Nên cho trẻ bú theo cữ hay theo nhu cầu?

Nuôi con bằng sữa mẹ luôn là một hành trình đầy thử thách nhưng vô cùng ý nghĩa. Trong đó, một trong những vấn đề khiến nhiều mẹ băn khoăn là việc xác định thời gian cho bé bú như thế nào là hợp lý. Tuy nhiên, điều quan trọng hơn cả là tôn trọng nhu cầu và các tín hiệu của bé. Mỗi bé đều có những đặc điểm riêng, và việc bú theo nhu cầu của bé, thay vì tuân theo một lịch trình cố định, sẽ giúp mẹ và bé gắn kết tốt hơn. Bài viết này sẽ giúp mẹ hiểu rõ hơn về nuôi con theo nhu cầu và tại sao thời gian bú không phải là yếu tố quan trọng nhất.

Tìm hiểu phương pháp cho bé bú: Theo nhu cầu hay theo cữ?

Bú mẹ theo nhu cầu là gì?

Bú mẹ theo nhu cầu (hay còn gọi là "cho ăn đáp ứng") là phương pháp cho bé bú một cách linh hoạt, tùy thuộc vào dấu hiệu đói của trẻ. Bạn bắt đầu cho bé bú khi bé có nhu cầu và tiếp tục cho đến khi bé cảm thấy no. Không cần phải tuân theo giới hạn thời gian hay lịch trình cố định.

Bú mẹ theo cữ là gì?

Bú mẹ theo cữ là phương pháp cho bé bú vào các thời điểm cụ thể trong ngày. Khoảng cách giữa các lần bú được tính từ lúc bắt đầu cữ bú trước đến khi bắt đầu cữ bú tiếp theo. Thường thì các cữ bú được sắp xếp theo lịch trình nhất định, ví dụ như 6h, 8h, 10h hoặc 6h, 9h, 12h, tùy thuộc vào nhu cầu và thói quen của mẹ và bé.

Nên cho bé bú mẹ theo cữ hay theo nhu cầu?

Việc cho bé sơ sinh bú vào từng thời điểm nhất định giữa các lần ăn có thể không phải lựa chọn khôn ngoan. Nếu xét tới thực tế chúng ta không thể biết chính xác dạ dày bé lớn cỡ nào. Hoàn toàn có thể xảy ra khả năng một bé sơ sinh vẫn sẽ no sau vài giờ bú mẹ. Trong khi đó, một số khác có thể lại cần thêm vào cữ bú nữa.

Một số mẹ cho rằng, tất cả các em bé nên được cho bú theo cữ, tạo nên một nhịp độ ăn trong khoảng thời gian định sẵn. Tuy nhiên, theo viện Nhi khoa Hoa Kỳ, Hiệp hội Dinh dưỡng Hoa kỳ và Tổ chức Y tế thế giới khuyên rằng: Nên cho trẻ sơ sinh khỏe mạnh ăn khi chúng có dấu hiệu đói hơn là khi đồng hồ bào “đã đến lúc” cho trẻ ăn. Vì việc ép bé bú theo giờ sẽ vô tình tạo áp lực và cảm giác chán nản cho bé mỗi khi bú.

Không phải cứ đến giờ đó là bé lại đói, bé sẽ trở nên khó chịu khi bị ép như vậy. Hãy để bé được phát triển tự nhiên thay vì phải ép bé quá chi li theo đúng từng cữ bú cho trẻ sơ sinh. Đồng thời cũng không có một bảng thời gian bú chính xác nào cho tất cả các bé. Nên mẹ chỉ cần đảm bảo luôn đáp ứng đúng lượng sữa theo nhu cầu của bé mỗi khi đói.

Thông thường một trẻ khỏe mạnh, đủ tháng thường bú sữa mẹ thường xuyên mỗi giờ hoặc cách khoảng 3 giờ để đáp ứng nhu cầu của cơ thể. Điều này có nghĩa là con bạn có thể bú từ 8 - 12 lần/ngày. Bạn cũng cần nhớ rằng một số trẻ có xu hướng bú liên tục trong vài giờ liền rồi sau đó ngủ liên tục trong vòng vài tiếng sau đó.

Tuy nhiên bạn cần lưu ý rằng, trẻ sơ sinh vẫn chưa biết phân biệt ngày và đêm. Điều đó có nghĩa là trẻ có thể có giấc ngủ kéo dài hơn vào ban ngày và ngắn hơn vào ban đêm. Do vậy, khi trẻ ngủ, cách khoảng 2 - 3 giờ một lần, mẹ nên đánh thức để trẻ bú.

Mặc dù trẻ chưa có khả năng thiết lập nhịp sinh học (ngủ tự nhiên hơn vào ban đêm) cho đến khi trẻ được 3 - 5 tháng. Việc giữ cho bé thức và cho bé ăn thường xuyên vào ban ngày có thể giúp mẹ không phải thức giấc quá nhiều vào ban đêm, mặc dù việc cho trẻ bú đêm cũng rất quan trọng vì để mẹ có thể tiết đủ sữa.

