Chỉ số HC trong siêu âm chu vi vòng đầu có ý nghĩa gì? Khi nào đo chỉ số HC trong thai kỳ?

Chỉ số HC trong siêu âm chu vi vòng đầu thường được đo đạc cẩn thận trong các mốc khám thai quan trọng để đánh giá kích thước và hình dạng hộp sọ của thai nhi. Khi chỉ số HC trong siêu âm chu vi vòng đầu nằm trong ngưỡng bình thường, đó là dấu hiệu cho thấy sự phát triển của não bộ đang diễn ra ổn định. Tuy nhiên, nếu chỉ số này lệch chuẩn, bác sĩ có thể chỉ định thực hiện thêm các kiểm tra chuyên sâu để tìm nguyên nhân và có hướng theo dõi phù hợp.

Chỉ số HC trong siêu âm chu vi vòng đầu có ý nghĩa gì? 

Chỉ số HC của thai nhi đóng vai trò thiết yếu trong quá trình khám thai, cụ thể là:

• Giúp bác sĩ ước tính tuổi thai một cách chính xác hơn.
• Hỗ trợ trong việc dự đoán cân nặng thai nhi.
• Là căn cứ để đánh giá quá trình phát triển của thai theo từng giai đoạn.

Chu vi vòng đầu (HC) có mối liên hệ chặt chẽ với thể tích não, do đó chỉ số này thường được bác sĩ sử dụng để ước đoán trọng lượng não và theo dõi sự phát triển não bộ của thai nhi. Khi chỉ số HC trên siêu âm có sự thay đổi bất thường, đó có thể là dấu hiệu cảnh báo những vấn đề liên quan đến hệ thần kinh và não bộ của trẻ.

Giá trị của việc theo dõi chỉ số này đặc biệt rõ rệt trong 2 năm đầu đời - khoảng thời gian vàng cho sự phát triển trí tuệ của trẻ:

• Từ tháng thứ 5 thai kỳ: Mỗi phút, não thai nhi hình thành khoảng 250.000 tế bào thần kinh, đồng thời các kết nối thần kinh cũng phát triển nhanh chóng. Đây là giai đoạn giác quan bắt đầu hình thành và não bộ phát triển mạnh.
• Trong 3 tháng cuối thai kỳ: Não xuất hiện các nếp nhăn và em bé đã có thể nghe, nhìn, phản ứng với âm thanh và ánh sáng.
• Giai đoạn từ sơ sinh đến 2 tuổi: Trọng lượng não đạt khoảng 80% so với người lớn, với hơn một nghìn tỷ kết nối thần kinh được thiết lập, hỗ trợ trẻ nhận thức và học hỏi vượt trội. Đây là thời điểm then chốt để thúc đẩy khả năng tư duy và phát triển trí não toàn diện.

Bên cạnh vai trò đánh giá sự phát triển não bộ, chu vi vòng đầu của thai nhi còn là chỉ số quan trọng giúp bác sĩ cân nhắc kích thước thai nhi so với khung xương chậu của mẹ. Từ đó, bác sĩ có thể đưa ra lời khuyên phù hợp về việc nên sinh thường hay sinh mổ, nhằm đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé trong quá trình vượt cạn. Việc theo dõi chỉ số này giúp bác sĩ chủ động hơn trong việc lên kế hoạch sinh nở.

Các phép đo chu vi vòng đầu thai nhi trên siêu âm 

Khi thực hiện siêu âm thai, bác sĩ sẽ tiến hành một số phép đo nhằm đánh giá các chỉ số sinh trắc học của thai nhi. Trong đó, một số thông số thường được sử dụng bao gồm:

• Đường kính lưỡng đỉnh (BPD) - đo khoảng cách giữa hai bên thái dương của thai nhi.
• Chiều dài từ đỉnh đầu đến mông (CRL) - giúp xác định tuổi thai ở giai đoạn đầu thai kỳ.
• Chu vi vòng đầu.
• Chiều dài xương đùi (FL) - phản ánh sự phát triển chiều dài cơ thể của thai nhi.
• Chu vi vòng bụng (AC) - giúp ước tính cân nặng thai và đánh giá tình trạng dinh dưỡng.
• Đường kính xương chẩm (OFD) - đo khoảng cách từ trán đến gáy, hỗ trợ tính toán kích thước đầu cùng với BPD và HC.

