Chẳng đợi dậy thì, HPV có thể tấn công trẻ từ sớm!

Khi trẻ vị thành niên quan hệ tình dục (QHTD) sớm đồng nghĩa nguy cơ mắc các tác nhân gây bệnh sinh dục, trong đó có HPV đang ngày càng trẻ hóa, mang theo loạt “ám ảnh" sức khỏe như ung thư cổ tử cung, ung thư âm đạo ở nữ giới, ung thư dương vật ở nam giới, ung thư hậu môn, ung thư hầu họng ở cả nam lẫn nữ (2).

Từ 15 tuổi, trẻ đã có thể bị HPV tấn công

Theo nghiên cứu, có 49% trẻ ở độ tuổi 15 - 24 bị nhiễm HPV và đây cũng là độ tuổi có tỷ lệ nhiễm HPV cao nhất (3). Đây là giai đoạn trẻ có nhiều thay đổi đáng kể về cả thể chất lẫn tâm lý, dễ phát sinh QHTD sớm khi chưa được trang bị đủ kiến thức sức khỏe và giới tính.

Nghiên cứu ghi nhận 8,4% trẻ em gái dù khai báo chưa từng QHTD vẫn nhiễm HPV (4). Trong khi đó, nghiên cứu cho thấy dù chỉ tiếp xúc bên ngoài hoặc QHTD có dùng bao cao su vẫn có nguy cơ bị lây truyền HPV (5).

Điều này minh chứng cho việc HPV không chỉ lây truyền qua đường tình dục mà còn có thể tiếp cận cơ thể con qua nhiều cách, như việc lây truyền từ mẹ sang con lúc sinh (5).

HPV đe dọa tương lai trẻ với loạt nguy cơ ung thư

HPV có thể không biến mất sau lần nhiễm đầu tiên và có thể “trốn” trong cơ thể trẻ nhiều thập kỷ, tái hoạt ở tuổi trưởng thành khi hệ miễn dịch yếu đi (6). Việc nhiễm dai dẳng và tái nhiễm nhiều lần HPV nguy cơ cao sẽ gây ra những tổn thương không phục hồi hoặc tiến triển đến tiền ung thư, ung thư. HPV được xem là nguyên nhân chính dẫn đến:

• Ung thư cổ tử cung: Gần 100% trường hợp (7).
• Ung thư âm đạo: 60 - 90% trường hợp (8).
• Ung thư khác: Ung thư hầu họng, ung thư âm hộ (9).

Trong khi nhiều phụ huynh vẫn nghĩ HPV chỉ nguy hiểm ở nữ giới, nghiên cứu cho thấy xác suất nhiễm HPV sinh dục ở nam giới còn cao hơn nữ giới. Nam giới có ít nhất 1 bạn tình khác giới thì xác suất nhiễm HPV ít nhất 1 lần trong đời trung bình là 91,3%, trong khi ở nữ là 84,6% (10). Đáng chú ý, nam giới còn thiệt thòi hơn khi hiện tại vẫn chưa có các biện pháp sàng lọc nào được khuyến nghị để phát hiện sớm các bệnh lý, ung thư do HPV gây ra ở nam giới.

Dự phòng HPV ngay khi con 9 tuổi

Trước gánh nặng ảnh hưởng đến tương lai con trẻ, phụ huynh hoàn toàn có thể chủ động dự phòng HPV cho con từ 9 tuổi (11). Việc dự phòng HPV đã được chứng minh hiệu quả ở trẻ vị thành niên lên đến 14 năm, giúp bảo vệ con khỏi HPV từ trước khi bắt đầu có QHTD lần đầu tiên (12).

*Nội dung này do Hội Y học dự phòng Việt Nam cung cấp và được MSD tài trợ vì mục đích giáo dục. VN-GSL-00560 04012026

Tài liệu tham khảo:

1. Báo Cáo Khảo Sát Hành Vi Sức Khỏe Học Sinh Toàn Cầu Tại Việt Nam 2019 [‎Report of the 2019 global school-based student health survey in Viet Nam]‎ (https://www.who.int/vietnam/vi/health-topics/publications/9789290619376 truy cập 31/01/2024)
2. Laura C. Kidd et al, Relationship between human papillomavirus and penile cancer—implications for prevention and treatment, Transl Androl Urol. 2017 Oct; 6(5): 791–802.
3. Satterwhite CL, Torrone E, Meites E, et al.