ và vận chuyển trong điều kiện nghiêm ngặt để tránh làm giảm chất lượng sản phẩm. Sự giám sát chặt chẽ của dây chuyền lạnh không chỉ giúp bảo vệ vắc xin mà còn góp phần đảm bảo thành công của các chương trình tiêm chủng. Do đó, việc nâng cao nhận thức và tuân thủ quy trình bảo quản vắc xin đúng cách là điều cần thiết để vắc xin phát huy tối đa tác dụng trong việc phòng ngừa bệnh tật.

Trung tâm Tiêm chủng Long Châu là địa điểm uy tín, mang đến dịch vụ tiêm ngừa an toàn và chất lượng cho mọi lứa tuổi. Tại đây, khách hàng được tư vấn tận tình bởi đội ngũ y bác sĩ giàu kinh nghiệm, đảm bảo tiêm đúng, đủ và an toàn. Với nguồn vắc xin chính hãng, không gian sạch sẽ, tiện nghi, chúng tôi cam kết mang đến trải nghiệm tốt nhất cho bạn và gia đình. Hãy chủ động bảo vệ sức khỏe ngay hôm nay bằng cách đặt lịch tiêm tại Trung tâm Tiêm chủng Long Châu!