Hình ảnh siêu âm không chỉ giúp quan sát sự phát triển của thai nhi mà còn hỗ trợ phát hiện sớm các yếu tố nguy cơ có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ bầu hoặc thai nhi. Để đo chính xác các thông số sinh trắc học như chu vi vòng đầu, bác sĩ siêu âm cần được đào tạo chuyên sâu và có kinh nghiệm thực hành.

Khi nào đo chỉ số HC trong thai kỳ?

Chỉ số HC trong siêu âm chu vi vòng đầu thường được bắt đầu đo từ tuần thai thứ 12 và tiếp tục được theo dõi định kỳ trong các lần khám thai tiếp theo. Trước thời điểm này, thai nhi vẫn đang trong giai đoạn hình thành ban đầu nên việc đo chu vi vòng đầu sẽ không đảm bảo độ chính xác cần thiết.

Từ sau tuần thứ 12, các chỉ số như chu vi vòng đầu (HC), đường kính lưỡng đỉnh (BPD) và chiều dài xương đùi (FL) đã có thể xác định rõ ràng. Nhờ đó, kết quả siêu âm sẽ đáng tin cậy hơn, giúp bác sĩ đánh giá chính xác sự phát triển của thai nhi.

Phải làm gì khi chỉ số HC của thai nhi có dấu hiệu bất thường?

Khi siêu âm cho thấy chu vi vòng đầu (HC) của thai nhi không nằm trong ngưỡng bình thường, có thể là nhỏ hơn (nghi ngờ đầu nhỏ) hoặc lớn hơn (nghi ngờ đầu to) so với tuổi thai, bác sĩ sẽ tiến hành thêm một số xét nghiệm chuyên sâu nhằm xác định nguyên nhân chính xác của tình trạng này.

Các biện pháp kiểm tra có thể bao gồm:

• Chụp MRI thai nhi: Phương pháp này cung cấp hình ảnh chi tiết về cấu trúc não và các bộ phận khác của thai nhi. MRI có thể phát hiện rõ các bất thường về thần kinh, từ đó giúp bác sĩ đánh giá toàn diện sức khỏe của bé và đưa ra hướng xử trí phù hợp.
• Siêu âm chuyên sâu: Là kỹ thuật an toàn cho cả mẹ và bé, siêu âm cho phép theo dõi sự phát triển của thai nhi trong suốt thai kỳ, đặc biệt hữu ích trong việc giám sát những thay đổi về chỉ số HC theo thời gian.
• Chọc dò ối: Đây là biện pháp được áp dụng khi các kiểm tra khác không đưa ra kết luận rõ ràng. Thủ thuật này có thể tiềm ẩn rủi ro như sinh non nên chỉ được chỉ định trong những trường hợp cần thiết. Bác sĩ sẽ sử dụng kim chuyên dụng dưới hướng dẫn của siêu âm để lấy mẫu nước ối. Mẫu này sau đó sẽ được xét nghiệm nhằm phát hiện các nguyên nhân như bất thường nhiễm sắc thể, rối loạn di truyền hoặc nhiễm trùng bào thai dẫn đến bất thường chu vi vòng đầu.

Việc theo dõi sự phát triển của thai nhi qua từng giai đoạn đóng vai trò vô cùng quan trọng trong thai kỳ. Trong đó, chỉ số HC trong siêu âm chu vi vòng đầu là một trong những thông số then chốt giúp bác sĩ đánh giá tình trạng phát triển não bộ và sức khỏe tổng thể của bé. Vì vậy, mẹ bầu nên khám thai định kỳ để được theo dõi đầy đủ các chỉ số, đảm bảo hành trình mang thai diễn ra an toàn và thuận lợi.

Việc tiêm vắc xin đầy đủ trước và trong thai kỳ giúp mẹ bầu tăng cường miễn dịch, giảm nguy cơ mắc các bệnh truyền nhiễm có thể ảnh hưởng đến thai nhi. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu là địa chỉ uy tín được nhiều phụ nữ mang thai tin tưởng lựa chọn. Với đội ngũ y bác sĩ giàu kinh nghiệm, hệ thống bảo quản vắc xin hiện đại và không gian tiêm chủng sạch sẽ, tiện nghi, Long Châu mang đến sự an tâm trong từng mũi tiêm. Để đặt lịch hẹn, vui lòng liên hệ Trung tâm Tiêm chủng Long Châu qua số hotline miễn phí 18006928.