Sau phẫu thuật ung thư trực tràng nên ăn gì để hồi phục nhanh?

Phẫu thuật ung thư trực tràng thường khiến người bệnh mệt mỏi, ăn uống khó khăn và dễ gặp vấn đề tiêu hóa. Lúc này, lựa chọn thực phẩm phù hợp sẽ giúp bổ sung dưỡng chất, hỗ trợ vết mổ hồi phục và nâng cao sức đề kháng. Bài viết sẽ gợi ý các nhóm thực phẩm tốt cho giai đoạn này, giúp người bệnh chăm sóc sức khỏe hiệu quả hơn.

Sau phẫu thuật ung thư trực tràng nên ăn gì để hồi phục nhanh?

Sau phẫu thuật ung thư trực tràng, hệ tiêu hóa thường nhạy cảm, đòi hỏi chế độ ăn nhẹ nhàng, dễ tiêu hóa và giàu dinh dưỡng. Dưới đây là các nhóm thực phẩm được khuyến nghị:

Thực phẩm dễ tiêu hóa

Cháo loãng, súp rau củ, cơm nát hoặc bánh mì mềm là lựa chọn lý tưởng trong giai đoạn đầu. Những món này giúp ruột hoạt động nhẹ nhàng, tránh gây áp lực lên đường tiêu hóa còn yếu. Ví dụ, cháo yến mạch nấu loãng hoặc súp bí đỏ vừa dễ ăn vừa cung cấp năng lượng cần thiết, giúp bệnh nhân thoải mái hơn trong những ngày đầu hồi phục.

Thực phẩm giàu đạm chất lượng cao

Protein là yếu tố quan trọng giúp tái tạo mô, sửa chữa tổn thương và thúc đẩy quá trình lành vết mổ. Các thực phẩm như cá nạc, thịt gà bỏ da, đậu phụ và sữa ít béo nên được ưu tiên. Đây là nguồn cung cấp axit amin thiết yếu, hỗ trợ cơ thể xây dựng lại mô và tăng cường sức mạnh cơ bắp, đặc biệt với những bệnh nhân phải nằm nghỉ dài ngày.

Nguồn chất xơ hòa tan 

Chất xơ hòa tan từ yến mạch, khoai lang, bí đỏ hoặc chuối chín giúp cải thiện nhu động ruột, ngăn ngừa táo bón mà không gây kích ứng. Những thực phẩm giàu chất xơ này còn mang lại năng lượng bền vững và giúp hệ tiêu hóa hoạt động trơn tru, giảm nguy cơ rối loạn như táo bón hoặc tiêu chảy, một vấn đề thường gặp sau phẫu thuật.

Thực phẩm giàu probiotic

Sữa chua không đường, kefir hoặc men vi sinh giúp cân bằng hệ vi khuẩn đường ruột, cải thiện tiêu hóa và giảm nguy cơ tiêu chảy. Đây là lựa chọn đặc biệt hữu ích với bệnh nhân có hậu môn nhân tạo, giúp hạn chế triệu chứng khó chịu.

Rau củ quả nấu chín mềm 

Rau như bông cải xanh, cà rốt, mướp, rau ngót hoặc trái cây chín mềm như đu đủ mang lại vitamin C, A và chất chống oxy hóa. Các dưỡng chất này hỗ trợ lành vết thương, tăng sức đề kháng và giảm nguy cơ nhiễm trùng mà vẫn dễ tiêu hóa.

Uống đủ nước

Nên uống khoảng 1,5 đến 2 lít nước mỗi ngày, bao gồm nước lọc, nước canh, nước ép trái cây loãng như táo hoặc lê và trà thảo mộc nhẹ. Nước giúp ngăn ngừa táo bón, hỗ trợ trao đổi chất và duy trì độ ẩm cho cơ thể, từ đó rút ngắn thời gian hồi phục.

Người bệnh nên ăn ít một, chia thành 5 đến 6 bữa nhỏ trong ngày để hệ tiêu hóa hoạt động nhẹ nhàng và hấp thu tốt hơn. Cách này giúp giảm áp lực lên ruột và đảm bảo cơ thể nhận đủ dưỡng chất.

Những thực phẩm nên tránh sau phẫu thuật ung thư trực tràng

Để quá trình hồi phục thuận lợi, người bệnh cần hạn chế một số loại thực phẩm có thể gây hại cho hệ tiêu hóa hoặc làm chậm quá trình lành vết mổ. Việc loại bỏ đúng nhóm thực phẩm không phù hợp giúp giảm áp lực cho đường ruột, đồng thời hỗ trợ cơ thể hấp thu dinh dưỡng tốt hơn.