Vì thế, chìa khóa ở đây là bạn cần phải xác định sự khác biệt giữa tín hiệu trẻ thực sự đói và khi trẻ no. Từ đó có cách cho bé bú phù hợp.

Dấu hiệu trẻ đói và trẻ no là như thế nào?

Các chuyên gia cho rằng khi các dấu hiệu đói của bé bị bỏ qua dù chỉ vài phút, bé sẽ quấy khóc hoặc buồn bã. Điều này khiến trẻ khó ngậm bú đúng cách làm giảm hiệu quả rút sữa. Dưới đây là các dấu hiệu bé đang đói hoặc đang no mà bạn có thể tham khảo.

Dấu hiệu nhận biết trẻ đang đói:

• Để ý miệng trẻ, bé sẽ há miệng, liếm môi hoặc quay tìm vú mẹ.
• Tư thế của trẻ: vươn vai và vặn vẹo, mút hoặc ngậm bàn tay, ngón tay, chân hoặc bất cứ vật gì tiếp xúc gần miệng trẻ
• Quấy khóc và có thể mẩn đỏ là dấu hiệu bé đang thực sự khó chịu khi bé đang đói.

Những dấu hiệu cho thấy trẻ đã no:

• Khi bắt đầu bú mẹ, trẻ bắt đầu căng người. Khi bú no trẻ sẽ thả lỏng cơ thể hơn.
• Hầu hết trẻ sẽ nhả vú khi đã bú no, tuy nhiên một vài trẻ tiếp tục mút ngắn và nhẹ cho tới khi chìm vào giấc ngủ.
• Những dấu hiệu trẻ bú đủ sữa: Trẻ đi tiểu > 6 lần/ngày, nước tiểu trong, trẻ tăng cân đặt mức quy định theo độ tuổi.

Lợi ích của việc cho trẻ bú mẹ theo nhu cầu

Lợi ích phi dinh dưỡng quan trọng

Khi bé bú mẹ, tiếp xúc da kề da giúp điều chỉnh nhiệt độ cơ thể và cân bằng lượng đường trong máu, đồng thời giảm mức độ hormone căng thẳng (cortisol). Việc này cũng giúp bé cảm thấy an toàn và xây dựng mối quan hệ gắn bó với mẹ. Nghiên cứu chỉ ra rằng việc không đáp ứng kịp thời nhu cầu của bé có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ.

Bú mẹ theo nhu cầu giúp bé nhận đủ sữa

Nếu mẹ kết thúc bú sớm, bé có thể vẫn đói và không nhận đủ sữa. Việc bỏ qua tín hiệu đói của bé khiến bé quấy khóc và không bú hiệu quả. Cho bé bú theo nhu cầu đảm bảo bé nhận đủ sữa, ít quấy khóc, ngủ ngon và phát triển cân nặng ổn định.

Cả mẹ và bé đều thuận tiện

Nếu bạn có nhiều thời gian và dành toàn bộ sự chú ý cho việc chăm sóc bé, bạn sẽ có thể linh hoạt điều chỉnh thời gian biểu. Lúc này, việc cho bé bú theo cữ hay theo nhu cầu không còn là vấn đề lớn. Tất nhiên, việc cho bé bú theo nhu cầu sẽ giúp cả mẹ và bé cảm thấy thoải mái và tự do hơn trong việc quản lý thời gian.

Khuyến khích thói quen ăn uống lành mạnh

Hiện nay, nhiều gia đình vẫn duy trì thói quen cho bé bú theo cữ vào những thời điểm cố định trong ngày. Tuy nhiên, điều này có thể làm giảm khả năng nhận biết cảm giác đói và no của bé, và lâu dài có thể ảnh hưởng không tốt đến thói quen ăn uống của trẻ, đặc biệt là trong bối cảnh tỷ lệ béo phì đang gia tăng.

Ngoài ra, việc cho bé bú theo nhu cầu còn giúp bé tự nhận thức được mức độ sữa cần thiết cho cơ thể. Đây là nền tảng để hình thành thói quen ăn uống lành mạnh sau này, giúp bé học cách ăn khi cảm thấy đói, thay vì ăn theo lịch trình đã được đặt s ẵn khi cơ thể chưa có nhu cầu.

Vậy nên cho trẻ bú theo cữ hay theo nhu cầu? Tóm lại, mỗi trẻ có một thói quen bú khác nhau. Một số trẻ bú ngắn và thường xuyên, trong khi những trẻ khác lại bú lâu hơn nhưng ít lần hơn. Để đảm bảo trẻ nhận đủ sữa mẹ, phương pháp bú theo nhu cầu là lựa chọn phù hợp. Việc cho bé bú theo nhu cầu không chỉ mang lại lợi ích về dinh dưỡng cho bé mà còn giúp mẹ dễ dàng hơn trong việc chăm sóc con. Hy vọng qua bài viết này, các bà mẹ sẽ có cái nhìn rõ ràng hơn về việc nên cho trẻ bú theo cữ hay theo nhu cầu và rút ra được những kinh nghiệm quý giá trong việc nuôi con bằng sữa mẹ.