Sau phẫu thuật nên ăn gì để hồi phục nhanh và ngừa biến chứng?

Cơ thể sau phẫu thuật cần nhiều năng lượng và dưỡng chất để tái tạo. Việc lựa chọn thực phẩm phù hợp không chỉ giúp rút ngắn thời gian phục hồi mà còn giảm nguy cơ biến chứng. Trong bài viết này, bạn sẽ tìm thấy những gợi ý thiết thực về các nhóm thực phẩm nên bổ sung để chăm sóc sức khỏe toàn diện hơn sau mổ.

Sau phẫu thuật nên ăn gì để hồi phục nhanh và ngừa biến chứng?

Việc lựa chọn thực phẩm phù hợp sau phẫu thuật không chỉ giúp cơ thể phục hồi nhanh chóng mà còn giảm thiểu nguy cơ biến chứng. Dưới đây là những nhóm thực phẩm được các chuyên gia dinh dưỡng khuyến nghị, trả lời trực tiếp câu hỏi sau phẫu thuật nên ăn gì mà bạn có thể tham khảo. 

Thực phẩm giàu đạm

Protein là thành phần quan trọng giúp tái tạo tế bào, sửa chữa mô tổn thương và thúc đẩy quá trình lành vết mổ. Sau phẫu thuật, nhu cầu protein tăng cao để hỗ trợ phục hồi. Các thực phẩm giàu đạm nên bổ sung gồm:

• Thịt nạc như gà, heo;
• Cá như cá hồi, cá thu;
• Trứng, sữa;
• Đậu phụ, sản phẩm từ đậu nành.

Các thực phẩm kể trên cung cấp axit amin thiết yếu, giúp xây dựng mô và tăng cường cơ bắp, đặc biệt có lợi cho bệnh nhân phải nằm nghỉ dài ngày.

Rau xanh và trái cây giàu vitamin C

Rau xanh và trái cây là thực phẩm giàu vitamin C đóng vai trò quan trọng trong việc tăng sức đề kháng và hỗ trợ hình thành collagen. Vitamin C giúp sản xuất tế bào mới, cải thiện độ đàn hồi da và giảm nguy cơ nhiễm trùng. Người bệnh nên ăn:

• Cam, bưởi, kiwi, dâu tây;
• Súp lơ xanh, cải bó xôi;
• Ớt chuông đỏ.

Những thực phẩm này vừa hỗ trợ hồi phục vừa giúp người bệnh cảm thấy ngon miệng hơn.

Thực phẩm giàu kẽm và sắt

Kẽm và sắt là hai vi chất thiết yếu giúp hạn chế nhiễm trùng và cải thiện sản xuất hồng cầu. Kẽm tăng cường miễn dịch, còn sắt hỗ trợ cơ thể phục hồi sau mất máu. Các thực phẩm giàu kẽm và sắt nên dùng:

• Hàu, nghêu;
• Thịt đỏ như bò, heo;
• Hạt bí, hạt điều;
• Ngũ cốc nguyên hạt.

Thực phẩm giàu kẽm và sắt nên được chế biến đơn giản, dễ tiêu hóa để phù hợp với hệ tiêu hóa còn yếu.

Ngũ cốc nguyên hạt và thực phẩm giàu chất xơ

Sau phẫu thuật, hệ tiêu hóa hoạt động chậm, dễ dẫn đến táo bón, nhất là khi dùng thuốc giảm đau. Thực phẩm giàu chất xơ giúp kích thích nhu động ruột và ngăn ngừa táo bón, chẳng hạn:

• Yến mạch, gạo lứt;
• Bánh mì nguyên cám;
• Các loại đậu.

Những loại thực phẩm này cũng cung cấp năng lượng bền vững mà không gây áp lực lên tiêu hóa.

Uống đủ nước và bổ sung súp, cháo loãng

Việc duy trì đủ nước là yếu tố then chốt để cơ thể không bị mất nước, đặc biệt sau phẫu thuật khi cơ thể cần nhiều chất lỏng để hỗ trợ trao đổi chất. Nước lọc, nước ép trái cây không đường, súp rau củ hoặc cháo yến mạch loãng là những lựa chọn tuyệt vời. Những món ăn này không chỉ dễ tiêu hóa mà còn cung cấp dưỡng chất cần thiết, giúp người bệnh cảm thấy dễ chịu hơn khi chưa thể ăn thức ăn đặc.