• Đồ ăn nhiều dầu mỡ, chiên xào: Các món nhiều dầu dễ gây khó tiêu, đầy hơi và làm rối loạn tiêu hóa khi hệ tiêu hóa còn nhạy cảm.
• Gia vị cay nóng, rượu bia và cà phê: Những loại này kích thích niêm mạc ruột, làm tăng nguy cơ tiêu chảy hoặc táo bón, ảnh hưởng tiêu cực đến hồi phục.
• Thực phẩm nhiều đường tinh luyện: Bánh kẹo, nước ngọt có gas hoặc món nhiều đường có thể làm tăng viêm trong cơ thể, ảnh hưởng đến hệ miễn dịch và làm chậm quá trình lành vết thương.
• Rau sống, thực phẩm chưa chín kỹ: Đây là nhóm thực phẩm có nguy cơ gây nhiễm khuẩn cao, đặc biệt khi sức đề kháng còn yếu.
• Thực phẩm sinh hơi: Đậu đỗ, bắp cải sống, hành tỏi sống dễ gây đầy bụng, khó chịu, nhất là ở bệnh nhân có hậu môn nhân tạo hoặc hệ tiêu hóa nhạy cảm.

Việc kiêng cữ những thực phẩm này cần được thực hiện kiên trì và linh hoạt, không chỉ trong giai đoạn đầu mà còn trong quá trình hồi phục lâu dài để bảo vệ hệ tiêu hóa và hạn chế nguy cơ biến chứng. Người bệnh cũng nên tránh ăn quá nhiều trong một bữa và không ăn quá nhanh. Điều này giúp giảm áp lực cho hệ tiêu hóa, từ đó quá trình hồi phục diễn ra hiệu quả hơn.

Nguyên tắc xây dựng chế độ ăn hỗ trợ phục hồi lâu dài

Để tối ưu hóa hồi phục sau phẫu thuật ung thư trực tràng, người bệnh nên tuân thủ một số nguyên tắc sau:

• Ăn cân bằng các nhóm chất: Kết hợp đạm, tinh bột, chất béo tốt, vitamin và khoáng chất trong thực đơn hàng ngày để cơ thể có đủ dinh dưỡng tái tạo mô và tăng sức đề kháng.
• Tăng dần độ đặc và thô của thực phẩm: Theo tiến trình hồi phục, có thể chuyển từ món lỏng như cháo, súp sang mềm như cơm nát, khoai nghiền rồi dần dần trở lại cơm thường. Quá trình này cần diễn ra từ từ để hệ tiêu hóa thích nghi.
• Theo dõi phản ứng của cơ thể: Ghi chú lại các thực phẩm gây khó chịu như đầy hơi, tiêu chảy hoặc táo bón để điều chỉnh thực đơn phù hợp.
• Kết hợp lối sống lành mạnh: Ngủ đủ giấc, vận động nhẹ nhàng như đi bộ hoặc tập thở và tái khám định kỳ theo hướng dẫn của bác sĩ để theo dõi sức khỏe và phát hiện sớm dấu hiệu bất thường.
• Duy trì vệ sinh an toàn thực phẩm: Luôn chọn nguyên liệu tươi sạch, rửa kỹ và nấu chín hoàn toàn để hạn chế nguy cơ nhiễm khuẩn khi sức đề kháng còn yếu.
• Đa dạng hóa thực đơn: Thay đổi món ăn thường xuyên để vừa bổ sung đủ dưỡng chất vừa giúp người bệnh ăn ngon miệng hơn, tránh cảm giác chán ăn kéo dài.
• Ăn đúng giờ và không bỏ bữa: Giữ lịch ăn uống ổn định hằng ngày để hệ tiêu hóa hoạt động đều đặn, từ đó hỗ trợ hấp thu dinh dưỡng tốt hơn.

Chế độ ăn hợp lý không thể thay thế điều trị y tế nhưng đóng vai trò nền tảng cho quá trình hồi phục và nâng cao chất lượng sống.

Trên đây là lời giải đáp cho thắc mắc sau phẫu thuật ung thư trực tràng nên ăn gì để hồi phục nhanh mà bạn có thể tham khảo. Sau phẫu thuật ung thư trực tràng, chế độ ăn uống khoa học chính là chìa khóa để hỗ trợ phục hồi sức khỏe. Hỏi thăm ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng sẽ giúp xây dựng thực đơn phù hợp nhất, đảm bảo an toàn và hiệu quả cho từng giai đoạn hồi phục.