Lợi ích của chế độ dinh dưỡng phù hợp sau phẫu thuật

Một chế độ dinh dưỡng hợp lý sau phẫu thuật mang lại nhiều lợi ích thiết thực, từ việc hỗ trợ hồi phục nhanh chóng đến cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Tăng tốc độ hồi phục vết mổ

Thực phẩm giàu protein, vitamin C và kẽm đóng vai trò quan trọng trong việc tái tạo mô và làm lành vết thương. Protein cung cấp nguyên liệu để xây dựng các tế bào mới, trong khi vitamin C và kẽm thúc đẩy sản xuất collagen, giúp vết mổ liền nhanh và chắc khỏe hơn. Một chế độ ăn cân đối với các nhóm thực phẩm này sẽ giúp người bệnh rút ngắn thời gian hồi phục.

Giảm nguy cơ nhiễm trùng và biến chứng

Dinh dưỡng hợp lý giúp tăng cường hệ miễn dịch, cho phép cơ thể chống lại vi khuẩn và virus hiệu quả hơn. Các vi chất như vitamin A, C, D và kẽm có trong rau xanh, trái cây và thực phẩm giàu đạm giúp giảm nguy cơ nhiễm trùng vết mổ, một trong những biến chứng phổ biến sau phẫu thuật. Điều này đặc biệt quan trọng với những bệnh nhân trải qua các ca mổ lớn hoặc có hệ miễn dịch yếu.

Cải thiện thể trạng và tinh thần người bệnh

Một chế độ ăn uống khoa học, đa dạng thực phẩm giúp cung cấp năng lượng và dưỡng chất cần thiết, từ đó cải thiện thể trạng của người bệnh. Khi cơ thể được nuôi dưỡng tốt, người bệnh sẽ cảm thấy khỏe mạnh hơn, giảm mệt mỏi và có tâm lý tích cực hơn. Điều này góp phần tạo động lực để họ tuân thủ các hướng dẫn chăm sóc sau mổ và nhanh chóng trở lại cuộc sống bình thường.

Giúp hạn chế sẹo xấu và cải thiện làn da

Vitamin C, kẽm và collagen từ thực phẩm không chỉ giúp vết mổ lành nhanh mà còn cải thiện chất lượng da, hạn chế tình trạng sẹo lồi hoặc sẹo xấu. Một chế độ ăn giàu dinh dưỡng giúp da trở nên đàn hồi hơn, từ đó mang lại vẻ ngoài thẩm mỹ hơn sau phẫu thuật.

Lưu ý khi ăn uống sau phẫu thuật

Để chế độ dinh dưỡng phát huy tối đa hiệu quả, người bệnh cần lưu ý:

• Chia nhỏ bữa ăn trong ngày, ưu tiên món mềm, dễ tiêu như cháo, súp hoặc thực phẩm nghiền nhuyễn.
• Có thể dùng sữa y học công thức hoặc sữa giàu đạm khi chưa ăn được nhiều thức ăn đặc.
• Nguyên liệu cần tươi, sạch và nấu chín kỹ để tránh nhiễm khuẩn.
• Ưu tiên các phương pháp nấu lành mạnh như hấp, luộc, hầm thay vì chiên rán nhiều dầu mỡ.
• Theo dõi phản ứng cơ thể sau khi ăn, nếu có biểu hiện đầy bụng, khó tiêu hoặc tiêu chảy cần điều chỉnh lại khẩu phần và tham khảo ý kiến bác sĩ.
• Người bệnh nên ăn chậm, nhai kỹ để hệ tiêu hóa làm việc dễ dàng hơn.
• Giữ tinh thần thoải mái khi ăn uống, hạn chế căng thẳng vì stress có thể ảnh hưởng đến khả năng hấp thu dinh dưỡng.

Người bệnh cần tránh:

• Các món chiên rán nhiều dầu mỡ vì dễ gây đầy bụng, khó tiêu và làm chậm quá trình hồi phục.
• Thực phẩm cay nóng gây kích ứng niêm mạc dạ dày và ảnh hưởng đến vết thương.
• Rượu bia, cà phê, thuốc lá và các chất kích thích vì làm suy yếu hệ miễn dịch và cản trở quá trình lành vết mổ.
• Thực phẩm đóng hộp, chế biến sẵn hoặc nhiều chất bảo quản vì có thể gây gánh nặng cho gan, thận.

Đặc biệt, với người có bệnh nền như tiểu đường, bệnh thận hoặc tim mạch, cần tham khảo ý kiến bác sĩ để điều chỉnh chế độ ăn cho phù hợp. Việc phối hợp chặt chẽ giữa dinh dưỡng, thuốc men và phác đồ điều trị sẽ giúp tối ưu hiệu quả hồi phục.

Trên đây là lời giải đáp cho thắc mắc sau phẫu thuật nên ăn gì để hồi phục nhanh và ngừa biến chứng mà bạn có thể tham khảo. Việc tham khảo ý kiến bác sĩ và chuyên gia dinh dưỡng sẽ giúp xây dựng kế hoạch ăn uống khoa học, an toàn và hiệu quả trong hành trình hồi phục.